تا به حال برایتان پیش آمده که برای خرید نوت بوک، گوشی موبایل، تلویزیون و حتی یخچال یا هر کالای دیگری راهی بازار شوید و به جای لذت بردن از خرید، خسته و عصبی به خانه برگردید؟

حالا این عصبانیت و خستگی می تواند از گرانی ناگهانی کالای مورد نظر، ترافیک و خستگی راه، پیدا نکردن جای پارک و نبود پارکینگ در مراکز خرید و هر چیز دیگری ناشی شود.فرض کنیم که تمام این مصائب و اعصاب خردی ها را به جان خریده و کالای خریداری شده در زمان مقرر شده برای تان ارسال شده است؛ تا به حال آنقدر بدشانس بوده اید که هنگام باز کردن جعبه با یک کالای ایراددار مواجه شوید؟ بدتر از همه برای تان پیش آمده که فرستنده کالا، زیر بار ایراددار بودن کالا نرود و شما بمانید و روزهای سخت رفت و آمد به اتحادیه مربوطه و طرح شکایت و… .
اصلا روی اینکه کالا با چه وسیله ای، چه بسته بندی و چه ادبیاتی تحویل تان داده شود، حساس هستید؟
اگر پاسختان مثبت است به شما تبریک می گوییم؛ شما به حقوق خود در رابطه با خدمات حین فروش واقفید و اگر نه، باید بگوییم که بهتر است اطلاعات تان را در این زمینه بیشتر کنید.

حقی که از خریدار ضایع می شود
متاسفانه در بازار فیزیکی ما، سیستم توزیع کالا، چه در حوزه B2B و چه B2C بسیار ابتدایی و غیر حرفه ای است و برای تغییر آن نیاز به تغییرات اساسی چه در زیرساخت و … است.  در هر حال در این گزارش از سیستم توزیع B2B و مسایل مربوط به حمل کالا از کشور مبدا یه گمرکات کشور، از گمرکات به انبار، از انبار گمرک به انبار واردکننده و در نهایت از انبار به فروشگاه صرف نظر می کنیم. اما بحث اصلی ما سیستم توزیع یا ارسال کالا برای خریدار است.
بحث ما خریداری است که کالای مورد نظر را بنا بر نیاز یا اضطرار با نرخ روز دلار خریداری می کند و اگر شانس بیاورد و کالای خریداری شده در حد گوشی موبایل و نوت بوک باشد، با خود به خانه می برد؛ ولی اگر کالا در حد یک تلویزیون، یخچال یا … باشد وضعیت متفاوت است. کالا در بیشتر موارد با موتور و در بهترین شرایط با وانت (همان نیسان های آبی رنگی که در خیابان های تهران با خودروهای دیگر کورس می گذارند) به دستش می رسد و در صورتی که کالا ایرادی داشته باشد، باید پیه ارسال مجدد کالا و صرف زمان بابت ارسال مجدد را به تن بمالید. البته باید هزینه ارسال کالا یا همان اجاره وانت و … را نیز پرداخت کنید.
به گفته احمد متولی، کارشناس ارشد سیستم فروش و توزیع، این ضعف بزرگ سیستم توزیع کالاهای الکترونیکی در کشور ماست. کشوری که فعالیت سازمان حمایت از حقوق تولیدکننده و مصرف کنندگان و اتحادیه های مختلف و سندیکا و تشکل هایش به صدور بیانیه و اجرای طرح های نیمه کاره و موقتی مانند شبنم و ساماندهی گارانتی و …. ختم می شود و در نهایت مصرف کننده بدون حامی است.
وی که به بروز تغییرات اساسی چه از لحاظ زیرساخت و چه از لحاظ تربیت نیروی فروش و توزیع متخصص معتقد است، می گوید: وقتی در کشور سیستم توزیع و فروش با مشکل مواجه باشد، زمینه برای رشد قاچاق هم فراهم می شود. وقتی قاچاق افزایش یابد، توجه به تولید داخلی کم می شود و اینها نشانه یک اقتصاد بیمار است.
وی با بیان شیوه های نامناسب حمل کالا در ایران می گوید: در کشورهای همسایه، خریداران کالایی را که با وسیله نقلیه مطمئن تا خانه برایشان حمل می شود، بدون کوچک ترین مشکلی دریافت و بابت ارسال کالا هم هیچ هزینه ای پرداخت نمی کنند. از نظر کارشناسان، اصل مهم احترام به مشتری در ایران به فراموشی سپرده شده است و این مشتریان هستند که باید حقوق خود را از فروشنده مطالبه کنند.
محجور یک واردکننده کالاهای الکترونیکی هم در این باره می گوید: موضوعی که گویا کارشناسان فراموش کرده اند این است که ما هنوز با مشکلات بسیاری در زمینه خدمات پس از فروش مواجه هستیم؛ چه برسد به خدمات حین فروش. آن هم در بازاری که هر روز اخباری درباره عرضه کالاهای مرجوعی، کارکرده در کسوت آکبند و پشت ویترینی به گوش می رسد و نقطه اوج عرضه کننده و فروشندگان کالاها به ارایه پروموشن های غیرخلاقانه و تکراری در ایام نوروز است.
در چنین شرایطی شاید اگر بتوانیم کالایی را امروز با دلار 5000 تومانی خریداری کنیم و هزینه حمل آن را هم از جیب بدهیم، باید کلاه مان را بالا بیندازیم. دیگر پروموشن و احترام بماند…