دسترسی مسافران هواپیما به اینترنت پرسرعت
میترا جلیلی – روزنامه ایران : این روزها دسترسی به اینترنت و آگاه شدن از اخبار و اطلاعات جهان برای بسیاری از مردم از اهمیت زیادی برخوردار است بطوری که کاربران نمی‌خواهند برای لحظه‌ای حتی در سفر، از این یکه‌تاز دنیای تکنولوژی دور بمانند. اما تا مدتی پیش مقررات هواپیمایی موجود، اجازه استفاده از وسایل الکترونیکی را در طول سفر به کاربر نمی‌داد و بسیاری از موارد ممنوع بود. هرچند سال گذشته در امریکا و اتحادیه اروپا مقرراتی وضع شد که اجازه می‌داد مسافران از تکنولوژی‌های ارتباطی وایرلس در طول سفر در ارتفاع بالای 3 هزار متر (10 هزار پایی) استفاده کنند ولی سرعت پایین اینترنت و قطع شدن مکرر خدمات ارائه شده از طریق وای فای، همچنان کاربران را به دردسر می‌انداخت. بررسی‌ها نشان می‌دهد از هر 10 کاربر خدمات وای فای در حین پرواز، 9 نفر از کیفیت سرویس‌های ارائه شده راضی نبوده‌اند. همین موضوع شرکت‌های فعال در عرصه سفرهای هوایی را بر آن داشت تا برای تأمین اینترنت با پهنای باند مناسب در طول سفر به فکر بیفتند و همه تلاش‌شان را در این راستا به کار گیرند.
شاید ناپدید شدن پرواز شماره MH370 مالزی در 8 مارس که در نتیجه آن، 239 مسافر ناپدید شدند نیز در این تلاش‌ها بی‌تأثیر نبود. با گم شدن این هواپیما بسیاری، از نبود هیچ راه ارتباطی مسافران و خدمه این هواپیما با زمین بشدت انتقاد کرده و معتقد بودند اگر خدمات وای فای، ارسال پیامک و… در این خط هوایی وجود داشت شاید گره از معمای این هواپیما راحت تر گشوده می‌شد و برج مراقبت حتی در صورت خروج این هواپیما از صفحه رادار، به نوعی با خلبان و خدمه ارتباط برقرار می‌کرد و از این فاجعه جلوگیری می‌شد.
ë همکاری 2 شرکت در تأمین اینترنت
هرچند تاکنون شرکت‌های فراوانی از جمله شرکت امریکایی Gogo در زمینه تأمین اینترنت در طول پرواز برای مسافران فعالیت داشته و تا حدودی نیز در این زمینه موفق عمل کرده اند، ولی حالا با همکاری شرکت AT&T با شرکت Honeywell ، اخباری از دسترسی به خدمات وای فای و اینترنت با استفاده از فناوری نسل چهارم تلفن همراه(4G) برای مسافران خطوط هواپیمایی تا سال ۲۰۱۵ به گوش می‌رسد؛ خبری که باعث کاهش14 درصدی ارزش سهام شرکت Gogo شد، می‌تواند صنعت هوانوردی را در امریکا دگرگون کند و افزایش رضایت مسافرانی را به همراه داشته باشد که تشنه استفاده از اینترنت هنگام پرواز بر فراز دشت‌ها و اقیانوس‌ها هستند.
AT&T یکی از شرکت‌های پیشرو برای تأمین این اینترنت و همچنین یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های شبکه LTE در ایالات متحده امریکا محسوب میشود که در تازه‌ترین فعالیت خود یک قرارداد همکاری بزرگ با شرکت Honeywellبه امضا رسانده است تا برای رساندن اینترنت پرسرعت به مسافران هواپیما در طول پرواز از نسل چهارم شبکه تلفن همراه استفاده کند. به این ترتیب این سرویس اینترنتی که قرار است تا سال 2015 اجرایی شود با کمک شبکه 4G LTE و استفاده از سیستم‌ها و سخت‌افزارهای Honeywell پهنای باند مناسب اینترنت را برای مسافران تأمین خواهد کرد.
