مریم پرستش – طیف : علیرغم استقبال روز افزون از خدمات IPTV در اقصی نقاط جهان، تصمیمات سال‌های اخیر مدیران اپراتورهای IPTV در کشور ایتالیا و رقابت شدید دیگر بازیگران مطرح در ارائه خدمات تلویزیونی، عرضه IPTV را در این کشور با یک بحرانی جدی مواجه نموده است.

از عرش تا فرش
اخیرا شرکت ایتالیایی Fastweb که یکی از شرکت‌های تابعه سوییس‌کام است، اعلام کرده که قصد دارد تا عرضه خدمات IPTV را تا نوامبر 2012 قطع کند و دلیل این اقدام را عدم استقبال مشترکان از این سرویس عنوان کرده است.
این شرکت که در عرضه خدمات IPTV در ایتالیا پیشرو بوده و عرضه آن را از سال 2001 و از طریق شبکه‌های DSL و FTTH خود آغاز کرد، تا پایان سال 2007 موفق به جذب حدود 400هزار مشترک شد، ‌اما به مرور تعداد مشترکان این سرویس تا پایان سپتامبر 2011، به حدود 240هزار نفر کاهش یافت.
البته فقط شرکت Fastweb با چنین مشکلی درگیر نبوده است، چراکه شرکت تلکام‌ایتالیا نیز با چالش‌هایی مشابه برای عرضه خدمات IPTV که از سال 2005 راه‌اندازی کرده، مواجه شده است. مشترکان خدمات IPTV این شرکت نیز تا سال 2008، رشدی چشمگیر داشت تا اینکه در سه ماه سوم 2009 به اوج خود معادل با 406هزار نفر مشترک رسید، اما پس از آن با کاهش قابل ملاحظه­ ای مواجه شد، به طوری که تعداد مشترکین IPTV  این اپراتور در سه ماه اول 2012 به 242هزار نفر رسیده است. بدین ترتیب، هیچ بعید نیست که این شرکت نیز به زودی عرضه خدمات IPTV خود را متوقف کند.

عدم عرضه محتوای ویژه یا بحران اقتصادی
علت استقبال چشمگیر اولیه و این سیر نزولی مشترکان در چیست؟ یکی از دلایل آن، به نوع “محتوا” بازمی‌گردد. در واقع، شرکت Fastweb در ابتدای امر، قراردادی را برای پخش انحصاری مسابقات فوتبال ایتالیا منعقد کرد که به موفقیت اولیه در عرضه این خدمات منجر شد. اما با پایان فصل بازی‌ها و توقف عرضه این محتوای ویژه، تعداد زیادی از مشترکین با توقف سرویس IPTV خود، درس مهمی را به مدیران این اپراتور دادند. این موضوع، نشان­دهنده تأثیر قابل توجه محتوای ویژه بر استقبال از خدمات IPTV است.
اما به عقیده شرکت‌های تلکام‌ایتالیا، Sky و حتی Fastweb، دلیلی اصلی این امر، بحران اقتصادی در ایتالیا است؛ اگرچه به عقیده کارشناسان، علاوه بر بحران اقتصادی دلایل دیگری نیز در این خصوص تأثیر گذار است.
همچنین این اپراتور در اوایل سال 2011، قراردادی را با تلویزیون ماهواره­ای Sky به امضاء رسانده است  تا خدمات باندوسیع خود را در کنار برنامه­ های پولی این اپراتور تلویزیونی، به صورت یک مجموعه واحد عرضه کند. با این تصمیم، عملاً جذابیت عرضه ترکیبی خدمات باندوسیع و IPTV نیز کاهش یافته و در نتیجه مشترکان بیشتری از دریافت خدمات IPTV این اپراتور انصراف دادند.

فرصتی برای عرضه IPTV باقی نمی­ ماند
در مقایسه با کشورهای اروپایی، ایتالیا از لحاظ عرضه خدمات تلویزیونی، یک کشور منحصر به فرد به شمار می­رود. هیچ اپراتور کابلی در این بازار وجود ندارد و رقابت کمی برای عرضه آن وجود دارد. در عوض رقابت برای عرضه خدمات تلویزیون دیجیتالی مبتنی بر فرستنده ­های زمینی (DTT) در این کشور بسیار است؛ به طوری که شرکت Mediaset بزرگترین عرضه‌کننده تلویزیون پولی DTT در ایتالیا، نزدیک به 3میلیون مشترک دارد. شرکت SKY ایتالیا نیز بزرگترین اپراتور pay–TV این کشور در پایان سه ماه اول 2012، حدود 5میلیون مشترک DTH را در اختیار داشته است. بدین ترتیب، 64درصد از جمعیت ایتالیا برنامه‌های تلویزیونی را از طریق DTT تماشا می‌کنند و DTT پرکاربردترین پلت‌فرم در این بازار محسوب می شود. از طرف دیگر، 17درصد از خانوارهای ایتالیایی نیز از DTH و تلویزیون­های ماهواره­ ای استفاده می‌کنند و میزان استفاده از خدمات تلویزیونی آنالوگ نیز 18.7 درصد است. در این شرایط، دیگر فضایی برای مانور عرضه‌کنندگان IPTV و استقبال از این خدمات باقی نمی‌ماند.