ظرافت‌های پنهان در طراحی آیپد پرو ۲۰۱۸ از زبان جانی آیو
اپل در ماه جاری از محصولات جدید و هیجان انگیزی رونمایی کرد که نقاط اشتراک زیادی دارند اما بیش از چیز این جادوی طراحی جانی آیو است که به چشم می آید.
سر جاناتان آیو ملقب به طراح طراحان، از سال ۱۹۹۲ در اپل مشغول به فعالیت بوده و سه سال قبل به سمت مدیر ارشد طراحی این شرکت منصوب شد. وی علاوه بر محصولات این شرکت در فرایند طراحی ساختمان سفینه ای شکل آن نیز شرکت داشت اما به باور برخی در دوره تمرکز آیو بر این بنا، طراحی محصولات اپل دچار پسرفت شدند و ناچار وی دوباره رهبری تیم طراحی را برعهده گرفت.
آیو در سال جاری جایزه Hawking Fellowship را به پاس نقش برجسته در طراحی نوآورانه دریافت کرد. وی اخیرا طی مصاحبه ای با نشریه «ایندیپندنت» به تشریح رموز طراحی آیپد پرو ۲۰۱۸ و ظرافت های نهفته در آن پرداخته است.آیپد پرو ۲۰۱۸آنچه که نظر خبرنگار ایندیپندنت را در این مصاحبه به خود جلب کرده فروتنی بالای جانی آیو و تفکر عمیق وی پیش از پاسخ دادن به هر سوال است که مخاطب را به یاد تیم کوک، مدیرعامل اپل می اندازد.
وی در پاسخ به سوالی در مورد احساسش نسبت به ایجاد تغییرات گسترده در یک محصول محبوب و پرفروش می گوید: «مهمترین مسئولیت ما این است که در تله تمرکز روی ایجاد تفاوت صرف گیر نکنیم. زمانی که یک محصول توجهات زیادی را به خود جلب می کند، مردم دوست دارند که شاهد طراحی جدیدی از آن باشند اما به نظرم تغییر نه برای ایجاد تفاوت بلکه باید به منظور بهبود محصولات باشد.
اگر تغییرات صورت گرفته در راستای بهبود محصول باشد، مجبور نیستید برای علاقمند کردن مردم به آن زور بزنید. تجربه به من نشان داده که در صورت تلاش سخت برای ارتقای کیفیت محصول، مردم خیلی زود ارتباط سابق را با آن برقرار می کنند».
اولین نسخه آیپد که در سال ۲۰۱۰ معرفی شد آنقدر توجهات را به خود جلب کرد که از آن با عنوان محصول جادویی یاد می شد. تولید عناصری که از نظر مردم جادویی باشد چقدر به کار طاقت فرسا نیاز دارد؟
«من از جواب کلیشه ای بیزارم اما این موفقیت چند جنبه دارد. بعضی از قابلیت ها و ویژگی ها به لطف فناوری هایی میسر شده اند که سال ها زمان صرف توسعه آنها شده است. برای مثال Face ID تنها برای یک هدف خاص ساخته نشده است».
آیو اینجا برای فکر درباره ویژگی های یک دستاورد جادویی کمی توقف می کند. «به نظرم آنچه که نتیجه کار را به حد جادویی می رساند، ویژگی هایی است که نمی توان آنها را به آسانی توصیف کرد و امکان انگشت گذاشتن روی مورد خاص وجود ندارد».
جانی برای توضیح این مسئله به تفاوت بین مدل های قدیمی و جدید آیپد اشاره می کند. از نظر او نسخه قدیمی علیرغم برخورداری از گزینه چرخش صفحه بین حالت های عمومی و افقی با تمرکز بر استفاده از تبلت در حالت عمودی طراحی شده بود. علاوه بر این طراحی نسخه اول آیپد یکپارچه نبود و قطعات جداگانه آن کاملا به چشم می آمد.
«یکی از اهداف ما در آیپد پروی جدید که مدت زیادی دنبال پیاده سازی آن بودیم از بین بردن تفاوت در کارایی دستگاه حین کار کردن با آن در حالت های عمودی و افقی بود.»
