دبیر شورای عالی فضای مجازی مطرح کرد: چرا پیام‌رسان‌های آمریکایی برروی ما باز بود؟
دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: مسوولان آمریکایی اعلام کردند تحریم ایران از هوشمندانه‌ترین تحریم‌هاست، اما با وجود منع سوخت‌رسانی به هواپیماهای مسافربری و بیمه نکردن نفت‌کش‌های ما، پیام‌رسان‌های آنها به روی ما باز بود و طبق گزارش‌های الکسا، سایت‌های پرمراجعه در ایران سایت‌های آمریکایی بود.
ابوالحسن فیروزآبادی – دبیر شورای عالی فضای مجازی – در اولین همایش ملی جویشگر بومی که امروز چهارشنبه 28 بهمن در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تشکیل شد، با اشاره به تحریم‌های ناعادلانه علیه ایران بیان کرد: ما تحریم‌های شدیدی را پشت سر گذاشتیم که هنوز پایان نیافته اما وارد دوره جدیدی شده و به نظر می‌رسد تحریم‌ها کاهش یافته است.
وی ادامه داد: جای سوال است که در شرایطی که دانشجویان ایرانی را از تحصیل در برخی رشته‌ها منع می‌کردند چرا موتورهایشان به روی ما باز است و این نشان می‌دهد ما در این حوزه ناکارآمد عمل کردیم و جامعه ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران هنوز هم ناکارآمد عمل می‌کند.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به شبکه ملی اطلاعات اظهار کرد: این شبکه باید با خصایص حکومت و سرزمین ما شکل بگیرد و عقب‌ماندگی ما در این حوزه باید با جویشگر و پیام‌رسان بومی جبران شود و جبران این امر باید توسط مردم، بخش خصوصی، دانشمندان و متخصصین صورت بگیرد و بر عهده دولت نیست.
فیروزآبادی حمایت از پژوهش‌های بنیادی را از وظایف پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات دانست و افزود: جویشگر بومی نیاز به پژوهش‌های بنیادی دارد و موضوع دیگری که دولت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به آن توجه کند این است که چه کار کند تا بخش خصوصی برای شکل‌گیری جویشگر بومی تشویق شود.
وی با بیان اینکه بخش‌های خصوصی از بازیگران عمده تولید محتوا هستند گفت: باید دید در دنیا برای جویشگرهای بومی چه کار می‌کنند و اینکه ما باید چه سیاست‌هایی اتخاذ کنیم تا جویشگرهای بومی مورد توجه مردم قرار بگیرد و از آنها استفاده کنند. هر قومی ذائقه خاص خود را در استفاده از فضای مجازی دارد و مردم ما به طنز و سرگرمی علاقه زیادی دارند.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با تاکید بر اهمیت محتوا در کنار مسائل تکنیکی بیان کرد: همان‌طور که برای مسائل تکنیکی وقت میگذاریم باید برای این مسائل نیز وقت بگذاریم. همچنین در این زمینه باید به نوآوری نیز توجه کنیم و به انجام کارهای بنیادی بزرگ اقدام کنیم.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات هم تولید محتوا را از مهمترین خدمات این پژوهشگاه دانست و به مترجم ماشینی به عنوان یکی از دستاوردهای این پژوهشگاه اشاره کرد.
محمد خوانساری با اشاره به برنامه‌های کلیدی دولت گفت: افزایش پهنای باند داخلی و بین‌المللی و توسعه شبکه ملی اطلاعات از برنامه‌های کلیدی دولت تدبیر و امید است و در این میان موضوع خدمات مورد سوال است که مهمترین آن خدمات محتوایی است که مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه موضوع جویشگرها یا موتورهای جست‌وجو نیز از موضوعات کلیدی است، افزود: جویشگرها ابزار ارتباطی مردم با محتوای تولیدشده ایرانی هستند و اگر حضرت امام خمینی(ره) 30 سال پیش موضوع صادر کردن انقلاب را مطرح کردند، در فضای جدید ارتباطی بازتعریف تولید محتوای فاخر است که می‌تواند خوراک فکری مردم جهان را به وجود آورد و ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب را در اختیار قرار دهد.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه یک زنجیره ارزشی در زیست‌بوم حوزه جویشگر در فضای مجازی باید وجود داشته باشد، ادامه داد: این زنجیره از محتوا شروع شده و با استفاده از جویشگر در اختیار مردم قرار می‌گیرد اما هنوز نقاطی است که کارکردهای عناصر با هم گره نخورده و زنجیره زیست‌بوم کامل نشده است.
خوانساری تولید محتوا را موتور محرکه حوزه فناوری اطلاعات دانست و اظهار کرد: در حوزه مسائلی که عموم مردم مصرف می‌کنند هنوز فقدان تجمیع‌کنندگان و تولیدکنندگان محتوا حس میشود و همچنین از زاویه دیگر مجموعه دیتاسنترها (مراکز داده) موتور محرکه یا کارخانه‌های تولید محتوا هستند که باید اقتصادی شوند و تا وقتی اینها اقتصادی عمل نکنند بخشی از این زنجیره تولید محتوا ناقص خواهد بود.
