دلیل مشکلات “دولت همراه” به یک زبان ساده
دولت همراه بناست خدمات دستگاه‌های دولتی را به‌صورت غیرحضوری ارائه کند؛ هرچند ارائه این خدمات از طریق اپلیکیشن دولت همراه چندان مطابق میل مردم نیست، اما معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که لازم نیست دولت اپلیکیشن یا برنامه ارائه دهد، بلکه خدمات دولت باید از طریق اپلیکیشن‌های پرکاربر ارائه شود.
"دولت همراه" راه‌اندازی شده تا با بهره‌گیری از آن، مردم به‌جای مراجعه حضوری برای دریافت خدمات دولتی، هر زمان و هر جا این خدمات را دریافت کنند و به همین دلیل است که حل چالش‌های آلودگی هوا، اشتغال، حفظ محیط زیست، حقوق شهروندی و ایجاد بهره‌وری، با بهره‌گیری از خدمات دولت همراه میسر میشود.
سامانه "دولت همراه" سال گذشته رونمایی شد؛ البته پروژه‌هایی مانند شبکه ملی اطلاعات، دولت الکترونیکی و دولت همراه از پروژه‌هایی هستند که افتتاح آن‌ها تازه سرآغاز فعالیت‌های لازم در این طرح‌ها به شمار می‌رود و آغاز به کارشان، به این معنا نیست که کاملا به اتمام رسیده‌اند؛ بلکه لازم است خدمات متنوع در بستر این امکانات قرار بگیرد تا آنچه از ابتدا درباره کاهش مراجعات و صرفه‌جویی در زمان و سهولت در بروکراسی اداری مدنظر بوده محقق شود.
بارها از سوی کارشناسان گفته شده اگر در راستای تسریع راه‌اندازی دولت الکترونیکی تلاش کنیم، فساد کاهش می‌یابد و مردم نباید برای دریافت خدمات به طبقات بالای یک ساختمان اداری بروند. در نتیجه با "دولت همراه" به جای اینکه نیاز باشد مردم برای دریافت خدمات مراجعه کنند، می‌توان خدمات دولتی را همه وقت و همه جا به مردم ارائه داد. این ویژگی متمایز دولت همراه نسبت به گروه‌هاست.
در آخرین آماری که درباره دولت همراه از سوی سازمان فناوری اطلاعات اعلام شده، میزان نصب یونیک دولت همراه یا استفاده از USSD آن بیش از هفت میلیون بود که به معنای استفاده این تعداد از شهروندان به صورت G۲C (دولت به مصرف‌کننده) است. سایر موارد به تفکیک هر دستگاه متفاوت است و میزان تراکنش میان‌دستگاهی سال ۱۳۹۷ نیز بالغ بر ۳۵۰ میلیون اعلام شد.
این در حالی است که رضا باقری اصل – دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات- اخیرا در پاسخ به یکی از کاربران توییتر که نوشته بود: «مشکل دولت همراه برطرف شد؟ من از خبرهای خوش خوشحال می‌شم. اما از عدم پاسخگویی در ماجرای دولت همراه بسیار ناراحت. یعنی اینکه این سامانه این همه مدت پایین باشه یک درده و عدم پاسخگویی صحیح و روشن یک درد بزرگتر.» گفته است: «سامانه دولت همراه توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران مدیریت و راهبری میشود. حتما پیگیری می‌کنم که مشکل چیست.»
البته نظراتی که درباره اپلیکیشن دولت همراه در فروشگاه‌های آنلاین مطرح میشود حاکی از آن است که این اپلیکیشن ظاهرا نمی‌تواند پاسخگوی نیاز کاربران باشد؛ برخی از کاربران به مشکل عدم احراز هویت اشاره می‌کنند که با وجود درج شماره ملی و تاریخ تولد اتفاق نمی‌افتد، برخی می‌گویند کد فعال‌سازی برایشان ارسال نمی‌شود و کاربرانی که از دریافت نکردم خدمات ناراضی هستند هم معتقدند اپلیکیشن دولت همراه برنامه ناکارآمدی است که حتی نمی‌توان آن را حذف کرد.
لازم نیست دولت اپلیکیشن ارائه دهد
در همین حال، امیر ناظمی -رئیس سازمان فناوری اطلاعات- در گفت‌وگو با ایسنا، درباره مشکلاتی که اپلیکیشن "دولت همراه" دارد، اظهار کرد: دلیل این موضوع به زبان ساده این است که لازم نیست دولت اپلیکیشن ارائه دهد و ارائه آن انحصاری باشد، آنچه من از روز اول با آن مخالفت کردم و اکنون هم به دنبال تغییر رویه هستیم، یعنی خدمات دولت از طریق اپلیکیشن‌های پرکاربر ارائه شود. یعنی اگر روی موبایلتان اپلیکیشن اپراتوری را دارید، اشکالی ندارد که از همان اپلیکیشن خدمات دولت الکترونیک‌تان را هم بگیرید.
وی ادامه داد: اگر راه‌های دریافت خدمات موازی باشد، رقابت ایجاد میشود، اما تا زمانی که این راه‌ها به‌صورت انحصاری در دست دولت باشد، هر روز به دلایل مختلف تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بنابراین خدمات می‌توند در اپلیکیشن دولت همراه متمرکز شود اما اپلیکیشن‌های مختلف هم می‌توانند به این هسته وصل شوند و هر سرویسی را که خواستند دریافت کنند، یعنی کاربران اپ دولت همراه را داشته باشند اما قرار نباشد این انحصارا تنها راهی باشد که مردم با آن روبه‌رو می‌شوند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه اجرای این تغییر رویکرد زمان می‌برد، افزود: این موضوع در این لحظه این اولویت یک ما نیست، بلکه اولویت این است که مردم بتوانند از اپلیکیشن‌ها یا برنامه‌هایی که سرویس را بهتر از دولت ارائه می‌دهند، سرویس بگیرند. اگر قرار بود همین سرویس‌هایی که اپلیکیشن پرداخت یا اپلیکیشن‌های حمل و نقل دارند، توسط دولت ارائه شود، با این کیفیتی که الان مردم دریافت می‌کنند ممکن نبود و امروز امکانات امروز فراهم نمی‌شد.
ناظمی خاطرنشان کرد: ما می‌خواهیم مثل موارد دیگر که وقتی بازیگران مختلف وارد شدند، کیفیت سرویسی که مردم دریافت کردند، افزایش پیدا کرد این اتفاق در دولت هم بیفتد، هرچند پافشاری بخش‌های مختلف دولت برای این زیاد است. یعنی بخش‌های مختلف دولت حاضر نیستند این را بپذیرند که ارائه سرویس به مردم از طرق اپلیکیشن‌های مختلف باشد.