آنچه که آیپد پروی جدید را خاص می کند دستیابی به همین هدف است که از طریق قرار دادن اسپیکرها در لبه های مختلف، خلاص شدن از دست کلید فیزیکی هوم و توسعه Face ID محقق شده است. تغییرات مهم دیگری نیز در گوشه های نمایشگر آیپد پرو ۲۰۱۸ ایجاد شده که علی رغم جزیی بودن تجربه کاربری را بهبود می بخشند.
«نمایشگرهای سنتی به صورت خطی طراحی شده و گوشه های زاویه دار دارند. پنل های با گوشه مربعی در اغلب طرح ها به عنوان عضوی مجزا در بدنه ای قرار می گیرند که گوشی های آن منحنی است اما این مساله از نظر من ناامید کننده است».
«با نگاهی به آیپد پرو متوجه همخوانی و هماهنگی گوشی های منحنی نمایشگر با بدنه اصلی می شوید. این جنبه از زیبایی شناسی باعث می شود که آیپد پرو نه به عنوان گجتی حاصل از کنار هم قرار گرفتن قطعات مختلف بلکه محصولی یکپارچه و واحد جلوه کند».
از نظر آیو شاید کاربران دقیقا متوجه این جنبه نشوند اما به صورتی ناخودآگاه تغییرات را حس می کنند. «آیپد پرو ۲۰۱۸ آنقدر یکپارچه و هماهنگ است که از ۹۹ درصد گجت های دیگر متمایز به نظر می رسد».
این مساله به آیپد پرو منحصر نمی شود و محصولات اپل با طراحی خالص، سادگی و بدون درهم ریختگی شناخته می شوند. آیپد پرو به گونه ای طراحی شده که کاربر آن را با یک نمایشگر صرف اشتباه گرفته و در آن غوطه ور می شود. با این حال ساده کردن محصولات تا این حد اصلا ساده نیست:
«این گجت ها اساسا پیچیده هستند و ساده سازی آنها سخت ترین کاری است که می توان انجام داد. آنچه که بیش از همه به آن افتخار می کنیم حذف مواردی است که باید پیاده سازی می شدند. البته افتخار به آنچه که باید باشد و نیست چیز عجیبی است».
آیو به تغییر شکل لبه های تبلت نیز اشاره می کند: «ما لبه های منحنی آیپد پرو را کنار گذاشتیم و حالا آنها به شکل عمودی ساده درآمده اند. دلیل این کار پیشرفت های مهندسی در کاهش قطر دستگاه بوده که ظاهری ساده و سرراست به آن می دهد. پیش از این محدودیت های موجود در کاهش قطر تبلت به ما اجازه چنین کاری را نمی داد».
این مسئله روی نحوه تعامل لوازم جانبی آیپد پرو از جمله کیبورد مغناطیسی و اپل پنسل ۲ با تبلت نیز تاثیر گذاشته است. «قلم دیجیتال کاربردهای مختلفی دارد. نوشتن متن و ترسیم اشکال بسیار مهم هستند اما نحوه حمل استایلوس و شارژ آن نیز باید مورد توجه قرار بگیرند».طراحی آیپد پرو ۲۰۱۸در دست گرفتن اپل پنسل ۲ حسی طبیعی داشته و لبه تخت آن روشی بسیار جالب را برای حمل کردن فراهم می کند. کافی است قلم را به تبلت نزدیک کنید تا از دستان شما فرار کرده و به لطف آهنربا به آغوش آیپد پرو پناه ببرد. با اتصال این دو گجت پیامی رو صفحه مبنی بر شارژ شدن استایلوس به صورت بی سیم ظاهر می شود.
از نظر آیو نحوه اتصال قلم به تبلت مثال خوبی از احساس جادویی است چرا که کاربر انتظار آن را نداشته و از سازو کارش خبر ندارد؛ نکته عجیب تر شارژ شدن همزمان قلم است.
از نظر آیو با استفاده از آیپد پرو نیاز نیست نگران شارژ شدن قلم یا استفاده از تبلت در حالت عمودی و افقی باشید. اینجا هم شاهد ساده سازی فرایندها هستیم، کافی است اپل پنسل ۲ را برداشته و بدون هیچ نگرانی از آن استفاده کنید.
