پرکاربردترین عملیات بانکی بر بستر یک پیام رسان ایرانی
شرکت داده ورزی سداد به عنوان هلدینگ فناوری اطلاعات بانک ملی با معرفی دستاورد جدید خود یعنی اپلیکیشن " بله " برای اولین بار در ایران پرکاربردترین عملیات بانکی را بر بستر یک پیام رسان داخلی امکان پذیر ساخت.
ابزارهای پرداخت جدید و تکنولوژی‌های نوین بانکی همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های شرکت‌های فعال در این حوزه مطرح بوده است. شرکت‌های دانش بنیان بانکی نیز درتلاش‌اند تا با به کارگیری نیروهای نخبهٔ ایرانی امکانات جدیدی را برای کاربران سامانه‌های بانکی خود ایجاد کرده یا ابزار جدیدی برای پرداخت‌های ساده‌تر افراد عرضه کنند.
پرداخت بر بستر پیام رسان‌ها نیز یکی از مواردی است که چه شرکت‌های حوزه IT و چه استارتاپ‌های حوزهٔ مالی به دنبال آن هستند اما این تکنولوژی یا ابزار پرداخت به دلیل موانع و مشکلات امنیتی از سوی شورای امنیت ملی و شورای امنیت فضای مجازی تا کنون مورد تأیید قرار نگرفته بود. ازطرفی سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر طراحی پیام رسان ایرانی با جذابیتی بیش از نمونه‌های خارجی سبب تلاش هرچه بیشتر شرکت‌های ارائه دهندهٔ راهکارهای پرداخت در این زمینه شده است و با مصوبهٔ روز شنبهٔ شورای امنیت فضای مجازی مبنی بر امکان پرداخت از طریق پیام رسان‌های داخلی، شرکت داده ورزی سداد به عنوان هلدینگ فناوری اطلاعات بانک ملی دستاورد جدید خود یعنی اپلیکیشن " بله " را معرفی کرد تا برای اولین بار در ایران پرکاربردترین عملیات بانکی بر بستر یک پیام رسانی ایرانی امکان پذیر شود. پیام رسانی ایرانی و داخلی که زادهٔ جوانان نخبهٔ داخلی است. در همین زمینه و در حاشیهٔ دهمین نمایشگاه بورس بانک و بیمه گفت و گویی با فرامرز خالقی، مدیر عامل شرکت داده ورزی سداد داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
کمی در خصوص دستاورد جدید شرکت یعنی بله نوضیح دهید از چه زمانی بله دغدغهٔ شرکت شد؟
بعد از معرفی سامانهٔ بام در سال گذشته که توانست مقام اول نوآوری بانکی در ششمین همایش نظام پرداخت را نصیب خود کند حرکتی دیگر در بانک آغاز شد که تلاش برای ایجاد یک پیام رسان ایرانی بود.
شرکت داده ورزی سداد در راستای سخنان مقام معظم رهبری در دیدار خود با نهادهای فرهنگی در خصوص طراحی یک پیام رسان با ظرفیت پاسخگویی به بیست میلیون کاربر و جذابیتی بیش از اپلیکیشن‌های مشابه خارجی و همچنین برای خلق ابزاری جدید با ارزش افزوده طراحی اپلیکیشن "بله " را آغاز کرد و پیام رسانی با ظاهر مشابه تلگرام و ویژگی دو زبانه بودن فارسی و لاتین را ارائه کرد.
اما برای مقبولیت بیشتر، سرویس پرداخت را به محیط گفت وگو اضافه کردیم تا با گزینهٔ اضافه شده ATM، سه عملیات پرکاربرد و شناخته شدهٔ بانکی یعنی پرداخت قبوض، خرید شارژ و انتقال کارت به کارت درون "بله" امکان پذیر شود.
این امکان به کاربران اجازه می‌دهد به راحتی و بدون دریافت شمارهٔ کارت بانکی اشخاص و خروج از اپلیکیشن، عملیات بانکی گفته شده را انجام دهند. در خصوص پرداخت قبوض هم می‌توان گفت پرداخت هم با روش ارسال کد و هم به وسیلهٔ اسکن بارکد تعبیه شده در اپلیکیشن به راحتی قابل انجام است.
