فعالان بازار تلفن همراه بر این اعتقاد هستند که این بازار در 90 روز اخیر با امکان ثبت تلفن همراه در سامانه رجیستری تلفن همراه (همتا) کمی رونق گرفته که توقف ناگهانی این سامانه، بازار را دچار آشفتگی کرد ولی با راه‌اندازی دوباره و از سرگیری رجیستری در سامانه همتا، امید می‌رود در روزهای پایانی سال خرید و فروش دوباره جریان یابد از سوی دیگر عده‌ای نیز بر این باورند هر چند رجیستری تلفن همراه باعث رونق گرفتن بازار می‌شود ولی راه قاچاق تلفن همراه را دوباره هموار می‌کند. در همین راستا وزیر ارتباطات در توئیتی نوشت: «مرگ بر رجیستری شعاری که روی دیگر سکه زنده باد قاچاق است. مشکل صنف عرضه‌کنندگان تلفن همراه جای دیگری است که باید حل شود نه طرح ثبت تلفن همراه که هزاران میلیارد تومان از قاچاق جلوگیری کرده است.»

 

رونق بازار با ادامه رجیستری تلفن همراه

«3 ماهی بود که بازار دوباره جانی گرفته بود و خرید و فروش جریان داشت که متأسفانه اعلام کردند که سامانه رجیستری تلفن همراه مسافری بسته می‌شود و سه روز هم بسته شد و همین اتفاق ضمن افزایش قیمت باعث شد فروش در بازار تلفن همراه صفر شود و دوباره سکون به این صنف بازگردد.»

افشار فروتن لاریجانی رئیس انجمن فروشندگان تلفن همراه و سیم‌کارت با بیان مطلب فوق و با ابراز تعجب از فراهم کردن امکان رجیستری تلفن همراه در سامانه همتا و بستن آن، افزود: به اندازه کافی بازار بی‌رونق است نباید شوک‌های این چنینی نیز به بازار اضافه کنند چرا که بازار تلفن همراه رونق ندارد. همه منتظر هستند تا شرایط حاکم بر بازار تثبیت شود تا کمی خرید و فروش جریان پیدا کند اما ناگهان با اقدامی همه چیز را خراب و شرایط را سخت‌تر می‌کنند. اقدام‌های این چنینی تنها موجب می‌شود قیمت کالا افزایش یابد و به ضرر مصرف‌کننده تمام شود.

رئیس انجمن فروشندگان تلفن همراه و سیم کارت با ابراز تأسف از اینکه چرا مسئولان برای اقدام‌های خود در زمینه بازار تلفن همراه با فعالان این صنف مشورت نمی‌کنند، گفت: فعالانی که این انجمن‌ها را تشکیل داده‌اند، جزو نیروی انسانی این کشور محسوب می‌شوند از این‌رو از تصمیم گیرندگان انتظار می‌رود از این نیروها حداقل کمک فکری بگیرند یا حداقل این صنف را از اقدام‌هایی که می‌خواهند انجام دهند، مطلع کنند.

 مهدی محبی رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی نیز با تأیید اینکه به مدت سه روز سایت همتا برای رجیستری تلفن همراه بسته بود، گفت: این اتفاق روی خرید و فروش این حوزه تأثیر منفی گذاشت و با این اقدام حتی قیمت‌ها ۱۵ تا ۲۰ درصدی افزایش پیدا کرد. محبی افزود: ولی خوشبختانه در جلسه‌ای که عصر روز شنبه 11 اسفندماه با حضور مسئولان سامانه همتا برگزار شد این سامانه دوباره باز شد و به این ترتیب هر مسافر می‌تواند یک گوشی در سال با کارت ملی خود وارد کشور کرده و بعد از ثبت در سامانه و پرداخت عوارض و گمرکی آن تلفن همراه خود را فعال و استفاده کند.

 

چرایی افزایش قیمت تلفن همراه

سامانه رجیستری تلفن همراه مسافری (همتا) سامانه‌ای است که هر مسافر می‌تواند یک گوشی در سال با کارت ملی خود وارد کشور کرده و بعد از ثبت در سامانه و پرداخت عوارض و گمرکی تلفن همراه خود را فعال کند. اما چرا این سامانه بسته و دوباره فعال شد؟ چرا بازار را تحت تأثیر خود قرار داد و دوباره شاهد افزایش قیمت این کالا در بازار بودیم. روزنامه ایران سعی کرد با مسئولان سامانه همتا ارتباط برقرار کرده و پاسخ به این سؤالات را منعکس کند ولی مسئولان حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشدند.

اما میثم دادخواه کارشناس حوزه مخابرات و فناوری اطلاعات درباره اقدام‌های اخیر در گفت و گو با یکی از خبرگزاری ها گفت: راه‌اندازی سایت همتا، امکان رجیستری تلفن همراه مسافری را فراهم کرد به طوری که با پرداخت عوارض و گمرکی از سوی مسافر، تلفن همراه ثبت و فعال می‌شد اما آمارها نشان داد که تعداد تلفن همراه رجیستر شده بیش از تعداد مسافرانی است که این کالا را وارد کشور می‌کنند. دادخواه افزود: بعد مشخص شد که هر فردی می‌تواند بدون پاسپورت و سفر به کشور تنها با کارت ملی، تلفن همراه خود را ثبت کرده و با پرداخت عوارض و گمرکی آن را فعال کند به همین دلیل تعداد تلفن همراه رجیستر شده مسافری بیش از تعداد مسافرانی بود که تلفن همراه وارد کشور می‌کردند.