پنسل جدید بهینه سازی های قابل توجهی را به همراه داشته و یک سورپرایز است. با در دست گرفتن قلم این حس به شما دست می دهد که همیشه دنبال چنین چیزی بوده اید. آیا توسعه محصول قبل از آنکه کاربر متوجه نیازش به آن شود یکی دیگر از وظایف شما است؟
«این یکی از وظایف اساسی و مهم من است. شما درباره آینده حرف می زنید اما ذهن من به عنوان یک طراح از قبل آنجاست. بسیار کم پیش می آید که روی مسائل فعلی کار کنم.
در ۲۵ سال گذشته تعداد دفعاتی که این اتفاق رخ داده انگشت شمار بوده اند. کمتر پیش می آید کارهایمان واکنشی به مسائل و مشکلات مطرح شده از سوی دیگران باشند.به عبارت دیگر شما از وجود یک مشکل اطلاعی ندارید تا زمانی که مطلع شوید راه بهتری برای انجامش وجود دارد. اگر برای مدتی طولانی مشکل مشخصی را با روشی معین حل کرده باشید بنابر دلایل مختلفی خود را قانع می کنید که این بهترین راه ممکن برای حل آن مشکل بوده نه صرفا یک عادت.
در واقع زمانی که مشکلی را به شیوه ای مشخص حل کنید و این در دراز مدت برای شما به یک عادت بدل شود، این تصور که راه دیگری هم می تواند برای حل آن مسئله وجود داشته باشد تقریبا حکم کفر را برایتان پیدا می کند. بنابراین چنین کاری برایتان تقریبا غیرممکن می شود. پس کاری که باید انجام دهید این است که باورهای همیشگی تان را کنار بگذارید.
باید با خود بگویید قبلا چندین بار اینجا بوده ام و بارها شده که راه بهتری برای انجام این کار پیدا کرده ایم و باید به این مساله باور پیدا کنید و به مسیر ادامه دهید. گاهی اوقات یا شاید بهتر بگویم خیلی وقت ها می توانیم راه های بهتری برای حل مسائل پیدا کنیم.»طراحی آیپد پرو ۲۰۱۸
در نطق روز سه شنبه اپل لحظه ای وجود داشت که شاید بیشتر از هر زمان دیگری توجه مخاطبان را به خود جلب کرد. البته در آن لحظه محصول تازه ای معرفی نشد بلکه خبر این بود که مک بوک ایر تماما از آلومینیوم بازیافتی ساخته شده. «این دقیقا با آنچه می گوییم همخوانی دارد؛ راه های جدید برای مشکلات قدیمی».
«ما همکاری نزدیکی با تیم مهندسی مواد خود داریم. موادی که در محصولاتمان به کار می بریم بنابر دلایل متعددی از اهمیت بالایی برایمان برخوردارند. ما مرتبا تلاش داریم تا آلیاژها و مواد بهتری را برای طراحی و ساخت محصولاتمان پیدا کنیم. آلومینیوم همواره از جمله انتخاب های اصلی مان بوده چرا که به شدت جلب توجه می کند.
پیدا کردن ماده ای بهتر برای جایگزین کردن آلومینیوم هم کار دشواری بوده با این حال ما آلیاژ خاص مصرفی مان را پالایش کردیم و روش های فراوری و ماشین کاری آن را تغییر دادیم. این مثالی فوق العاده در مورد نحوه حل مسائل از جانب ماست؛ ما نمی خواهیم به شکلی عجیب و غریب خود را از دیگران متمایز کنیم بلکه در واقع تلاش می کنیم به شکلی هوشمندانه از دیگران بهتر باشیم.طراحی آیپد پرو ۲۰۱۸
تمرکز ما هم از آن جهت روی آلومینیوم بوده که ماده ای به شدت فوق العاده است. و تلاش جمعی مان باعث شد راهی برای استفاده از آلومینیوم ۱۰۰ درصد بازیافتی پیدا کنیم. همه ما تصور می کنیم که این اتفاق به اندازه واکنشی که در کنفرانس خبری مان روبرو شدیم بزرگ است. من از واکنش مردم شگفت زده شدم اما خیلی خوشحال بودم.»
مصاحبه به خاطر شخصیت به شدت مودب آیو زودتر از موعد مشخص شده خاتمه می یابد. آیو ضمن اشاره دوباره به آلیاژ آلومینیوم جدید به کار رفته در محصولات اپل می گوید: «می توانستم تمام طول روز در این باره حرف بزنم».
علاقه همراه با منطق اصلی ترین عاملی است که او را به طراح ارشد اپل بدل کرده است.