اینترنت و شبکه

فناوری اطلاعات

لبه تکنولوژی

October 13, 2014
13:02 دوشنبه، 21ام مهرماه 1393
کد خبر: 64845

خانه‏ هوشمند؛ ازآسایش تا مصرف بهینه

smart home.jpg

عاقله ترابی: در سال‏های اخیر، واژه «هوشمند» معنای جدیدی به خود گرفته است.
 
این واژه در گذشته صفتی برای جانداران محسوب می‏شد ولی حالا چند سالی است که با پیشرفت تکنولوژی، بسیاری از ابزار هم این صفت را به خود گرفته‏اند؛ از تلفن همراه گرفته تا ساعت و به طور کلی مواردی که ما روزانه با آن سر و کار داریم. حالا دیگر همه‏چیز هوشمند می‏شود تا جایی که خانه‏ها هم از این قافله عقب نمانده‏اند و به سمت هوشمند شدن پیش می‏روند. چند سال است که عبارت «خانه‏ هوشمند» را می‏شنویم ولی از کنارش با بی‏تفاوتی می‏گذریم. هوشمند شدن خانه‏ها برایمان چندان جدی نیست و آن‏گونه که بیشترمان اصرار داریم مثلا تلفن همراهمان هوشمند باشد نیازی به هوشمند ‏شدن خانه‏هایمان نمی‏بینیم. هرچند بنا به تجربه‏ می‏توان گفت قطعا به‏مرور چنین اتفاقی می‏افتد و دیری نمی‏پاید که می‏بینیم همه خانه‏ها هوشمند شده‌اند و تصور اینکه زمانی خانه‏ها هوشمند نبود و چقدر زندگی سخت می‏گذشت، برایمان عجیب خواهد بود. موضوع درخور توجه در این میان این است که این سیستم جدا از لوکس ‏بودن باعث بهینه‏سازی مصرف انرژی هم می‏شود و احتمالا همین امر از عوامل مهم و تاثیرگذاری است که باعث می‏شود دیر یا زود همه ما ترجیح ‏دهیم خانه‏هایمان را به سمت هوشمند شدن پیش ببریم.
 
خانه‏ هوشمند در واقع خانه‏ای است که سال‏ها پیش در فیلم‏های علمی- تخیلی دیده می‏شد؛ خانه‏‏ای که صاحبش با فشار دادن یک دکمه چند کار همزمان در آن انجام می‏داد؛ حتی اگر در خانه حضور نداشت. حالا ما هم می‏توانیم با برقراری این سیستم در خانه‏هایمان رویاهای گذشته را به واقعیت پیوند بزنیم و مانند بازیگران فیلم‏های علمی- تخیلی عمل کنیم. 
در این نوع خانه‏ها، کنترل دقیق اتفاق‏هایی که در خانه می‏افتد در دست شما است؛ از خدمات روشنایی گرفته تا سیستم‏های امنیتی و حتی خدماتی مانند آبیاری گل و گیاه. سیستم خانه هوشمند همه این خدمات را یکجا جمع می‏کند و کنترلشان را با یک قطعه به دست شما می‏دهد. 
یکی از مزیت‏‏های بزرگ‏ هوشمند‏سازی خانه این است که در این سیستم شما امکان سناریو دادن دارید؛ یعنی با یک کلیک مجموعه کارهایی را که مد نظرتان است انجام می‏دهید؛ مثلا وقتی می‏خواهید از خانه خارج شوید، طبق سناریویی که خودتان تعریف کرده‏اید، چراغ‏ها خاموش می‏شود؛ گاز بسته می‏شود؛ و یکسری دوربین‏ها روشن می‏شوند. یا اینکه برای مطالعه می‏توانید سناریوی مطالعه را انتخاب کنید به این صورت که مثلا همه چراغ‏ها خاموش، چراغ مطالعه روشن و پرده‏ها بسته ‏شود. به این ترتیب می‏توان بی‏نهایت سناریو برای شرایط گوناگون تعریف کرد و هریک را که مد نظر است با فشار دادن یک دکمه انجام داد.
خانه‏ هوشمند در واقع خانه‏ای است که سال‏ها پیش در فیلم‏های علمی- تخیلی دیده می‏شد؛ خانه‏‏ای که صاحبش با فشار دادن یک دکمه چند کار همزمان در آن انجام می‏داد؛ حتی اگر در خانه حضور نداشت. حالا ما هم می‏توانیم با برقراری این سیستم در خانه‏هایمان رویاهای گذشته را به واقعیت پیوند بزنیم و مانند بازیگران فیلم‏های علمی- تخیلی عمل کنیم. 
درواقع خانه هوشمند ساختمانی است که همه تجهیزات و تاسیسات آن ـ با بهره‏گیری از سنسورهای مختلف و وسایل کنترل الکترونیکی ـ مناسب‏ترین شرایط زیستی را برای اشخاص فراهم کند. کنترل از راه دور در ساده‏ترین حالت توسط ریموت‏کنترل یا کنترل در فواصل بسیار زیاد از طریق خط تلفن، گوشی موبایل، اینترنت، تبلت و کامپیوتر میسر است. در یک خانه هوشمند همه این موارد به‏صورت هوشمند و اتوماتیک انجام می‏شود: آبیاری فضای سبز؛ نورپردازی ساختمان و محوطه؛ کنترل در ورودی و باز و بسته ‏شدن در پارکینگ؛ سیستم اعلام حریق و تشخیص حضور و سیستم امنیتی و دزدگیر؛ روشن و خاموش ‏شدن روشنایی بخش‏های مختلف ساختمان؛ کم و زیاد شدن روشنایی فضاهای داخلی و خارجی ساختمان؛ کنترل سیستم سرمایش و گرمایش، سیستم صوتی و تصویری و سینمای خانگی؛کنترل و باز و بسته‏شدن پرده‏ها و کرکره‏ها و قطع و وصل‏شدن برق پریزهای ساختمان از راه دور (خاموش ‏کردن قهوه‏ساز، هیتر برقی و …).
 
