امداد در زلزله با نسل پنجم
حوادث غیرمترقبه طبیعی ازجمله زلزله، می‌تواند کل زیرساخت‌های یک شهر را نابود کند، راه‌های ارتباطی را از بین ببرد و عملاً دیگر مردم منطقه زلزله زده به سیگنال‌های تلفن همراه نیز دسترسی نداشته باشند. چنین منطقه‌ای عملاً برای گروه‌های امداد و نجات درست مانند یک جعبه سیاه می‌ماند که نمی‌دانند درون هریک از خانه‌های ویران شده چه چیزی انتظار آنها را می‌کشد. اما فناوری تا حدود زیادی تلاش کرده تا مشکلات این گروه‌ها را کاهش دهد.
یکی از تازه واردهای دنیای تکنولوژی، اینترنت نسل پنجم تلفن همراه(۵G) است که می‌خواهد در شرایط اضطراری ناشی از زمین لرزه، سونامی یا هرگونه حادثه طبیعی غیرمترقبه دیگری یاریگر بشر باشد.
نسل ۵ و نجات جان مجروحان
فناوری ۵G چه مزیتی دارد که می‌توان از آن در شرایط اضطراری زلزله کمک گرفت؟ در پاسخ باید گفت درحال حاضر مدت زمانی که بین فرمان یک وسیله دیجیتال و گرفتن پاسخ طول می‌کشد، حدود ۵۰ میکروثانیه است درحالی که فناوری۵G می‌تواند این زمان را به یک میکروثانیه یا حتی کمتر برساند و این به معنای ارتباط گیری با تأخیری بسیار کم است. همین موضوع شاه کلید فعالیت در شرایط اضطراری است چراکه با کمک آن می‌توان دیتا و اطلاعات مورد نظر را در کمترین زمان ممکن ارسال کرد.
یکی از موضوع‌هایی که ۵G به آن وارد شده، سیستم نجات اضطراری در شرایط زمین لرزه و مشکلات پس از آن است که انتظار می‌رود از آن در هنگام وقوع زلزله، سونامی یا سایر حوادث غیرمترقبه در جهان استفاده شود.
سیستم نجات اضطراری۵G شامل یک آمبولانس مجهز به فناوری۵G است که با هوش مصنوعی(AI)، واقعیت افزوده(AR)، واقعیت مجازی(VR) یکپارچه شده است و همچنین از قابلیت‌های کاربردی پهپادها در زمان زلزله نیز کمک می‌گیرد در این آمبولانس‌های ۵G آزمایش خون از فرد مجروح گرفته میشود و وضعیت قلب وی نیز با گرفتن نوار قلب مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
ازآنجاکه در زمان وقوع زلزله و زیر آوار ماندن مردم، احتمال خونریزی‌های داخلی وجود دارد در این آمبولانس امکان انجام سونوگرافی برای مجروحان نیز وجود دارد تا پزشکان از وجود هرگونه خونریزی داخلی که گاه دیر تشخیص داده میشود و جان بیمار به‌خطر می‌افتد، مطلع شوند.
فناوری ۵G سرعت انتقال داده‌ها و اطلاعات مربوط به مجروحان بدحال به بیمارستان‌های بزرگ و تخصصی را نیز بسیار بالا می‌برد. به این ترتیب می‌توان در شرایطی که احتمالاً بسیاری از خطوط تلفن ثابت و همراه درمنطقه زلزله زده قطع شده‌اند، امکان تماس را برقرار کرده و این حوادث طبیعی قربانیان کمتری داشته باشد. به بیان دیگر این فناوری می‌تواند برای مجروحان زمان بخرد و عملاً فاصله بین مراقبت‌های اولیه و درمان‌های جدی بیمارستانی را کاهش دهد چراکه تنها یک کلیک، فاصله بین کمک‌ها و امدادرسانی‌های اولیه و درمان‌های جدی پزشکی در مجهزترین بیمارستان هاست.
