م.ر.بهنام رئوف – دنیای اقتصاد : بازار جهانی تلفن همراه یکی دو سال گذشته شاهد اتفاقات عجیب و غریبی بود. دوران سلطنت طلایی نوکیا سرانجام به پایان رسید و سامسونگ بر تخت پادشاهی موبایل جهان تکیه زد. بخش تولید گوشی‌های موتورولا به گوگل فروخته شد و تجارت 10 ساله مشترک سونی‌اریکسون هم سرانجام به جدایی ختم شد.

روز به روز به تعداد دستگاه‌هایی که از سیستم‌عامل آندروید استفاده می‌کنند، اضافه شد. رقابتی که زمانی بین نوکیا و سونی‌اریکسون بود اما این بار از قالب تولیدکنندگان خارج و به سیستم‌عامل‌ها تبدیل شد. اکنون بازار موبایل جهان شاهد رقابت در بخش سیستم‌عامل‌ها است. گوشی‌های عادی به گوشی‌های هوشمند تبدیل شدند و دیگر قابلیت سخت‌افزاری وجود ندارد که در تولید گوشی‌ها به کار گرفته نشده باشد. رودیگر اودینباخ، مدیرعامل خاورمیانه و آفریقا سونی موبایل است. نزدیک به دوازده سال است که در سمت‌های مختلف با سونی، سونی‌اریکسون و هم‌اکنون سونی موبایل در حال کار است. او آینده تلفن همراه را در ارائه گوشی‌های سریع‌تر و با قابلیت اتصال به سایر لوازم الکترونیکی به همراه ایجاد و استفاده از یک اکوسیستم کلی می‌داند. با او در مورد سونی موبایل و اتفاقات پیش روی بازار جهانی تلفن همراه گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

سونی اریکسون چند ماه پیش از یکدیگر جدا شدند. به نظر می‌رسد سونی هم‌اکنون راه سختی را در بازار برای معرفی، شناساندن و اثبات خود به عنوان همان سونی اریکسون سابق پیش‌رو دارد. سهم نوکیا در بازار به شدت کاهش یافت و اوضاع اقتصادی بد این شرکت رقابت در حوزه هوشمندها برای این شرکت را قدری با مشکل روبه‌رو کرده است. سامسونگ در حال حاضر دوران پادشاهی را شروع کرده و به نظر می‌رسد که با اپل فاتحان این بازار خواهند بود. زمانی نوکیا رتبه اول بازار و بعد از آن سونی اریکسون قرار داشت. چه اتفاقی در بازار موبایل رخ داد که باعث برهم خوردن معادلات و جایگاه برندها در بازار شد؟
به نظر من تکنولوژی مانند قبل نیست که بخواهد روی گوشی‌های معمولی باشد. درخواست بازار از گوشی‌های معمولی به سمت گوشی‌های هوشمند رفته است. شرکت‌هایی که نتوانستند این تغییر را زود متوجه شوند و سعی داشتند بیشتر در بخش گوشی‌های معمولی فعالیت کنند طبیعتا هم‌اکنون با مشکلاتی روبه‌رو هستند. در این بین به نظرم شرکت‌هایی که اکوسیستم بازار موبایل را درک کردند و دریافتند که در زمان حال بازار تلفن همراه تنها به ساخت دستگاه با قابلیت‌های خاص خلاصه نمی‌شود موفق‌تر بودند. تولیدکنندگان گوشی امروز به شرطی می‌توانند در این بازار دوام بیاورند که بتوانند در کنار ساخت دستگاه برنامه‌های کاربردی یا امکانات دیگری نظیر اتصال گوشی با چند دستگاه جانبی دیگر را هم فراهم کنند.
سونی موبایل فعلی یا همان سونی‌اریکسون سابق هم بیشتر روی ساخت گوشی‌های معمولی با قابلیت‌های خاص سخت افزار تمرکز کرده بود. اما حداقل نوکیا متوجه اکوسیستم شده بود و سعی داشت با راه‌اندازی سایت‌هایی مثل ماش که بعدها به او وی تغییر نام داد در این بازار هم اول باشد. حال چه اتفاقی قرار است برای سونی موبایل بیفتد؟
سونی از سخت افزار به سمت سیستم‌عامل و برنامه‌های کاربردی می‌رود. یعنی ساخت گوشی با قابلیت به همراه سیستم‌عامل مناسب که بتواند نیازهای کاربران را فراهم کند. از نظر ما اکوسیستم فقط دسترسی به برنامه‌های کاربردی نیست. دسترسی به اتصالاتی است که بین دستگاه‌های مختلف وجود دارد. یعنی بتوان با دستگاه‌هایی به غیر از تلفن همراه ارتباط برقرار کند. این هدف بزرگی است که سونی هم اکنون در حال کار روی آن است.