 
انواع اتوماسیون
میثم زهره‏بختیاری، مدیر عامل یکی از شرکت‏های ارائه‏دهنده خدمات هوشمندسازی ساختمان با بیان اینکه برای دستور دادن به این سیستم دو روش وجود دارد، می‏گوید: روش اول از طریق دستگاه‏های فیزیکی مثل کلیدهای مخصوص سیستم هوشمند است که در این روش محدودیم به تعداد کلیدهایی که فرد در ساختمان کار گذاشته‏ است؛ مثلا اگر کلید 10 ‏پل کار گذاشته باشد در نهایت 10 سناریو می‏توان تعریف کرد. روش دوم از طریق اپلیکیشن است که به همین سیستم اضافه می‏شود. این روش محدودیت دستگاه‏های فیزیکی را ندارد، بنابراین می‏توان تا بی‌نهایت سناریو تعریف کرد. 
حسین نیلی هم که از فعالان در این عرصه  و مسوول فنی یکی از شرکت‏های خدمات هوشمندسازی است درباره مدل‏های باسیم و بی‏سیم می‏‏گوید: روش باسیم پایداری بیشتری از روش بی‏سیم دارد و بالطبع قیمت بیشتری هم دارد. از طرفی اتوماسیون باسیم باید در مرحله ساخت ساختمان اجرا شود یعنی هنگامی ‏که لوله‌های برق کار گذاشته می‏شود، در حالی‏که اتوماسیون بی‏سیم در خانه‏ ساخته‏شده هم انجام می‏شود. او بزرگ‏ترین مشکل اتوماسیون بی‏سیم‏ را ناامنی در اطلاعات می‏داند و می‏افزاید: در روش بی‏سیم فرستادن امواج از سمت دستگاه فرستنده تا گیرنده (ریموت‏کنترل تا کلید) به صورت رمزگذاری‏شده نیست و درصدی از احتمال نفوذ وجود دارد. فرستنده هم به‏راحتی قابل خرید و در دسترس است. شما می‏توانید آن را تهیه و مثلا چراغ همسایه را روشن و خاموش کنید. نیلی ادامه می‏دهد: با‏سیم‏ها ذاتا چنین مشکلی ندارند و در آن قابلیت آپشنال ‏رمزگذاری‏شدن دیتا وجود دارد. البته برخی شرکت‏ها بی‏سیم را به صورت رمزگذاری‏شده انجام می‏دهند، ولی قیمت‏ها بسیار بالا است؛ چون در هر فرستنده و گیرنده باید دستگاه‏هایی جداگانه وجود داشته باشد.
 