چرا بله؟ این نام از کجا نشأت گرفته؟
اوایل راه اندازی طرح، برحسب نحوهٔ عملکرد اپلیکیشن نامهای مختلف مطرح بود اما نگاه ما به اپلیکیشن چه از بعد طراحی لوگو و طیف رنگ‌های به کار رفته در آن و چه در خصوص نام گذاری آن نگاهی کاملاً ایرانی بود و به همین دلیل از پرکاربردترین لغت فارسی برای نام گذاری آن استفاده کردیم.
رویکرد اولیه ما برای طراحی اپلیکیشن، انتقال حس راحتی و تجربهٔ کاربری آسان برای کاربر بود و نام گذاری آن نیز باید متناسب با همین ویژگی تعریف می‌شد و این به معنی برنامه ریزی مدون و گام به گام برای اپلیکیشن "بله" بود.
آیا محدودیتی در بله دیده میشود؟
در حال حاضر تنها محدودیت موجود این است که مبدأ کارت به منظور استفاده از گزینهٔ کارت به کارت باید بانک ملی باشد اما سایر عملیات بانکی موجود در این اپلیکیشن (خرید شارژ و پرداخت قبوض) با کارت‌های دیگر بانک‌های کشور امکان پذیر است که با تبیین آیین نامه‌های مربوطه در راستای ارتباط سه جانبه و و تعامل آتی و پذیرش سایر بانک‌ها این محدودیت نیز در آینده نزدیک برداشته خواهد شد.
با توجه به دریافت شمارهٔ کارت بانکی برای ورود به پیام رسان"بله" امنیت چگونه لحاظ شده؟
تیمی حدود ۴۰ نفر متشکل از جوانان و نخبگان ایرانی با رویکرد تولید دانش در شرکت‌های دانش بنیان بر روی ابزارها و تکنولوژی‌ها تشکیل شده و متعاقباً بحث روال‌ها و اصول امنیتی آن را نیز بانک ملی فراهم کرده است و لذا همین تمهیدات باعث شده که برای اپلیکیشن "بله" دغدغهٔ امنیت و حفاظت از اطلاعات کاربران وجود نداشته باشد، دقیقاً همانگونه که کاربران از همراه بانک و یا همراه بام بانک ملی بدون نگرانی استفاده می‌کنند و با آسودگی خاطر میلیون‌ها تومان پول خود را از طریق این سامانه‌ها جابه‌جا می‌کنند.
در مقایسهٔ دو محصول ارائه شدهٔ بانک ملی یعنی سامانهٔ "بام" و پیام رسان "بله" چه مزیت‌هایی در بله دیده میشود؟
این دو محصول دو مقوله متفاوتند و قرار نیست با هم مقایسه شوند، حتی در مواردی تکمیل کننده و پوشش دهندهٔ یکدیگرند. یکی از مزیت‌های "بله" این است که برای مثال در همراه بام بانک ملی برای شناسایی در هنگام ورود و همچنین تأییدیه واریز وجه، یک کد ۵ رقمی برای شخص از طریق SMS ارسال میشود که در صورت خروج شخص از کشور و استفاده از سیم کارت‌های سایر کشورها امکان دریافت این کد، وجود ندارد اما این مشکل با وجود اپلیکیشن بله برطرف گردید و با ارسال کد همزمان (هم به‌صورت پیامک و هم پیام در " بله") از این لحاظ "بله" را می‌توان به عنوان مکملی برای فرآیند ورود و تأیید نهائی پرداخت کارت به کارت در سامانهٔ بام دانست.
اپلیکیشن "بله" خیلی وقت است که متولد شده، چرا تا به حال از آن صحبتی نشد؟ آیا بحث مسائل همیشگی نظارتی مطرح بوده؟
در دی ماه ۹۵ و در زمان برگزاری نمایشگاه الکامپ امکان ارائه نسخه اولیهٔ غیر بانکی (نسخه آزمایشی بتا) آن وجود داشت و لذا در ۲۹ دی ماه و روز هوای پاک بر حسب تعهد شفاهی که به وزیر محترم ارتباطات در نمایشگاه الکامپ داده بودیم، نسخه نهایی ولی غیر بانکی پیام رسان را آماده و ارائه نمودیم، منتها باید مزیتی نسبت به پیام رسان‌های موجود در آن ایجاد می‌کردیم تا مقبولیت عمومی پیدا کند و برای همین منظور با تلاش کارشناسان نخبه و جوان، زمانی را برای عرضهٔ محصول انتخاب کردیم که مزیت رقابتی قابل قبول و ویژه در آن ایجاد شده باشد.