«جان استنکی» دبیر بخش استراتژی و تصمیم‌گیری شرکت AT&T در این باره می‌گوید: «این روزها دسترسی به اطلاعات و اخبار جهان تبدیل به خواسته‌ای فراگیر شده است و هر کسی در جهان می‌خواهد در هر شرایطی حتی در ارتفاع 35 هزار پایی، به اینترنت با سرعت بالا و قابل اعتماد در طول حرکت دسترسی داشته باشد؛ خواسته‌ای که ما نیز به آن احترام گذاشتیم و مطمئن هستیم که پاسخ به آن، بسیاری از کاربران را راضی خواهد کرد.»
وی خاطرنشان می‌کند: «ما معتقدیم این قرارداد همکاری باعث میشود هم کارکنان خطوط ایرلاین و هم مسافران از سرعت بالای اینترنت بهره ببرند و یک سفر بی‌نظیر را تجربه کنند. ما انتظار داریم این سرویس ارتباطی، در درازمدت زمینه اتصال همه خطوط هوایی جهان را به اینترنت پرسرعت فراهم کند و در هیچ نقطه جهان مردم سفری بدون دسترسی به اینترنت را تجربه نکنند.»
تأمین اینترنت درطول پرواز، موضوع تازه‌ای نیست و پیش از این نیز شرکت امریکایی Gogo در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده بود. البته این شرکت در حال حاضر از طریق شبکه‌ای شامل حدود 300 برج و دکل مخابراتی مربوط به شبکه تلفن همراه در سراسر امریکا اینترنت در پرواز را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در حالی که مدیران شرکت AT&T قول داده‌اند با توجه به تعداد بیشتر برج و دکل مخابراتی مربوط به شبکه تلفن همراه که در اختیار دارند، این شرکت از رقبای خود بویژه شرکت Gogoپیشی بگیرد و اینترنت باکیفیت‌تر و پرسرعت‌تری ارائه دهد. البته خطوط هواپیمایی که انتظار دارند سال آینده از این خدمات بهره بگیرند باید سرمایه‌گذاری بالایی در این زمینه انجام دهند تا هواپیماهای خود را به این فناوری مجهز کنند و در نتیجه خدماتی مناسب به مسافرانشان ارائه دهند.
هواپیماهای مجهز شده، می‌توانند در طول پرواز از یک آنتن ویژه برای جمع آوری سیگنال‌هایی که از دکل‌های مخابراتی مربوط به شبکه تلفن همراه AT&T ارسال میشود، استفاده کنند. وظیفه شرکت Honeywell نیز در این همکاری دوجانبه، تأمین سخت‌افزارها و امکانات خدماتی مورد نیاز برای تبادل آنی داده‌ها در فضای مجازی است تا کاربران بتوانند اینترنت پرسرعت بدون قطع شدن را از طریق نسل چهارم شبکه تلفن همراه تجربه کنند. به بیانی دیگر پهنای باند تأمین شده توسط شرکت AT&T، در اختیار سخت‌افزارهای شرکت Honeywell قرار می‌گیرد تا اطلاعات، به سرعت پردازش شده و کاربران بتوانند در طول پرواز، بلافاصله و بی درنگ به آخرین اخبار و تحولات جهان در حوزه‌های مختلف دسترسی داشته باشند، بازی‌های آنلاین انجام دهند، از کتابخوان بهره بگیرند و با دانلود کتاب مورد علاقه‌شان در طول سفر به مطالعه بپردازند و…
نتیجه همکاری مشترک AT&T-Honeywell، اینترنتی با سرعت بیشتر و هزینه کمتر است هرچند ایرلاین‌ها برای تأمین تجهیزات مرتبط با آن، باید مبالغ نسبتاً بالایی صرف کنند. خدمات یادشده حداکثر در ارتفاع 35 هزارپایی عرضه می‌شوند هرچند هنوز هزینه استفاده از آن اعلام نشده است ولی مطمئناً بسیار مورد توجه کاربران بویژه در سفرهای طولانی قرار خواهد گرفت. این تکنولوژی هرچند در نگاه اول برای ایرلاین‌ها اندکی هزینه بر است اما در دراز مدت درآمد سرشاری نصیب آنها خواهد کرد تا آنجا که مدیران شرکت Honeywell پیش بینی کرده‌اند این همکاری می‌تواند در طول یک دهه بیش از یک میلیارد دلار درآمدزایی برای این شرکت داشته باشد اما شرکت AT&T از اعلام میزان درآمد احتمالی و تخمینی ناشی از این همکاری امتناع کرده و هیچ رقمی را تاکنون ارائه نداده است.
