کسب دانش فنی ساخت بسته باتری ماهواره‌های ناهید ۲ و پارس ۱/دریافت تصاویر فضایی با دقت ۱.۵ متر
مدیر پژوهشکده مکانیک پژوهشگاه فضایی ایران از کسب دانش فنی برای ساخت سل باتری و ساخت بسته‌های باتری برای ماهواره‌های "پارس ۱" و "ناهید ۲" خبر داد و گفت: علاوه بر آن طراحی و ساخت محموله‌های سنجی به این پژوهشکده واگذار شده است که تست‌های مرتبط با فاز هواپایه آن تایید شده و توانستیم تصاویر راداری از برخی شهرهای استان فارس را با دقت یک متر و نیم دریافت کنیم.
رحیم اقرا با بیان اینکه پژوهشکده فضایی ایران متولی تحقیقات و بومی‌سازی ماهواره‌های سنجی و مخابراتی در ایران است، اظهار کرد: بنا بر ماموریتی که برای این پژوهشگاه تعریف شده، ۵ پژوهشکده در ذیل آن ایجاد شده که از این تعداد دو پژوهشکده در سطح تهران، یک پژوهشکده در تبریز، یک پژوهشکده در اصفهان و یک پژوهشکده در شیراز مستقر است.
وی با تاکید بر اینکه برای هر از این پژوهشکده‌ها ماموریت‌ها و اهدافی تعریف شده است، افزود: برای پژوهشکده مکانیک شیراز سه محور کاری "دستیابی به دانش فنی و بومی‌سازی حسگرهای فضایی"، "ذخیره‌سازی انرژی با اولویت باتری لیتیوم- یون با کاربرد در ماهواره" و "ساخت محموله‌های سنجی" تعریف شده است.
اقرا با اشاره به اقدامات این پژوهشکده در حوزه بومی‌سازی حسگرهای فضایی، اظهار کرد: در این زمینه طراحی چهار حسگر "افق زمین"، "مغناطیس"، "ستاره" و "خورشید" تعریف شده که برای کنترل وضعیت و قرارگیری ماهواره در مدار صحیح مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مدیر پژوهشکده مکانیک پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به برنامه‌های این پژوهشکده در زمینه ساخت ذخیره‌سازها، یادآور شد: در این بخش کسب دانش فنی برای سل باتری و همچنین ساخت بسته‌های باتری برای ماهواره‌های "پارس ۱" و "ناهید ۲" در دستور کار قرار دارد.
وی اضافه کرد: در ماهواره "پارس ۱" که تا یک ماه آینده مدل پروازی آن آماده میشود، طراحی و ساخت بسته باتری آن به پژوهشکده مکانیک شیراز واگذار شده است که کلیه تست‌های کیفی باتری ساخته شده با موفقیت، انجام و تحویل پژوهشکده سامانه‌های فضایی پژوهشگاه فضایی شده است. بسته باتری ماهواره "ناهید ۲" نیز طبق برنامه‌ریزی‌ها تا پایان سال به پایان می‌رسد. این ماهواره در سال آینده آماده پرتاب خواهد بود.
اقرا با اشاره به واگذاری طراحی و ساخت محموله‌های سنجی به این پژوهشکده با تاکید بر اینکه این محموله قادر به تصویربرداری راداری است که در فضا باید توسط ماهواره‌ها انجام میشود، گفت: این طرح دارای چندین فاز است که در فاز اول تصویربرداری راداری در "هوا پایه" (استفاده از پرنده‌ها) تعریف شده است. این فاز در اواخر سال گذشته به پایان رسیده و با موفقیت تست‌های عملیاتی آن انجام شده است و تصویربرداری از شهرهای استان فارس مانند جهرم، فسا و سروستان انجام شد.
به گفته وی، این تصویربرداری به منظور اثبات عملیاتی بودن سیستم محموله سنجی اجرایی شده است.
اقرا، با تاکید بر اینکه این سیستم آماده شده و تصاویر آن با دقت قابل قبول هدف که "یک‌و نیم متر" است، حاصل شد، خاطر نشان کرد: فاز بعدی آن در فضا پایه دنبال میشود که نیاز به زمان ۳ تا ۴ ساله دارد.
مدیر پژوهشکده مکانیک پژوهشگاه فضایی ایران با بیان اینکه سیستم محموله سنجی هواپایه دارای کاربردهای بسیار زیادی است، اظهار کرد: پایش محصولات کشاورزی، نوع گیاهان و میران آبیاری و همچنین در شرایط غیر مترقبه از جمله این کاربردها است؛ از این رو پیشنهادی را به ستاد مدیریت بحران برای کاربردی شدن این سیستم در پایش مخاطرات طبیعی مانند سیل و زلزله و یا حوادث غیر مترقبه مانند سقوط هواپیما ارسال کرده‌ایم، چراکه تصاویر و داده‌های به دست آمده از این سیستم به سرعت می‌تواند در اختیار مسؤولان قرار گیرد.
اقرا به بیان نحوه ارسال تصاویر از سوی محموله سنجی پرداخت و گفت: در فاز اول ابتدا داده‌ها به صورت راداری گرفته میشود و روش کار هم به صورت رادار فعال است، به این گونه که یکسری امواج الکترومغناطیس در باندهای خاصی که برای آنها تعریف شده، ارسال میشود و امواج برگشتی آن دریافت شده و بر روی آن پردازش صورت می‌گیرد و این داده‌ها به تصویر تبدیل خواهد شد.
وی با بیان اینکه در فاز اول پس از دریافت این اطلاعات، پردازش آن پس از چند ساعت صورت می‌گرفت، ادامه داد: ولی در مرحله بهینه‌سازی فاز هوا پایه محموله هواپایه، پردازش اطلاعات بلادرنگ خواهد بود. این فاز تا پایان سال جاری به پایان خواهد رسید.
به گفته این محقق حوزه فضایی، زمانی که این سیستم بر روی پرنده نصب میشود، در حالت پروازی پرنده، امواج الکترومغناطیس ساطع و امواج برگشتی آن دریافت و به صورت بلادرنگ تصاویر تهیه و به کاربران ارسال میشود.
اقرا با بیان اینکه تصاویر به دست آمده به صورت فریم فریم است، افزود: در مرحله بهینه‌سازی، تغییراتی انجام شد که این فریم‌ها به گونه‌ای در پشت سر هم یکدیگر قرار گیرد که به صورت عکس‌های پیوسته تبدیل شود.
وی با تاکید بر اینکه این سامانه، سنسور بزرگی است که بر روی پرنده نصب میشود، یادآور شد: این سنسور قابل نصب بر روی ۸ نوع پهپاد و پرنده است.
مدیر پژوهشکده مکانیک، قابل استفاده بودن این سنسور در هر شرایط آب و هوایی و شرایط روز و شب را از مزایای این دستاورد دانش پایه نام برد و ادامه داد: از آنجایی که این سیستم اپتیکی نیست که به نور وابسته باشد و یک سیستم اکتیو است، قابل استفاده در هر شرایطی است؛ از این رو بهره‌برداری از این سامانه در شرایط غیر مترقبه را با اهمیت کرده است.
اقرا در خصوص وزن این سامانه گفت: طراحی اولیه وزن این سامانه ۲۰ تا ۲۵ کیلو بود، ولی با بهینه‌سازی انجام شده بر روی آن، به ۱۸ کیلوگرم کاهش یافت.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تصاویر مورد نیاز را از تصاویر ماهواره‌ها دریافت می‌کنیم، ابراز امیدواری کرد که با اجرای این طرح و ساخت ماهواره‌های بومی، در این زمینه به خودکفایی برسیم.