سازمان فناوری اطلاعات پرسشنامه‌ای با هدف آینده‌نگاری به کمک خبرگان منتشر کرد
سازمان فناوری اطلاعات کشور طرح بلندمدتی با رویکرد آینده‌نگاری برمبنای دریافت نظرات خبرگان صنعت آی‌تی کشور با روش دلفی برنامه‌ریزی و اجرا می‌کند. این طرح از طریق پرسشنامه‌ای با عنوان پرسشنامه آینده‌نگاری، پیش می‌رود. این پرسشنامه در مورد ۲۱ فناوری پیشرو طراحی شده که سوالات اصلی آن در مورد «چگونگی ایفای نقش دولت» در توسعه هر فناوری است. روش دلفی فرایندی ساختار یافته برای جمع‌آوری و طبقه‌بندی دانش موجود نزد گروهی از کارشناسان و خبرگان است که از طریق توزیع پرسشنامه‌هایی در بین این افراد و بازخورد کنترل شده پاسخ‌ها صورت می‌گیرد.
سعید سلیمانی، مدیرکل توسعه راهبرد‌ها و سیاست‌های سازمان فناوری اطلاعات، هدف از ایجاد چنین پرسشنامه‌ای را شناسایی جایگاه دولت در توسعه فناوری‌های پیشرو از نگاه فعالان و خبرگان حوزه آی‌تی کشور عنوان کرد. او در خصوص طرح آینده‌نگاری به پیوست گفت: «سازمان فناوری اطلاعات، ۲۱ فناوری پیشرو در صنعت آی‌تی را شناسایی کرده است. چه بخواهیم چه نخواهیم این فناوری‌ها بخاطر پیشرفت تکنولوژی در دنیا، در کشور ما نیز پیشرفت خواهد داشت. ما می‌خواهیم بدانیم نقش دولت در قبال پیشرفت و گسترش این فناوری‌ها چیست. آیا دولت باید نقشی داشته باشد یا نه و اگر قرار بر دخالت است باید به چه صورتی انجام شود.»
این نوشته‌های معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات کشور است که در صفحه ابتدایی این پرسشنامه دیده میشود
به گفته سلیمانی این پرسشنامه بر مبنای روش دلفی برنامه‌ریزی شده است. او در خصوص فرایند اجرای این روش توضیح داد: «در این روش ما سوالات را برای خبرگان این حوزه ارسال می‌کنیم و بعد از این که یکبار این پرسشنامه توسط این اشخاص کامل شد، پاسخ‌ها تحلیل میشود و این بار همان پرسشنامه به‌همراه نتایج دور اول، برای همان اشخاص ارسال میشود و از آن‌ها خواسته میشود تا بار دیگر با توجه به نظرات دیگر افراد به این پرسشنامه پاسخ دهند. این فرایند در صورت لزوم برای بار سوم هم تکرار میشود.» سلیمانی در جواب به این سوال که این پرسشنامه به چه شکل به دست خبرگان خواهد رسید، گفت: «ما با شناسایی خبرگان در دانشگاه‌ها و صاحبان صنایع و افراد باتجربه حاکمیتی و دولتی، این پرسشنامه را برای آن‌ها ارسال می‌کنیم و ضمن درخواست مشارکت، از آن‌ها می‌خواهیم تا اگر خبره دیگری را در این زمینه می‌شناسند به ما معرفی کنند و به همین ترتیب دایره تعداد این افراد را گسترش می‌هیم.» او ادامه داد: «علاوه بر روشی که گفته شد که با نام روش گلوله‌برفی هم شناخته میشود، ما این پرسشنامه را به‌صورت عمومی برای کل جامعه ICT کشور هم منتشر کردیم. یه این طریق هم با خبرگان دیگر که از قلم افتاده‌اند آشنا می‌شویم و هم گزارشی از نظرات گسترده‌ای که افراد فعال در این حوزه داده‌اند و لزوما خبره هم نیستند تهیه می‌کنیم.» به گفته سلیمانی با این کار دو گزارش تحلیل از دو بخش مختلف خبرگان و فعالان حوزه آی‌تی کشور به دست می‌آید که مشخص می‌کند این دو قشر چه نگاهی به آینده این فناوری‌ها دارند و این تفاوت نگاه ارزشمند است. او افزود: «نقطه نظرات دیگر فعالان این حوزه در جمع‌بندی پایانی قطعا کمک خواهد کرد.»
مدیرکل توسعه راهبرد‌ها و سیاست‌های سازمان فناوری اطلاعات، در خصوص تکراری بودن سوالات طراحی شده در تمامی ۲۱ حوزه و کاربرد آن‌ها توضیح داد: «با روشی که این پرسشنامه طراحی شد چاره‌ای جز حرکت در این مسیر نداشتیم و نمی‌توانستیم سوالات متفاوتی برای حوزه‌های مختلف درنظر بگیریم. چرا که ممکن بود در اجرا و جمع‌بندی پایانی ابهام و اشکال ایجاد کند. به همین خاطر جدای از اینکه هر فناوری جداگانه بررسی می‌شوند، میزان نیاز دخالت دولت در هر فناوری مورد بررسی قرار می‌گیرد.» او از تعاملات جداگانه و با جزئیات بیشتر برای دور دوم و برای گزیده‌ای از خبرگان خبر داد و گفت: «در دور بعد از این مرحله با گزیده خبرگان هر فناوری به‌صورت مجزا تعاملاتی از قبیل گفت‌‌وگو و مصاحبه ایجاد خواهیم کرد تا این‌گونه مسائل از قلم نیافتد.»
سلیمانی در مورد منبع و طراح این پرسشنامه توضیح داد: «این پرسشنامه، فعالیت پژوهشی یک گروه دانشجویی بوده که قبلا انجام شده و اکنون با اجازه این عزیزان و به کمک گزیده‌ای از خبرگان شناخته شده حوزه آی‌تی تنظیم و منتشر شده است.»