این کارشناس با بیان اینکه با این کار دوباره قاچاق تلفن همراه و فروش کالاهای موجود در بازار تنها با پرداخت عوارض و گمرکی ممکن شد، گفت: سه ماه این روند ادامه داشت و بازار به این شیوه رونق گرفت اما یک دفعه این روش را نیز متوقف کردند که موجب افزایش 15 تا 20 درصدی قیمت تلفن همراه و توقف خرید و فروش شد اما دوباره سایت همتا را باز کردند تا به همان شیوه قبلی ادامه یابد و در آستانه نوروز بازار دوباره رونق بگیرد.

 

به امید رونق در روزهای پایانی سال

«مدتی بود در بازار کم و بیش خرید و فروش جریان داشت و هفته‌ای یک تا 5 دستگاه می‌فروختیم ولی به جای اینکه با اقدام‌های منطقی و درست بازار را در آستانه عید برای فعالان و بخصوص مصرف‌کنندگان پررونق کنند با یک اقدام همه چیز را خراب کردند و با بسته شدن سامانه همتا فروش به صفر رسید.»

محسن بهنامی فعال بازار تلفن همراه با بیان مطلب فوق گفت: اکنون واردکنندگان تلفن همراه، کالایی وارد بازار نمی‌کنند و 90 درصد تلفن همراه موجود در بازار تنها از طریق مسافری تأمین می‌شود بنابراین بستن سامانه آن هم در روزهای پایانی سال کار اشتباهی بود که خوشبختانه اشتباه خود را سریع جبران کرده و سامانه را باز کردند تا گوشی‌هایی که مسافری وارد کشور می‌شود بتوان با رجیستر کردن آن به فروش رساند. وی افزود: با توقف رجیستری در این میان تنها مصرف‌کنندگان متضرر شدند، چرا که من به‌عنوان فعال تلفن همراه می‌دانم که فعالان بسیاری در انبارهای خود تلفن همراه دارند و تنها منتظر هستند که کالا گرانتر شود از این‌رو با این اقدام باعث شدند دوباره قیمت یک دستگاه موبایل تا 20 درصد افزایش یابد ضمن اینکه بعد از فروش کالا به مصرف‌کننده نیز دیگر امکان رجیستر کردن تلفن همراه وجود نداشت. بهنامی گفت: مصرف‌کننده مجبور است کالایی را که نیاز دارد بخرد، چرا که بر خلاف اینکه مسئولان فکر می‌کنند تلفن همراه کالای لوکس است و جزو سبد خانوار محسوب می‌شود و در هر صورت حتی اگر گران باشد چون نیاز دارند، خریداری می‌کنند. علی اکبری یکی دیگر از فعالان بازار تلفن همراه نیز معتقد است که خرید و فروش هر سال در مقایسه با سال قبل افت داشته است و اصلاً قابل قیاس نیست، چرا که سال گذشته در چنین روزهایی روزانه 2 تا 3 دستگاه می‌فروختیم و اکنون این رقم به هفته و ماه رسیده است. وی افزود: امیدوارم خبر ادامه رجیستری تلفن همراه مسافری که به تازگی رسانه‌ای شده است، حقیقت داشته باشد تا حداقل در پایان سال ما نیز بتوانیم بعد از رکود و بی‌رونقی که بر بازار تلفن همراه حاکم بود، درآمدی کسب کنیم.

اشکان غلام زاده یکی دیگر از فعالان بازار تلفن همراه نیز گفت: از ابتدای سال 97 رکود بر بازار حاکم بود ولی این روزها کمی خرید و فروش جریان داشت تا با اعلام اینکه سامانه همتا بسته می‌شود دوباره رکود به بازار بازگشت به‌طوری که در روز «مادر» فروش ما به صفر رسید. وی افزود: البته در تماس با اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی و تلفن همراه متوجه شدیم که رجیستری تلفن همراه مسافری دوباره باز شده است بنابراین امید می‌رود در پایان سال بازار کمی از رکود خارج شود.

غلامحسین بهرادی یکی دیگر از فعالان بازار تلفن همراه نیز معتقد است که خرید و فروش نسبت به سال‌های قبل کاهش یافته است و بحث گرانی دلار و نوسان آن و کاهش قدرت خرید مردم در افت خرید و فروش تأثیر بسیاری داشت. البته فروشندگان و مصرف‌کنندگان این شرایط را تحمل کرده و با تغییرات خود را وفق می‌دهند ولی برخی تصمیمات شوک منفی به بازار وارد کرده و رکود مطلق را بر آن حاکم می‌کند. وی افزود: با توقف رجیستری تلفن همراه مسافری تمام خرید و فروش‌ها نیز متوقف شد. اکنون تنها راه واردات تلفن همراه از طریق مسافری است. ما همه خرده فروش هستیم و از تأمین‌کننده‌ها کالا خریداری می‌کنیم و با این اتفاق‌ها تنها خرده فروش و مصرف‌کننده‌ها متضرر می‌شوند.