این سیستم برای نخستین بار ۱۷ ژوئن (۲۸خرداد ) سال گذشته در زلزله ۶ ریشتری یکی از شهرستان‌های واقع در شرق استان سیچوان چین مورد استفاده قرار گرفت. سلامت یکی از مجروحان که تیم امداد و نجات نسبت به پارگی طحال وی مشکوک بود توسط مشاوره ویدئویی از طریق اینترنت نسل پنجم تلفن همراه(۵G) مورد بررسی قرار گرفت. درواقع تیم امداد و نجات از پزشکانی زبردست از راه دور کمک گرفتند تا بلافاصله و بدون فوت وقت درباره سلامت این مجروح در میانه زلزله کمک بگیرند. با استفاده از قابلیت‌های این شبکه، پزشکان از مرکز استان توصیه‌هایی را برای امدادگران درمنطقه زلزله زده داشتند تا به نجات جان بیمار کمک شود و هیچ زمانی هدر نرود. این نخستین بار محسوب میشود که بشر از فناوری ۵G برای کمک‌های پزشکی در زمان وقوع زلزله کمک گرفت و درواقع همه چیز در نخستین آمبولانس مجهز به فناوری ۵G انجام شد.
نسل ۵ و ارزیابی ایمنی ساختمان‌ها
پس لرزه‌ها شاید گاهی از خود زلزله هم ترسناک‌تر باشند چراکه هیچ‌کس در انتظار زلزله نیست اما حداقل تا چند ساعت پس‌از وقوع این حادثه طبیعی، همه نگاه‌ها به لوستر و سایر وسایل خانه است تا در صورت وقوع پس لرزه بسرعت ازخانه خارج شوند.
در چنین شرایطی، برخی نیز ترجیح می‌دهند شب را بیرون از خانه بمانند تا در صورت وقوع پس لرزه‌های قوی، در خانه‌های ناامن گرفتار نشوند. اینجاست که بازهم فناوری ۵G به کمک بشر آمده است. محققان می‌توانند اطلاعات موثقی در مورد میزان خسارت در یک ساختمان، ایمنی ساختمان و همچنین چشم‌انداز مجدد پس از وقوع زلزله را به دست آورند تا به این ترتیب مردم پس از شناسایی ساختمان‌های ایمن، بتوانند شب را بدون دلهره در خانه خود سپری کنند. محققان آزمایشگاه ملی لارنس برکلی، راهی برای سرعت دادن به ارزیابی ایمنی ساختمان‌ها پس از زلزله ارائه داده‌اند. در زلزله سال گذشته کالیفرنیا، برای این منظور از سنسورهای نوری کمک گرفته شد تا اطلاعاتی از وضعیت ساختمان جمع‌آوری شده و این دیتا از طریق۵G برای مهندسان سازه ارسال شود و آنها هم بسرعت، ارزیابی خود از وضعیت ساختمان و میزان ستحکام آن را انتقال دهند.
سنسور نوری DDPS اطلاعاتی درباره جابه‌جایی کف یک ساختمان در زمان زلزله که از آن با عنوان شاخص «رانش بینابینی» یاد میشود را ثبت می‌کند و این دیتا را انتقال می‌دهد. در واقع این سنسور نور لیزر را به‌صورت عمودی بر ساختمانی که مورد ارزیابی ایمنی قرار دارد می‌تاباند و پس‌از برخورد نور با ردیاب‌های واقع در ساختمان، موقعیت پایه نور مشخص میشود.
به این ترتیب این سنسور می‌تواند مشخص کند که آیا موقعیت این پرتوی لیزری افت کرده است یا خیر. اطلاعات بلافاصله از طریق شبکه ۵G برای مهندسان سازه ارسال میشود و پاسخ دریافتی می‌تواند خیال صاحبخانه را راحت کند و شب را در خانه بماند یا اینکه با توجه به نتایج ارائه شده و اطلاع از ناامنی خانه، شب را بیرون از خانه بماند و به فکر ایمن‌سازی خانه خود بیفتد. این موضوع برای بیمارستان‌هایی که آسیب جزئی در زلزله دیده‌اند از اهمیت بسیار برخوردار است تا اگر ساختمان ایمنی بالایی ندارد، بیماران و مجروحان در نتیجه پس لرزه‌های احتمالی زیر آوار باقی نمانند.