در حال حاضر گوشی‌های هوشمند یا آندروید هستند یا آی او اس اپل. سهم اندکی هم به ویندوز فون تعلق دارد. ساخت برنامه‌های کاربردی بیشتر واگذار به برنامه نویسان شده است. در نتیجه کار سازندگان گوشی راحت‌تر شده است و همان طور که گفتید به فکر فراهم کردن امکانات دیگری مانند اتصال وسایل مختلف به هم افتاده اند. پیش از شما اپل در این بخش وارد شده است و به نوعی این اتصال را در بین دستگاه‌های ساخت خود به وجود آورده است. آیا سونی هم به دنبال چنین چیزی است؟
ما می‌خواهیم به سمت تکنولوژی‌های باز برویم. نمی‌خواهیم مانند اپل بسته باشیم. یعنی دستگاه‌های ما فقط قابلیت اتصال به سایر دستگاه‌های ساخته شده و تحت نام برند ما را نداشته باشند بلکه همه دستگاه ها از هر برندی را شامل شوند. ما به سراغ سیستم عامل آندروید رفتیم که باز است و دوست داریم در این راه قدم برداریم نه ایجاد انحصاری مانند اپل.
حدود دو سال پیش استراتژی سونی اریکسون این بود که از ساخت گوشی‌های ارزان قیمت بیرون رفته به ساخت گوشی‌های متوسط رو به بالا از نظر قیمتی رو آورد. استراتژی فعلی سونی موبایل در این بخش چیست؟ آیا فقط می‌خواهد گوشی هوشمند گران قیمت یا با قیمتی متوسط بسازد یا ممکن است مانند سامسونگ به ساخت گوشی‌های هوشمند ارزان قیمت هم بپردازد؟
به نظرم گوشی ارزان قیمت نمی‌تواند گوشی هوشمند باشد حتی اگر قیمت آن صد دلار باشد چرا که گوشی هوشمند حتما باید قابلیت‌های خاص خود را داشته باشد که نمی‌توان با کاهش دادن کیفیت برخی از قطعات به منظور کاهش قیمت تمام شده لزوما یک گوشی هوشمند ساخت. سعی ما این است که همچنان همان سیاست تولید گوشی در رنج قیمت متوسط رو به بالا را ادامه دهیم. نمی‌خواهیم تمام رده‌های قیمتی را پوشش دهیم می‌خواهیم سرمایه گذاری ما بر اساس ارزش درآمد باشد نه بر اساس تعداد فروش.
سونی موبایل می‌خواهد همان سیاست سونی اریکسون در عرضه مدل‌های محدود در بازار را ادامه دهد یا در نظر دارد مدل‌های بیشتر را تولید و روانه بازار کند؟
ما از گذشته درس گرفته ایم که دلیلی ندارد تعداد زیادی گوشی تولید کنیم. بلکه بهتر است برای هر رنج قیمتی بتوانیم چند گوشی با قابلیت فراوان و محبوب ساخته و به بازار عرضه کنیم.
پیش‌بینی می‌کردید که روزی جایگاه دو غول سازنده موبایل یعنی نوکیا و سونی اریکسون این چنین متزلزل شود؟
در بازار موبایل هر شرکتی که گوشی زیادی تولید و عرضه می‌کند الزاما سود بیشتری را کسب نمی‌کند. تغییری که ما در روند کاری خود در چند سال گذشته داده ایم این بود که خیلی سریع از تولید گوشی‌های معمولی به سمت تولید گوشی هوشمند رفتیم. در نتیجه بازار گوشی‌های ارزان قیمت را واگذار کردیم. طبیعتا تولید و عرضه گوشی ارزان قیمت سود کمتری را هم به دنبال خواهد داشت. اما به ساخت گوشی‌های متوسط رو به بالا پرداختیم که سود مالی خوبی را هم برای شرکت به همراه داشت. شاید عرضه مدل‌های کم در یک سال باعث ایجاد چنین تفکری شده باشد. یعنی اینکه چون سونی مدل‌های کمتری را عرضه می‌کند در نتیجه سهم خود را از دست داده است این درحالی است که حاشیه سود کسب شده کاهش نداشته است. مساله بعدی که شاید باعث به وجود آمدن این تفکر باشد جدایی سونی اریکسون از یکدیگر است. این دو شرکت نزدیک به 10 سال با یکدیگر فعالیت کردند. اما اکنون تصمیم گرفتند که از هم جدا شوند. چرا که سونی در حال حاضر طیف وسیعی از محصولات دیجیتالی را در اختیار دارد که با در اختیار گرفتن گوشی می‌تواند موفق تر باشد.