 
بهینه‏سازی مصرف انرژی
این سیستم حدود هفت سال است که وارد ایران شده و در حال به‏روز شدن و رشد ‏کردن است و از آنجا که قیمت انرژی رو به افزایش است افراد به مرور ترجیح می‏دهند از آن در خانه‏هایشان استفاده کنند. بختیاری در این باره می‏گوید: یکی از مزیت‏های مهم این سیستم مصرف بهینه است؛ چراکه فرد بر تک‏تک قطعات مصرف‏کننده کنترل دارد. 
او می‏افزاید: البته این به آن معنا نیست که از این قطعات کمتر استفاده می‏شود، بلکه مصرف بهینه می‏شود؛ به طوری‏که مثلا در حوزه گرمایش، همان دمای مد نظر فراهم می‏شود، ولی درنهایت حرارت با پرت کمتری تامین می‏شود.
به گفته بختیاری، در تک‏تک مواردی که هوشمند‏سازی روی آنها انجام می‏شود مصرف بهینه وجود دارد؛ مثلا اتوماسیون صوتی‏- تصویری به این صورت است که در این سیستم پخش‏کننده‏ها کامل حذف می‏شود و لازم نیست هر فرد در اتاقش یک سیستم پخش موزیک یا فیلم داشته باشد. 
او توضیح می‏دهد: در این سیستم سورس‏های آئودیو و ویدئو در ساختمان کار گذاشته می‏شود و ساختمان به چند زون تقسیم می‏شود. درون این زون‏ها پخش‏کننده‏ها قرار می‏گیرد. درواقع در این سیستم یک منبع وجود دارد و یک پخش‏کننده. به این ترتیب هر فرد از روی آن سورس موزیک مورد علاقه خود را پخش می‏کند. 
 نکته مهم این است که این سیستم با همان اپلیکیشنی کار می‏کند که در آن کارهای هوشمندی خانه کنترل می‏شود، درواقع با همان اپلیکیشنی که نور و دما کنترل می‏شود می‌توان استفاده صوتی و تصویری هم داشت. 
پرهام میردامادی، موسس و طراح یکی دیگر از شرکت‏های عرضه‏کننده خدمات هوشمند‏سازی نیز درباره مزیت‏های این سیستم می‏گوید: بعضی از این دستگاه‏ها مبتنی بر مکان هستند؛ به این ترتیب قبل از اینکه شما به خانه برسید سیستم تهویه تشخیص می‏دهد که نزدیک هستید و روشن می‏شود و وقتی هم که شما خارج می‏شوید دورشدن شما را تشخیص می‏دهد و تهویه را خاموش می‏کند. این سیستم برای مواقعی خوب است که مثلا هنگام خروج از خانه فراموش می‏کنیم سیستم تهویه را خاموش کنیم یا برای کسانی که ویلای خارج از شهر دارند. در این شرایط سیستم می‏تواند بفهمد که شما نزدیک خانه شده‏اید و دمای محیط را تنظیم می‏کند تا وقتی رسیدید، دما همان است که مد نظر شماست. این سیستم بیشتر اوقات روی موبایل تنظیم می‏شود که البته جی‌پی‌اس هم باید کار کند.
 
 
امنیت
در این سیستم گیت‏های کنترلی و کلا ابزارهای امنیتی ادغام می‏شوند. اگر شما در خانه نباشید، آیفون تصویری که زنگ بزند، اپلیکیشن آن فرد را نشان می‏دهد و شما می‏توانید با او صحبت کنید یا حتی می‏توانید به او اجازه بدهید وارد شود تا شما برسید. البته به گفته حسین نیلی در امنیت برخی دستگاه‏ها هنوز شبهه وجود دارد.
همچنین می‏توان سیستم را طوری تنظیم کرد که وقتی در منزل نیستید به صورت رندوم چراغ‏ها را خاموش و روشن کند. نیلی می‏گوید: این سیستم اکنون در بازار موجود است، ولی موضوع اینجاست که سیستم هوشمند‏سازی طبق الگوی خاص نیست. مواردی که در بازار به فروش می‏رود مثلا ساعت پنج تا شش هر بعدازظهر چراغ را روشن می‏کند که طبیعتا امنیت کمتری دارد، ولی طبق این سیستم اتوماسیون چراغ‏ها به صورت رندوم خاموش و روشن می‏شوند.
او می‏افزاید: یکی دیگر از ویژگی‏های این سیستم این است که دوربین‏های تعبیه‏شده در آن، به محض اینکه تحرکی در خانه ببینند تا چهار یا پنج ثانیه با کیفیت اچ‏دی فیلم می‏گیرند. بنابراین، وقتی شما بیرون هستید هیچ حرکتی در خانه از چشمان شما دور نمی‏ماند.
 