در هفته‌های پایانی اسفندماه ۹۵ و چند روز قبل از سال جدید نسخه آندروید و آی او اس همراه با گزینهٔ ATM آماده بهره برداری و از طریق اپل استور و کافه بازار عرضه شد و در ابتدای سال جدید نیز زمان مناسبی بود تا با توجه به رفع محدودیت‌هایی مطرح شده (مجوز عملیات پرداخت بر روی پیام رسان‌های ایرانی از سمت شورای عالی فضای مجازی) این اپلیکیشن امکان عرضه عمومی پیدا کند. البته حمایت وزیر محترم و معاونین وزارت ارتباطات، شورای عالی امنیت فضای مجازی و معاون محترم فناوری اطلاعات و مدیریت حوزه نظام پرداخت در بانک مرکزی بود که فضای مناسب را برای ما ایجاد کرد و با ارائه مصوبهٔ شورای عالی مجازی امکان پرداخت بر روی پیام رسان داخلی ممکن شد.
اما بحث دیگر دموی اپلیکیشن برای بانک مرکزی بود که با تأیید تست‌های انجام شده موافقت بانک مرکزی نیز اخذ شد.
چه بایدها یا بهتر است بگوییم چه فاکتورهایی را برای بله متصور هستید؟
انتظارمان این است که بانک مرکزی همان طور که کانال پرداخت سه وجهی بر بستر ATM را برای هم میهنان و دارندگان تمامی کارت‌های شتابی در سال ۱۳۹۰ امکان پذیر نمود، این امکان را برای اپلیکیشن های موبایلی نیز مهیا نماید بخصوص که بانک ملی ایران نیز به عنوان حامی این اپلیکیشن و ضامن امنیتی این مراودات مالی طی نامهای رسماً مئولیت آن را بر عهده گرفته است تا بانک مرکزی و مشتریان سیستم بانکی دغدغه‌ای برای استفاده از "بله " نداشته باشند.
انشالله با نگاه کلان و تعامل و پذیرش سایر بانک‌ها به استفاده از این محصول منحصربفرد (حتی در دنیا) آن را نه محصول بانک ملی، بلکه یک دستاورد ملی ببینیم.
فعلاً مبدأ کارت‌ها بانک ملی است با مدل کارمزدی کنونی در فرآیندهای کارت به کارت چقدر بانک‌ها تمایل به عرضهٔ چنین اپی خواهند داشت؟
یاد آوری می‌نمایم که برای پرداخت قبوض و خرید شارژ، تمامی کارت‌های بانکی امکان استفاده در این اپلیکیشن را دارند و فقط برای عملیات پرداخت کارت به کارت در حال حاضر داشتن کارت بانک ملی ضروری است که با رویکرد جدید و مصوبات اخیر و قطعاً با همکاری سایر بانک‌ها نتایج مطلوب حاصل خواهد شد.
در این خصوص مذاکره‌ای هم با بانک سپه داشتید درست است؟
بله! مذاکره‌ای بین مدیر عامل بانک ملی و بانک سپه در بازدید دکتر چغازردی از غرفهٔ بانک ملی و سداد انجام شد و با ارائه دموی اپلیکیشن، مدیریت محترم بانک سپه نیز از ویژگی منحصر به فرد اپلیکیشن بله استقبال و اعلام حمایت کردند.
با اضافه شدن ویژگی تماس صوتی به تلگرام بله همچنان جذابیت خود را خواهد داشت؟
اپلیکیشن "بله" یک قابلیت منحصر به فرد دارد که تا کنون هیچ پیام رسانی آن را نداشته است و آن هم پرداخت کارت به کارت بانکی است یعنی در این زمینه پیشرو بوده و این نقطهٔ عطف بله است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت ولیکن تلگرام از سایر اپلیکیشن های مشابه و قدیمی‌تر از خودش مثل واتساپ، وایبر الگو برداری نموده است.