استفاده از ظرفیت‌های شبکه اجتماعی
نوشته: دکتر حمید ضیایی‌پرور
روزنامه همشهری در تاریخ یکشنبه 26آذر 1391طی یادداشتی با عنوان «قدرت رسانه‌ها» نوشت: «به قوه‌قضاییه پیشنهاد میشود اقدام به راه‌اندازی سامانه شبکه اجتماعی بارگذاری فیلم‌ها و مستندات مردم درخصوص جرائم و تخلفات کند.
باتوجه به وظیفه ذاتی و اولیه این قوه که براساس مأموریت تعریف‌شده در قانون اساسی، پیشگیری از جرم مهم‌ترین وظیفه قوه قضاییه تعریف شده است به مسئولان این قوه به‌ویژه مدیر فناوری اطلاعات این قوه که یکی از آشنا‌ترین خبرگان حوزه فناوری اطلاعات در ایران است پیشنهاد میشود که با راه‌اندازی این شبکه اجتماعی، اقدام به دریافت گزارش‌های مستند مردمی از جرائم کنند و بعد از بررسی‌های کارشناسی و فنی اولیه، با دستور قضایی، آن را به مقامات انتظامی ذی‌ربط برای پیگیری‌های اجرایی جدی ابلاغ کنند. این قوه می‌تواند از خردجمعی حاکم در شبکه‌های اجتماعی برای مطالعه، تحلیل محتوا، اطلاع‌رسانی، آگاهی‌بخشی به مردم و دریافت گزارش‌های مستند مردمی استفاده کند.»
اکنون رئیس مرکز آمار فناوری اطلاعات قوه قضاییه از راه‌اندازی سامانه الکترونیک دریافت تصاویر زورگیری‌های خیابانی و جرائم مشهود خبر داده است. براساس اطلاعات منتشره، تک‌تک مردم و همه آنهایی که موفق به گرفتن فیلم یا عکس از صحنه‌های وقوع جرم شده‌اند، می‌توانند به سامانه 129 به نشانیwww. moshaver129.ir وارد شوند و در بخش گزارش‌های مردمی یا در بخش پیوندها، آنجا که لینکی با نام «دریافت تصاویر زورگیری‌های خیابانی» قرار دارد، فایل مورد نظر را ارسال کنند.
بسته به اینکه موضوع ارسال شده تا چه حد حساس و ضرورت پیگیری آن تا چه حد ضرب‌الاجلی باشد، کارشناسان مرکز 129ظرف 24تا 72ساعت موضوع را پیگیری می‌کنند، البته به این شرط که فرستنده اطلاعات همراه با فایل ارسالی، بنویسد که این اتفاق در چه تاریخی و در چه مکانی رخ داده است.
هر چند وب‌سایت مورد نظر روز گذشته در دسترس نبود و بالا نمی‌آمد اما احتمال داده میشود این اختلال مرتبط با رخدادهای اخیر و کندی سرعت اینترنت در کشور باشد چرا که برخی دیگر از وب‌سایت‌های رسمی قوه قضاییه نیز روز گذشته با اختلال مواجه بود اما به هر صورت با راه‌اندازی این سامانه که پیشنهاد مشخص روزنامه همشهری بود،
از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی در وب‌سایت‌ها و پورتال‌های قوه قضاییه به درستی استفاده خواهد شد. باید دانست که شبکه‌های اجتماعی چیزی جز مردم نیستند و قدرت این شبکه‌ها از قدرت مردم ناشی میشود کما اینکه در چندین مورد زورگیری که فیلم آنها توسط موبایل‌های مردم یا دوربین‌های مداربسته ساختمان‌ها ضبط شده بود و به پلیس و دستگاه قضایی ارائه شد، برخورد جدی با مجرمان صورت گرفت.
نکته دیگر اینکه این اقدام قوه قضاییه کاملا جنبه پیشگیرانه داشته و خود به عاملی بازدارنده برای مجرمان و متخلفان تبدیل خواهد شد. در واقع موبایل و اینترنت و فناوری اطلاعات و شبکه‌های اجتماعی به ابزاری برای تأمین امنیت عمومی تبدیل خواهد شد. واقعیت این است که این فناوری‌ها و شبکه‌ها قابلیت‌های بی‌نظیری برای ارتباط تعاملی بین مردم و دولت و سازمان‌های دولتی دارا هستند.
مکانیسم خردجمعی که در این شبکه‌ها حاکم است به‌سرعت می‌تواند به دماسنجی برای سنجش افکارعمومی تبدیل شود. در مواقع بحرانی نیز از قابلیت این شبکه‌ها برای اطلاع‌رسانی بی‌واسطه و کندویی استفاده شده است مثلا در بحران‌هایی مانند زلزله یا سیل در کشورهای اندونزی و پاکستان از این شبکه‌ها برای اطلاع‌رسانی رخدادها و نقاط آسیب‌دیده استفاده شد. از سال گذشته در تهران نیز برخی سازمان‌ها مانند شهرداری تهران به بومی‌سازی برخی شبکه‌های اجتماعی در کشور پرداخته‌اند به‌طوری که هم‌اکنون هفت شبکه اجتماعی مجازی تحت آدرس www. tehran. ir راه‌اندازی شده است. بهتر است به جای تهدیدانگاری شبکه‌های اجتماعی، به فکر استفاده سالم و مثبت از ظرفیت این شبکه‌ها باشیم.