 
کیفیت
جذابیت هوشمند‏سازی خانه‏ها آنقدر زیاد بوده است که شرکت‏های بزرگ از قبیل سامسونگ و اپل وارد این حیطه شده‏اند. در راس همه این شرکت‏ها سامسونگ است که میردامادی در این باره می‏گوید: سامسونگ چندین سال پیش این کار را شروع کرده و اخیرا هم اپل وارد این عرصه شده است. این شرکت‏ها که می‏خواهند بازار را دست خود نگه دارند، پروتکل مخصوص خودشان را دارند؛ به این معنا که همه قطعات سیستم باید سامسونگ باشد، بنابراین اگر مشکلی پیش بیاید، نمی‏توان قطعه را با برند دیگری عوض کرد. از طرفی در آلمان شرکت‏هایی هم هستند که پروتکل‏هایی تعبیه کرده‏اند که هرکس بخواهد از آن استفاده کند و دیوایس تحت آن را تولید کند، در ابتدا باید نمونه‏ای از آن دیوایس را تولید کند و به آزمایشگاه‏های آنها بفرستد تا از نظر کیفیت تست بشود. اگر دیوایس مد نظر تایید شد، وارد بازار می‏شود. 
میردامادی ادامه می‏دهد: بسیاری از شرکت‏های چینی درجه یک هم جزو همین دسته‏اند. این شرکت‏ها به کنسرسیومی که آلمانی‏ها تشکیل داده‏اند وارد شده‏اند و دیوایس‏های خود را بعد از تهیه‏کردن باید بفرستند تا از نظر کیفیت تایید شود. برخی شرکت‏ها هم هستند که به هر علتی نمی‏خواهند یا نمی‏توانند وارد این کنسرسیوم شوند چون قیمت جنس‏ها بالا می‏رود و فروش جنس هم سخت می‏شود.
 
 
هزینه اتوماسیون
هزینه هوشمند‏سازی بالطبع به قطعاتی که استفاده می‏شود بستگی دارد.  بعضی افراد می‏خواهند کل خانه صد درصد هوشمند شود، ولی برخی ترجیح می‏دهند فقط سالن را هوشمند کنند که قاعدتا هزینه آن کمتر است. در این جدول  محدوده قیمتی هوشمند ‏سازی برای یک واحد ۱۲۰‏متری آمده است. البته این قیمت‏ها فقط برای هوشمند‏سازی نور، تهویه، و پرده ساختمان است. همچنین در محاسبه قیمت‏ها هزینه سیم‌کشی و قیمت موتور پرده و ریل لحاظ نشده است.
  • مشترک شوید!

    برای عضویت در خبرنامه روزانه ایستنا؛ نشانی پست الکترونیکی خود را در فرم زیر وارد نمایید. پس از آن به صورت خودکار ایمیلی به نشانی شما ارسال میشود، برای تکمیل عضویت خود و تایید صحت نشانی پست الکترونیک وارد شده، می بایست بر روی لینکی که در این ایمیل برایتان ارسال شده کلیک نمایید. پس از آن پیامی مبنی بر تکمیل عضویت شما در خبرنامه روزانه ایستنا نمایش داده میشود.

    با عضویت در خبرنامه پیامکی آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا) به طور روزانه آخرین اخبار، گزارشها و تحلیل های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در هر لحظه و هر کجا از طریق پیام کوتاه دریافت خواهید کرد. برای عضویت در این خبرنامه، مشترکین سیمکارت های همراه اول لازم است عبارت 150 را به شماره 201464 و مشترکین سیمکارت های ایرانسل عبارت ozv ictn را به شماره ۸۲۸۲ ارسال کنند. دریافت موفق هر بسته خبری که محتوی پیامکی با حجم ۵پیامک بوده و ۴ تا ۶ عنوان خبری را شامل میشود، ۳۵۰ ریال برای مشترک هزینه در بردارد که در صورتحساب ارسالی از سوی اپراتور مربوطه محاسبه و از اعتبار موجود در حساب مشترکین سیمکارت های دائمی کسر میشود. بخشی از این درآمد این سرویس از سوی اپراتور میزبان شما به ایستنا پرداخت میشود. مشترکین در هر لحظه براساس دستورالعمل اعلامی در پایان هر بسته خبری قادر خواهند بود اشتراک خود را در این سرویس لغو کنند. هزینه دریافت هر بسته خبری برای مشترکین صرفا ۳۵۰ ریال خواهد بود و این هزینه برای مشترکین در حال استفاده از خدمات رومینگ بین الملل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل هم هزینه اضافه ای در بر نخواهد داشت.