ضعف سرویسهای آنلاین شهری در تهران
نقشه آنلاین ترافیک تهران هنوز به صورت بسیارابتدایی ارایه میشود.
سرویسهای نقشه و پیدا کردن مسیر و مطلع شدن از اطلاعات وسایل حمل‌ونقل عمومی امروزه در دسترس میلیونها نفر از ساکنان شهرهای بزرگ قرار دارد. مدیرانی که شهرها را اداره میکنند به‌خوبی میدانند که در دسترس قرار دادن این اطلاعات تا چه اندازه میتواند به کیفیت زندگی شهری و تردد آسان در آن کمک کند.
امروزه تکنولوژی جزء جدایی‌ناپذیر زندگی شهری محسوب میشود و بسیاری از مدیران شهری می‌کوشند با بهرهگیری از تکنولوژی زندگی شهری را سادهتر کرده و مشکلات آن را کاهش دهند.
اما شهر بزرگ تهران تا چه اندازه به تکنولوژی مجهز شده و چقدر مردم از تکنولوژی برای تردد یا یافتن اطلاعات از آن استفاده میکنند؟ همه ما میدانیم شهرداری طی چند سال اخیر سرمایهگذاری گستردهای برای کنترل شهروندان از طریق دوربینهای طرح ترافیک انجام داده است.
این سیستم هم به‌خوبی کار میکند و جریمههای شهروندان متخلف به سرعت صادر شده و برای آنان ارسال میشود، اما پرسش این است که اگر شهرداری در زمینه تکنولوژیهای بازدارنده ترافیکی میتواند به این شکل مناسب کار کند چرا این کار را در زمینه استفاده از تکنولوژی برای اطلاع‌رسانی و کمک به گردش اطلاعات ترافیکی و شهری انجام ندهد؟
در ادامه نگاهی داریم به برخی از سرویسهای الکترونیکی و اینترنتی شهری در تهران.
نقشه آنلاین تهران، غیبت روی موبایل
سرویس نقشه آنلاین تهران را چند سالی است در سایت شهرداری تهران map.tehran.ir میبینیم. نقشه نسبتا جامع که با اطلاعات دقیق تقریبا بهترین نقشه موجود آنلاین تهران است. امکان جست و جوی مکانها یا مسیریابی یا امکانات دیگری چون اخبار مکانی، پروژههای مهم شهری، زیباسازی و… در آن وجود دارد.
همچنین از دیگر امکانات این نقشه اینتراکتیو نقشه طرح زوج و فرد یا طرح ترافیک، خطوط مترو، خطوط BRT و … است. همچنین طی سالهای گذشته شهرداری با عکسبرداری ۳۶۰درجه از تمام خیابان‌ها و کوچههای تهران این امکان را فراهم کرده که بتوان به‌طور مجازی در تهران به گردش پرداخت، اما واقعیت این است که این نقشه که به مراتب کاملتر از نقشه گوگل است نسخه روی موبایل ندارد و همین موضوع باعث میشود عملا کاربرد این نقشه در حد یک سایت اینترنتی استاتیک باقی بماند.
نگاهی به رتبه سایت شهرداری تهران در الکسا (۱۷۱ در ایران و ۶۱۸۰ در دنیا) نشان میدهد که به‌طور کلی سایت شهرداری تهران باوجود اینکه هم‌اکنون بسیاری از سرویسها از جمله همین سرویس نقشه، یا سرویسهای خدمات شهرداری را در اختیار کاربران قرار میدهد، جزو سایتهای پرمراجعه ایرانی نیست و این به نوعی مشخص کننده این است که کاربری یاUsabality این سایت آن‌چنان بالا نیست.
بعید بتوان عدم نیاز مردم را به انبوهی از اطلاعاتی که روی سرویس نقشه وجود دارد، دلیل عدم مراجعه قابل توجه آنان به این سایت دانست شاید مهم‌ترین دلیل این باشد که امکان استفاده از این سرویس روی موبایل فراهم نیست.
امروزه در کشور بیش از ۴۰ میلیون گوشی هوشمند وجود دارد و راهاندازی نسلهای سوم و چهارم موبایل طی سال جاری به سرعت فروش گوشیهای هوشمند و استفاده از آن کمک قابل توجهی کرده است. شاید اگر شهرداری تهران این سرویس نقشه را ابتدا روی گوشی موبایل راهاندازی میکرد اوضاع به این گونه نبود.
دسترسی به اینترنت روی موبایل تقریبا نقطه اصلی ارتباط میلیونها شهروند تهرانی به اینترنت است و شهرداری تهران میتواند با راهاندازی این سرویس نقشه اینترنتی خود به کارآیی و کاربرد این اطلاعات کمک کند.