سهم سونی موبایل در بین کشورها منطقه چقدر است؟
اجازه دهید در مورد ارقام صحبت نکنم. اما در ایران سونی دومین برند پرفروش در بخش گوشی است. در منطقه بر اساس بازار آندروید این موضوع رو می‌سنجیم. به عنوان مثال در امارات و عربستان دوم هستیم و در برخی دیگر از کشورها رتبه اول را در اختیار داریم.
تاریخ نشان داده که سونی اریکسون همیشه تمایل داشته است که از تمام سیستم عامل‌های موبایل استفاده کند. چه در زمانی که ویندوز موبایل آمد و چه در زمان آندروید، سونی اریکسون خیلی سریع مدل‌هایی را برای این سیستم عامل ها در نظر گرفت. اکنون اما مایکروسافت در نظر دارد ویندوز فون را روانه بازار کند و مدعی است که در آینده نزدیک سهم بالایی از بازار گوشی‌های هوشمند در اختیار دستگاه‌های مجهز به ویندوز فون خواهد بود. آیا سونی موبایل برای به کار گرفتن ویندوز فون برنامه ای دارد و با توجه به سابقه بد ویندوز موبایل آیا ویندوز فون می‌تواند موفق باشد؟
ورود ویندوز فون به بازار گوشی‌های هوشمند از نظر ایجاد یک رقابت تازه بین آندروید و ویندوزفون خیلی خوب است. در مورد به کار گرفتن این سیستم عامل شاید در آینده تصمیم‌گیری داشته باشیم.
سونی بیشتر در نظر دارد مشتری‌های گذشته خود را با عرضه گوشی‌های هوشمند حفظ کند یا برنامه‌ای برای توسعه بازار خود و گرفتن سهم از سامسونگ یا اپل هم دارد؟
قطعا این تصمیم را داریم، چرا که ما هم می‌خواهیم در این بخش رشد خود را افزایش دهیم و صرفا هم به نگاه داشتن مشتریان سابق فکر نمی‌کنیم و سعی می‌کنیم کاربران برندهای دیگر را هم به سمت محصولات خود ترغیب کنیم. ما چهار ماه است که از هم جدا شده‌ایم و سونی موبایل شکل گرفته است. قطعا ما تغییرات زیادی را پیش روی خود خواهیم داشت و همان‌طور که گفتم یکی از مهم‌ترین کارهایی هم که در آینده خواهیم کرد بحث ایجاد ارتباط بین تمام دستگاه‌های سونی و سایر برندها و استفاده از اکوسیستم خواهد بود.
آینده بازار موبایل را چگونه می‌بینید؟ فکر می‌کنید تکنولوژی آینده تلفن همراه چه چیزی باشد؟
با تغییر و تحولات رخ داده در چند سال گذشته پیش بینی آینده بازار موبایل خیلی سخت خواهد بود، اما آن چیزی که در حال حاضر بیشتر از همه خود را نشان می‌دهد این است که در سال‌های پیش رو رقابت بر سر سرعت پردازش اطلاعات در موبایل ها و اتصال تلفن همراه با سایر دستگاه‌های الکترونیکی در اطراف و راحت‌تر شدن زندگی انسان با استفاده از این فناوری‌ها خواهد بود. فکر می‌کنم در چند سال آینده تبلت‌ها رشد کرده و از آن سو گوشی‌های هوشمند هم رشد خواهند کرد و در نهایت این دو تکنولوژی متمایل‌تر به گوشی خواهد شد و جای لپ تاپ ها را خواهند گرفت. این چیزی است که به نظر می‌رسد بین تمام تولیدکنندگان این حوزه بر سر آن اتفاق نظر وجود دارد.