ایمنی پرواز با خدمات وای‌فای
«جک جکوبز» مدیر سیستم‌های مدیریت اطلاعات شرکت Honeywell نیز می‌گوید: «این خدمات مبتنی بر استانداردهای 4G LTE بوده و در صورت تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز علاقه‌مندان یک سال دیگر می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند.» به گفته وی، این سیستم ارتباطی پیشرفته نه تنها به مسافران بلکه به خدمه نیز خدماتی ارائه می‌دهد چون ارتباط بهتر اینترنتی می‌تواند ارتباط بین خلبان، خدمه هواپیما و سیستم‌های تشخیصی هواپیما را بهبود بخشد. از سوی دیگر با استفاده از این سیستم ارتباطی، خلبان و خدمه می‌توانند به نقشه‌ها و نمودارهای آپدیت شده و آخرین اطلاعات هواشناسی دسترسی داشته باشند و همچنین با ارسال اطلاعات برای بخش‌های عملیاتی هواپیمایی در روی زمین، پروازی کم خطرتر را برای مسافران رقم بزنند. وی ادامه می‌دهد: با اتصال ارزان‌تر و باکیفیت تر، یک هواپیما می‌تواند هشدارهای بیشتری درباره بخش‌های مختلف هواپیما در صورت نقص بفرستد. ارتباط بهتر می‌تواند به ردیابی هواپیما کمک کند تا دیگر شاهد حادثه‌ای همچون هواپیمای پرواز MH370 مالزی نباشیم.
البته امضای این تفاهمنامه همکاری به معنای از پا نشستن شرکت Gogo نیست. این شرکت که سال‌هاست در زمینه تأمین اینترنت در طول پرواز فعالیت دارد در طول این سال‌ها تلاش کرده است تا پهنای باند خود را افزایش دهد و در حال حاضر نیز یک هواپیمای ویژه در اختیار دارد که برای داشتن اینترنت پرسرعت در طول پرواز با سیستم ماهواره‌ای نیز کار می‌کند ولی با توجه به سرعت بالاتر سرویس اینترنتی شبکه LTE شرکت AT&T ، به نظر می‌رسد باید بر دامنه تلاش‌هایش بیفزاید. شرکت Gogo حالا دیگر مجبور است هزینه را تا حد امکان پایین‌تر بیاورد تا بتواند در میدان رقابت باقی بماند. این شرکت همچنین تاکنون یک اپ تلفن هوشمند با عنوان text-in-the-sky ارائه داده است که ارسال پیامک را برای کاربران امکانپذیر می‌کند. این شرکت که در حال حاضر از تکنولوژی مشابهی با نام air-to-ground در خطوط هواپیمایی مانند Delta Air Lines استفاده می‌کند با توجه به کاهش سهام خود به دنبال به کار گرفتن راه‌های تازه است. در همین راستا این بار خبر از استفاده از یک سیستم ماهواره‌ای می‌دهد که با کمک یک آنتن دوگانه می‌تواند سرعت اینترنت در طول پرواز را که در حال حاضر 8/9 مگابیت در ثانیه است تا 70 مگابیت بر ثانیه برساند.
با توجه به افزایش علاقه مردم به استفاده از اینترنت بطور مستمر، انتظار می‌رود سایر اپراتورها نیز برای عقب نماندن از قافله، وارد این عرصه شوند به صورتی که در حال حاضر کمیسیون ارتباطات فدرال امریکا
در نظر دارد تا برای اینترنت در طول پرواز تسهیلات ویژه‌ای در نظر بگیرد.
به هرحال ایرلاین‌ها برای بقای بیشتر و حضوری موفق‌تر، مجبورند در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده و میلیون‌ها دلار صرف ارتباط گرفتن مسافران با تکنولوژی کنند. مؤسسه تحقیقاتی IHS نیز در گزارش تحقیقی خود آورده است تعداد هواپیماهایی که با Wi-Fi کار می‌کنند در دهه آینده
3 برابر خواهد شد پس تعجبی ندارد که بیشتر ایرلاین‌ها به دنبال به روز کردن کردن و ارتقای سیستم‌ها برای افزایش رضایتمندی مسافران باشند تا همچنان در عرصه باقی بمانند.