نقشه ترافیک آنلاین غیر کاربردی
سال‌هاست بسیاری از شهروندان تهرانی میدانند نقشه ترافیکی شهر تهران به‌صورت آنلاین روی اینترنت راهاندازی شده است. این نقشه ترافیکی که توسط شرکت کنترل ترافیک تولید شده است؛ در عین اینکه در حال حاضر تنها منبع قابل مراجعه برای یافتن اطلاعات ترافیک لحظهای است باید گفت یکی از ابتدایی‌ترین سرویسهای الکترونیکی است.
یک نقشه نه‌چندان دقیق با گرافیک بسیار ضعیف که یافتن همین اطلاعات ترافیکی روی آن به سادگی وجود ندارد، امکان زوم کردن یا جابه جا کردن نقشه به دشواری صورت میگیرد و مشخص است تکنولوژی مورد استفاده در آن عملا با کاربری امروزه همخوان نیست.
از طرفی این نقشه هیچ‌گونه هوشمندی در مسیریابی و پیشنهاد مسیر براساس ترافیک به کاربر نمیدهد. فارغ از این کسانی که از اطلاعات این نقشه آنلاین استفاده کردهاند، میدانند که لزوما این اطلاعات لحظهای از ترافیک همیشه دقیق نیست و اگر سفری را بر اساس آن شروع کنند، لزوما نمیتوانند به این اطلاعات تکیه کنند.
همه ما میدانیم که اطلاعات ترافیک لحظهای سال‌هاست از طریق مرکز کنترل ترافیک و دوربینها و دیگر تجهیزات متعدد آن در سراسر شهر جمعآوری میشود و به نظر میرسد در اینجا هم نوع سیستم ارائه دچار مشکل است.
از طرف دیگر در سایت شهرداری تهران و در نقشهای که روی این سایت قرار گرفته گزینهای تحت عنوان ترافیک وجود دارد که البته فعال نیست؛ اما نشان میدهد شهرداری قصد دارد این اطلاعات را روی نقشه جدید خود منتقل کند اما باید گفت همچنان عرضه این اطلاعات روی وب و نه به‌صورت یک اپلیکیشن موبایل مجزا، کاربرد ویژهای پیدا نخواهد کرد.
میلیونها نفری که در خیابان‌ها در حال حرکتند در لحظه نیاز به اطلاعات ترافیکی دارند و شهرداری میتواند با تولید یک اپلیکیشن یا حداقل در اختیار گذاشتن رایگان این اطلاعات برای تولیدکنندگان اپلیکیشن این امکان را فراهم کند که مردم روی موبایل خود به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
در شهرهای دیگر جهان
اطلاعات ترافیکی و شهری در شهرهای مختلف دنیا روی موبایل در اختیار همه شهروندان قرار میگیرد. نقشه گوگل بهترین نمونه برای مثال زدن است که با همکاری شهرداریهای شهرهای مختلف این امکان را فراهم میکند که یک کاربر به راحتی به اطلاعات یک سفر درون‌شهری مانند ترافیک روی موبایل دسترسی داشته باشد.
امروزه با استفاده از گوگل روی موبایل هیچ‌کس در هیچ شهر دنیا گم نمیشود و نیازی به پرسش از دیگران برای یک آدرس ندارد اما در ایران چنین سرویسی به‌طور کامل وجود ندارد. در ایران نقشه گوگل بدون اتصال به اطلاعات ترافیکی آنلاین و همچنین خدماتی چون اتوبوسرانی و مترو عملا یک سرویس ناقص است. همچنان‌که سایت شهرداری تهران یا صفحه نقشه ترافیک لحظهای تهران روی وب نیز کامل نیست.
شهرداری میتواند یا خود چنین سرویسی مشابه گوگل برای شهروندان تهرانی راهاندازی کند یا از ظرفیتهای خدمات دهندگانی چون گوگل برای ایجاد دسترسی برای شهروندان استفاده کند. انتظار از شهرداری تهران و بازوی آیتی آن (سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران) برای راه اندازی سرویسهای آنلاین بسیار بالا است به‌خصوص که شهروندان این روزها شاهد نمونه های چنین سرویسهایی در شهرهای بزرگ دنیا و حتی کشورهای همسایه هم هستند. امروزه مسیریابی و دسترسی به اطلاعات شهری به‌صورت آنلاین جزو سادهترین و ابتدایی‌ترین سرویسهای مربوط به دولت الکترونیکی در دنیا محسوب میشود.