تدوین مقررات پول مجازی دوباره به جریان افتاد
معاونت تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی کشور را در خصوص مواجهه با پول‌های مجازی تدوین میکند.
مرکز ملی فضای مجازی از برگزاری جلساتی از سوی معاونت تنظیم مقررات این مرکز به منظور تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی کشور درخصوص پول‌های مجازی و بررسی مواجهه کشورهای مختلف با این موضوع با حضور نمایندگان نهادهای مرتبط از جمله بانک مرکزی، سازمان بورس و سازمان فناوری اطلاعات خبر داد.
بر همین اساس، این سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی پس از تصویب در کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی در جلسه شورای عالی فضای مجازی برای تصویب نهایی و ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی و نهادهای مربوطه ارایه خواهد شد.
بنابراین گزارش، معاونت تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی کشور کمیته‌ای را با توجه به رواج چند سال اخیر پول‌های مجازی در دنیا و به دنبال آن در ایران که می‌تواند به صورت بالقوه اثرات مثبت و منفی بسیاری از جنبه‌های مختلف در پی داشته باشد، تشکیل داده است.
آنطور که وزارت اقتصاد می‌گوید: پول‌های مجازی (bitcoin) امکان معاملات غیرمتمرکز، ناشناس و بدون کنترل را فراهم کرده و به هیچ بانکی وابسته نیست، بنابراین یک تشکیلات مرکزی ثبت شده با مشخصات و آدرس شما در آن وجود ندارد و مبادلات پولی در این شبکه کاملا مخفیانه و بدون دانستن هویت کاربران انجام میشود. بدیهی است این امر پولشویی و سایر تخلفات مالی را در آن به راحتی امکان‌پذیر کرده و اقتصاد دنیای واقعی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. موضوعی که امکان کنترل بانک مرکزی و حاکمیتی کشور را تضعیف میکند.
مقررات بیتکوین همچنان در کما
در حالی که در بسیاری از کشورها، مدت نسبتا زیادی است مقررات و سیاست‌گذاری‌هایی در مورد بیت کوین تدوین شده است، همچنان مرکز ملی فضای مجازی، خبر از در دست بررسی بودن این موضوع می‌دهد.
مرکز ملی فضای مجازی از سال 92 و پیش از آن که بانک مرکزی به فکر تدوین مقرراتی در حوزه بیتکوین بیفتد، وعده تدوین مقررات در مورد پول مجازی را داده بود اما هیچ خروجی مشخصی از آن زمان تاکنون منتشر نشده است. در حالی که در کشورهای دیگر، این بانک مرکزی بوده است که مسوولیت نظارت بر پول مجازی را برعهده گرفت.
برای نمونه در چین معاملات با بیتکوین ممنوع شده است. مقامات ناظر بر فعالیت‌های بانکی در اروپا نیز از نهادهای مالی اروپایی خواسته‌اند با بیت کوین، به معامله نپردازند. با این حال در اروپا معاملات بیتکوین ممنوع نیست.
هر چند در برخی کشورها مانند سوئد و امارات، خودپرداز بیتکوین نصب شده است، اما در برخی کشورها نیز بیتکوین را به عنوان واحد پولی نمی‌پذیرند و معاملات آن را تنها در صورتی مجاز می‌دانند که به عنوان کالا فرض شود.
نظر مقامات پولی
تنها اظهار نظر مشخص بانک مرکزی در مورد بیتکوین به اسفند سال گذشته باز می‌گردد. ناصر حکیمی معاون فناور یاطلاعات بانک مرکزی در آن زمان گفت: از آنجا که ما به‌طور رسمی تسویه بین‌المللی نداریم، فعالیت بیتکوین در ایران، فعالیتی زیرزمینی محسوب میشود. چارچوب و مقرراتی نیز در این زمینه دیده نشده است. از سوی دیگر، ما تاکنون تهدیدی جدی در این خصوص در کشور نداشتیم که بانک مرکزی بخواهد به‌عنوان ناظر پولی وارد جریان شود، اما اگر قرار باشد روند به‌گونه‌ای پیش رود که اهمیت قضیه بیشتر شود، در این قضیه سیاست‌گذاری‌های لازم صورت خواهد گرفت.
با این حال وزارت امور اقتصادی و دارایی، نتیجه مطالعات خود را در روز پایانی تیرماه منتشر کرد و پول مجازی را عامل پولشویی دانست. در آن گزارش آمده بود: «اگر استفاده از بیتکوین رواج پیدا کند، کشف جرایمی‌مثل دزدی هویت، بسیار مشکل‌تر خواهد شد، چون تراکنش‌ها توسط سرور منتشر کننده قابل ردیابی نیستند، اما در عین حال جرایم دیگر مثل فرار از مقررات حاکم بر جریان بین‌المللی سرمایه ساده‌تر خواهد بود.
همچنین بیتکوین برخلاف سایر وجوه رایج توسط یک نهاد مشخص ایجاد و نظارت نمی‌شود. به عبارت دیگر؛ بدون وجود مقام پولی عمل میکند و بسط آن توسط الگوریتم‌های هوشمندانه کنترل میشود.
متمرکز نبودن بیتکوین و وابستگی آن به شبکه غیرمتمرکز امکان نظارت و کنترل روی آن را بسیار دشوار میکند و قابلیت اطمینان این پول را برای کسانی که می‌‌خواهند از آن استفاده کنند به شدت بالا می‌برد. از این نظر بیتکوین و سایر پول‌های مجازی به عنوان یک شیوه پرداخت عمدتا به منظور تبادلات مالی و معاملات غیرقانونی و مجرمانه نظیر مواد مخدر و قاچاق و فرار از پرداخت مالیات و پولشویی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.»
بیتکوین چیست؟
بیتکوین یک نوآوری اینترنتی با کارکردهای مشابه «پول بی پشتوانه» یا پول حکومتی است. نوآور بودن بیتکوین به این معناست که خالقان آن توانسته‌اند آن را در مدت کوتاهی از یک ایده به یک واقعیت اثرگذار بر دنیای اقتصاد و مراکز سیاست پژوهی مبدل کنند. زیرا در چندسال گذشته ارزش بیتکوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار به صدها دلار افزایش یافته است.
کسانی که از سیستم استفاده می‌کنند باید دارای یک کیف پول دیجیتال باشند. این کیف پول می‌تواند روی کامپیوتر خود شخص و توسط نرم‌افزار بیتکوین مدیریت شود یا روی یک سایت مستقل.