وی با اشاره به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات بیان کرد: سازمان‌های خدماتی مثل 118، شهرداری‌ها و غیره باید با درگاه ورود مردم و یا همان جویشگرها تجمیع شود و همچنین باز کردن محتوا از ابزارهایی است که باعث ایجاد خلاقیت میشود.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به مترجم ماشینی به عنوان یکی از فعالیت‌های انجام شده این پژوهشگاه اشاره و افزود: این پروژه قابلیت‌های مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به متن باز بودن، داشتن 10 میلیون واژه انگلیسی و فارسی و همچنین بومی بودن پلت‌فرم آن اشاره کرد که جویشگر پارسی‌جو نیز از این سرویس استفاده می‌کند و این وابستگی بر زنجیره ارزش ایجاد شده باعث رونق اقتصادی میشود.
همچنین علیرضا یاری – رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی- با اشاره به اهداف همایش جویشگر بومی اظهار کرد: محورهای این همایش مسائل اقتصادی و فنی، کسب و کار مربوط به زیرساخت‌های پردازشی با هدف معرفی ابعاد مختلف این طرح است. همچنین باید کمک کنیم مسائل اقتصادی جویشگر روشن و شفاف شود و به تولید محتوا که از مهمترین مسائل طرح جویشگر است بپردازیم.
وی درباره نشست‌های برگزار شده در این همایش گفت: نشست اقتصاد و کارآفرینی، خط و زبان فارسی در جویشگرهای بومی، توسعه محتوا و خدمات بومی نشست روش‌ها، الگوریتم‌ها، مدل‌ها و ابزارها از نشست‌های امروز است. همچنین تامین زیرساخت‌ها در بعد سخت‌افزاری، پهنای باند و محتوا، توسعه زیرساخت‌های پژوهشی و محتوای زبان فارسی، سکوهای خدمات پایه موتور جستجو، ارزش افزوده و رونق فضای کسب و کار از دستاوردهای این طرح است.
یاری با بیان اینکه از بزرگترین چالش‌های جویشگرهای بومی مسائل سخت‌افزاری است اظهار کرد: بیشترین هزینه‌ها در سال اول صرف ایجاد مرکز داده برای جویشگرها و خرید تجهیزات شده است.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی ادامه داد: در حال حاضر ما جایگاهی در بازار جستجو نداریم، اغلب بازار دست گوگل، یاهو و بینگ است و بقیه بازار که 0.61 درصد است در اختیار سایر جویشگرهاست اما هدف ما این است که در پایان این طرح، خود را به 35 درصد سهم بازار برسانیم و برای این هدف لازم است که شرکت‌های بزرگ با اهداف اقتصادی بزرگ شکل بگیرد.
وی با اشاره به نقش بخش خصوصی در این طرح بیان کرد: دولت بودجه‌ای برای طرح‌ها به عنوان طرح بومی دارد، اما بازیگران اصلی بخش‌های خصوصی هستند که باید طرح را جلو ببرند و بازار را شکل بدهند و دولت به روش‌های مستقیم و غیرمستقیم از جمله مشوق‌های مالیاتی می‌تواند به آنها کمک کند.
در این برنامه همچنین روح‌الله رحمانی -عضو هیات علمی دانشگاه تهران و عضو شورای راهبردی طرح جویشگر بومی- به ارائه توضیحاتی درباره لزوم ایجاد موتور جست‌وجوی بومی پرداخت و گفت: ما نمی‌خواهیم اسیر گوگل باشیم، بلکه باید ببینیم نیاز واقعی در کشور چیست و بر اساس آن ارزش افزوده ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر گوگل 90 درصد از بازار ایرانی را در دسترس دارد، اما گوگل بخش کوچکی از جست‌وجو و نیاز اطلاعات ما را برطرف می‌کند و در حوزه‌هایی مانند تحصیلات، خدمات محلی، بهداشت، کارهای اداری و مالی دولتی، تجارت و غیره سایت‌های کمی در گوگل هست و در این حوزه‌ها گوگل جوابگوی نیازهای ما نیست.
رحمانی با بیان اینکه هر مشکل یک چالش است افزود: هرجایی که گوگل برای ما مشکل ایجاد می‌کند، یک چالش و در واقع یک فرصت برای خدمت به کشور و ایجاد کسب و کار است.
این عضو شورای راهبردی طرح جویشگر بومی همچنین به حسن انتخاب واژه بومی به جای ملی اشاره و بیان کرد: جویشگرهای بومی فضای رقابتی دارند و جوابگوی نیازهای واقعی بازار هستند و حتی فرصتی برای صادرات دارند در حالی که جویشگر ملی این ویژگی‌ها را ندارد.
رونمایی از نخستین سامانه ترجمه ماشینی بومی
امروز نخستین سامانه ترجمه ماشینی بومی در حاشیه نخستین همایش ملی جویشگر بومی با حضور دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات رونمایی شد.
سامانه ترجمه ماشینی بومی یک سامانه انگلیسی فارسی دوطرفه ایرانی است که در سال 1390 با حمایت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و با همت جمعی از پژوهشگران دانشگاه صنعتی امیرکبیر ایجاد شد.
این سامانه قابلیت ترجمه کلمه، متن و تارنمای اینترنتی را دارا بوده و مطابق ارزیابی های علمی دقت آن از دیگر سامانه های ترجمه ماشینی بیشتر است.