وزیر ارشاد: فیلترینگ هوشمند را دنبال می‌کنیم
درحالی‌که با وجود وعده‌های وزارت ارتباطات برای تحقق فیلترینگ هوشمند به‌نظر می‌رسد این پروژه با کندی دنبال میشود، وزیر فرهنگ و ارشاد یک‌بار دیگر بر توجه جدی دولت به این موضوع تأکید کرد.
علی جنتی با تأکید بر اینکه دولت به‌دنبال بازگذاشتن فضا برای شبکه‌های اجتماعی است که مخاطبان میلیونی دارد، گفت: موارد ضداخلاقی، ضد‌امنیتی و ضددینی شبکه‌های اجتماعی را هوشمندانه فیلتر می‌کنیم.وی با بیان اینکه در گذشته و در حال حاضر شیوه برخورد ما با هر شبکه‌ای که موارد ضداخلاقی، ضد‌امنیتی و ضددینی در آن وجود داشت به این شکل بود که کل این شبکه‌ها فیلتر می‌شد، افزود: این شیوه برخورد مانند آن است که به‌دلیل تخلف یک یا چند خودرو در بزرگراهی، آن بزرگراه را به طور کامل مسدود کرد اما آنچه در دولت تدبیر و امید به آن فکر می‌کنیم چیز دیگری است. ما در دولت تدبیر و امید به‌دنبال فیلترینگ هوشمند شبکه‌های اجتماعی هستیم تا تنها موارد ضداخلاقی، ضد‌امنیتی و ضددینی آنها فیلتر شده و بقیه اطلاعات این شبکه‌ها قابل استفاده باشد. جنتی با تأکید براینکه: سیاست ما باز گذاشتن شبکه‌هایی با مخاطبان میلیونی است، گفت: این شیوه در بسیاری از کشورهای دنیا در حال استفاده است و آنها در قراردادهایی که با مالکان این شبکه‌ها منعقد کرده‌اند اقدام به انتقال سرورهای این شبکه‌های بزرگ به داخل کشور خود کرده و محتوای مضر موجود در این شبکه‌ها را کنترل می‌کنند. وی درخصوص فیلترینگ سایت‌ها و شبکه‌هایی که کاملا مسدود شده‌اند، گفت: این موضوع در دستور کار ما قرار ندارد ولی در نمونه‌ای که روی شبکه اینستاگرام انجام شد نتیجه تا 90درصد موفقیت‌آمیز بود.
تأخیر در اجرا
«فیلترینگ هوشمند» به‌طور خلاصه یعنی جدا کردن خوب از بد در شبکه‌های اجتماعی و ایجاد مانع در رسیدن به محتوای ناسالم. از آن سوی ماجرا اگر بخواهیم نگاه کنیم، فیلترینگ هوشمند در فضای مجازی می‌تواند جلوی سوختن تر‌و‌خشک با هم را بگیرد. اخبار و گزارش‌های متعدد پلیس تأیید می‌کند که این شبکه‌ها با وجود همه کارکرد‌های مثبتی که دارند، فرصتی برای بروز جرم‌هایی از سودجویی و اغفال زنان تا توزیع مواد‌مخدر هستند. همین وضعیت باعث شده پلیس و نهادهای امنیتی پیگیر مسدود کردن برخی شبکه‌ها باشند. حتی مهر‌ماه سال گذشته دادستان کل کشور، حجت‌الاسلام و‌المسلمین رئیسی در یک ضرب‌الاجل یک ماهه، به دولت فرصت داد تا از انتشار محتوای مجرمانه در این شبکه‌ها جلوگیری کند. از آن زمان تا‌کنون وزارت ارتباطات به‌عنوان متولی اصلی این حوزه همواره وعده تحقق فیلترینگ هوشمند را داده است. 4ماه پس از این مهلت یک‌ماهه، وزیر ارتباطات از اجرای موفقیت‌آمیز فاز نخست فیلترینگ هوشمند در یکی از شبکه‌های اجتماعی خبر داد و قرار است مرحله دوم آن هم تا 2ماه دیگر اجرایی شود.
هرچند می‌توان گفت فیلترینگ هوشمند در ایران از اوایل سال ۸۹ که صفحه فیلترینگ- پیوندها- با ظاهر جدید براساس مصوبه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اینترنتی نمایش داده شد کلید خورد اما همانطور که وزیر ارشاد هم گفته، این موضوع به‌طور جدی مورد توجه دولت یازدهم است. به‌نظر می‌رسد حرکت آهسته برای تحقق این هدف به این دلیل است که وزیر ارتباطات تأکید دارد نرم‌افزار فیلترینگ هوشمند صددر‌صد بومی باشد و طراحی آن در داخل انجام شود. همین دشواری طراحی بومی سبب شده این طرح سرعت کمی داشته باشد. در همین چند‌ماه که از اجرای این طرح می‌گذرد نیز عده‌ای از شیوه کیفی پیشبرد آن انتقاد کرده‌اند. اختلالی گسترده چندباره در برخی شبکه‌های اجتماعی مهم‌ترین گلایه بوده است. یک سایت خبری نیز با اعلام اینکه بسیاری از شبکه‌های اجتماعی ارتباطاتشان را به‌صورت رمزشده انجام می‌دهند و فیلترینگ هوشمند در واقع بی‌فایده بوده است، نوشت: «در یکی از شبکه‌های اجتماعی به‌صورت پیش‌گزیده ارتباط رمزگذاری شده https فعال شده و بدین‌ترتیب کاربرد محدود فیلترینگ هوشمند هم از میان رفته و تمامی صفحات یکباره باز شده است».
حالا وزیر ارشاد یک‌بار دیگر بر توجه دولت به این پروژه تأکید کرده است. این در حالی است که نگرانی عده‌ای از کارشناسان درباره کندی در تحقق این طرح از آن جهت است که ممکن است نهادهای تصمیم‌گیرنده بیشتر از این معطل اجرای فیلترینگ هوشمند نمانند و برخی شبکه‌های اجتماعی را به کلی مسدود کنند؛ همان حکایت سوختن خشک‌و‌تر به پای هم.