تالیا در 9سالگی؛ همچنان در تلاش برای بقا
دیروز دهمین سالروز آغاز به کار تالیا نخستین شبکه تلفن همراه پیش پرداخته در ایران بود، که توسط مجتمع صنعتی رفسنجان ایجاد شد.
تالیا به عنوان نخستین تجربه خصوصی‌سازی کشور در عرصه مخابرات از سال ۸۳ با استفاده از تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری شرکت‌های زیمنس، آلکاتل و اریکسون و با مشاوره یکی از برجسته‌ترین مشاوران GSM در دنیا (شرکت TELE2) آغاز به کار کرد. افتتاح رسمی شبکه یک سال و سه ماه بعد از زمان عقد قرارداد یعنی در سوم خرداد ۸۴ به وقوع پیوست. بر این اساس مجتمع صنعتی رفسنجان بعنوان برنده این مناقصه در قرارداد خود با شرکت مخابرات ایران متعهد شده بود تا ۲ میلیون سیمکارت در ۲۸ مرکز استان کشور را با کیفیت تضمین شده و تا ۲۸ بهمن ۸۴ عرضه کند، اتفاقی که عملا رخ نداد و این پیمانکار ناکام کمتر از هفتصدهزار سیم کارت در چندشهر توزیع کرد.
بر این اساس بود که دیوان محاسبات کشور اعلام کرد باتوجه به بررسی‌های کار‌شناسی انجام گرفته، تأخیر در انجام و عدم اجرای به موقع تعهدات تالیا باعث شده که شرکت مخابرات ایران از هزار و ۴۷۵ میلیارد ریال درآمد محروم شود که مبنای محاسبه رقم مذکور در واقع همان مفاد بند ۲-۱ از ماده ۶ قرارداد است که در این خصوص بررسی‌های به عمل آمده، حاکی از آن است که عدم کسب درآمد مذکور به جهت اهمال‌کاری و قصور در نظارت صحیح و کافی بر اجرای پروژه و همچنین عدم پیگیری و اعلام به موقع تأخیرات مراحل انجام کار به مراجع ذیصلاح از سوی مسئولان وقت شرکت مخابرات ایران بوده است که از مصادیق بند (هـ) ماده ۲۳ قانون دیوان محاسبات کشور است. در نهایت نیز در سال ۹۱ شرکت تعاونی مجتمع صنعتی رفسنجان، سهامدار ۴۳ درصدی خود در اولین پیمانکار- اپراتور تلفن همراه اعتباری تالیا را به شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران و بنیاد تعاون سپاه فروخت. شرکت‌های مبین‌ایران زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و بنیاد تعاون سپاه دو خریدار سهام مجتمع صنعتی رفسنجان هستند؛ دو خریداری که هر دو به طور مشترک بلوک مدیریتی سهام شرکت مخابرات ایران را نیز خریداری کرده‌اند و در حال حاضر مالکان شرکت مخابرات ایران به شمار می‌روند.
بازگشت ناموفق تالیا از روستا‌ها
اواخر سال ۹۱ مدیر عامل وقت تالیا در یک مصاحبه گفت: ما از مدیر عامل مخابرات ایران خواستیم که وجه تمایزی بین تالیا با سایر اپراتورهای بازار در نظر بگیرد، تا بتواند ضامن موفقیت تالیا شود. وی ادامه داد: با امتیازی که مخابرات برای بهره برداری از GSM روستایی به تالیا داده است این شبکه با تالیا یکپارچه میشود. نژاد دادگر افزود: براین اساس تالیا با هدف خدمت رسانی به مناطق محروم و روستایی بخشی از فعالیت خود را در این مناطق متمرکز کرده است که با اتمام این یکپارچه‌سازی، تالیا می‌تواند تا پایان امسال در مناطق روستایی و محروم خدمات عرضه کند.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر «شرکت گسترش ارتباطات تالیا» در نظر دارد با سایر اپراتورهای موجود در بازار تفاوتی داشته باشد. بر این اساس می‌خواهد به صنایع و مشاغل خاص، خدمات خاص ارایه کند. وی ادامه داد: هدف دیگری که تالیا دنبال می‌کند تلاش برای مذاکره با متولی پروژه سلامت کشور و متمرکز روی این پروژه است. در واقع تالیا به دنبال مشترکان خاص است. می‌خواهد با مشترکان خود ارتباط نزدیک داشته باشد و نیاز آنان را تأمین کند.
وعده نامحقق سوددهی
نژاد دادگر اظهار داشت: در حـال حاضر تالیا در حال سرمایه‌گذاری مجدد است و تا یک سال و نیم آینده به سوددهی خواهد رسید. وی تاکید کرد: براین اساس تالیا تاکنون ۷۰۰ هزار سیمکارت واگذار کرده است و تا ۶ میلیون ظرفیت مجوز داریم.
مدیر عامل شرکت تالیا افزود: مدیریت تالیا بر این است که بسته خدمات خود را به مشترکان خود عرضه کند در واقع مشترک قیمتی را بابت استفاده از خدمات تالیا می‌پردازد که سیمکارت هم جزئی از آن است.
پایانی بر پایان تالیا
به این ترتیب تالیایی که زمانی گفته می‌شد به علت مسایل سیاسی کنار گذاشته شد حالا هم که مخابرات مالک آن است همچنان تنها اسمی به یدک می‌کشد و خبری از بازگشت یا گسترش استفاده از امکانات و نیروهای تالیا به گوش نمی‌رسد. به هر تقدیر تالیا همانگونه که نخستین تجربه خصوصی‌سازی در عرصه مخابرات بود شاید نخستین تجربه شکست در این مورد نیز باشد.