نسل ۵ و مدیریت زلزله
یکی دیگر از موارد مورد مطالعه دانشمندان در حوزه ۵G، مدیریت زلزله است. در تازه‌ترین تجربه و آزمایش استفاده از فناوری ۵G در مواقع اضطراری زلزله، شهر لکوئیلا در ایتالیا به‌عنوان پایلوت در نظر گرفته شده است و تلاش میشود تا با کمک این فناوری، این شهر که ۱۱سال قبل بیشترین آسیب را از زلزله دیده است، در آینده از این خطرها در امان بماند.
در این زلزله که آن را یکی از بدترین زمین لرزه‌ها در تاریخ ایتالیا می‌دانند، ۳۰۹ نفر جان باختند و ۸۰هزار نفر بی‌خانمان شدند و حالا این شهر می‌خواهد با کمک ۵G آینده‌ای جدید برای خود بسازد. در این میان شهر لکوئیلا کمپانی چینی ZTE (تولیدکننده پیشرو در زمینه سرویس‌ها و محصولات ارتباطی) را پذیرفته تا نخستین مرکز تحقیقاتی و نوآوری خود در زمینه ۵G و زلزله را در این شهر راه‌اندازی کند. این کمپانی با همکاری دانشگاه لکوئیلا در حال انجام آزمایش این فناوری برای مدیریت بهتر شرایط اضطراری مربوط به زمین لرزه هستند.
به گفته این محققان، با کمک ۵G می‌توان پیام‌های هشداری را بسیار سریع‌تر ازسال کرد که خود موضوع مهمی در حوادث غیرمترقبه به شمار می‌رود. «فابیو گرتزیوزی» استاد مهندسی مخابرات در دانشگاه لکوئیلا به یورونیوز گفت: ما بنایی را تصور می‌کنیم که در نزدیکی مرکز لرزه (اپی سنتر) واقع شده است.
ما می‌توانیم لرزش را بسرعت ردیابی کرده و به لطف سرعت بالای فناوری ۵G، ۸ثانیه زودتر از رسیدن امواج واقعی زلزله، پیام هشداری را به شهر لکوئیلا ارسال کنیم که خود می‌تواند گامی رو به جلو برای کاهش خسارات جانی ناشی از این حوادث غیرمترقبه باشد. قرار است این شهر ایتالیایی به آزمایشگاه زنده(Living Lab) تبدیل شود؛ جایی که تکنولوژی به منظور تأمین سرویس‌های مورد نیاز در بخش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. محققان ZTE درحال انجام آزمایش‌هایی برای استفاده از۵G در ۶بخش زمین لرزه، هنر، سلامت، کشاورزی، امنیت و حمل‌ونقل هستند.
نسل ۵ و مخالفان سرسخت
البته گروهی هم از ۵ Gدل خوشی ندارند و از این تحقیقات حمایت نمی‌کنند؛ آنها هم نسبت به خطرات زیست محیطی و هم سلامت مردم نگران هستند تا جایی که در ایتالیا گروهی به نام Stop۵G تشکیل شده که ۵G را یک سلاح خطرناک می‌دانند و معتقدند باید از آن دوری کرد.آنها اعتقاد دارند برخی بیماری‌ها بویژه سرطان به‌دلیل قرار گرفتن انسان‌ها در معرض تشعشع امواج این فناوری ایجاد میشود به همین دلیل هم از پارلمان اروپا و همچنین دولت‌های عضو این اتحادیه خواستند تا این تکنولوژی را متوقف کنند.
مردم برخی دیگر از کشورهای جهان نیز تاکنون از این فناوری استقبال نکرده‌اند طوری که چندی پیش شاهد آتش زدن دکل‌های ۵G در بریتانیا بودیم. این افراد حتی شیوع کرونا را نیز در اثر تشعشعات ناشی از دکل‌های ۵G می‌دانستند درحالی که منشأ این بیماری ویروس کووید ۱۹ است و این ادعا هیچ پشتوانه علمی ندارد.