مدیریت سرمایه به داده و رگولاتوری نیاز دارد
مدیرعامل فرابورس اعلام کرد که در بحث تکنولوژی مدیریت ثروت یا wealthtech عقب‌ماندگی نداریم؛ اما چالش اصلی روی رگولاتوری و تبادل داده با استارت‌آپ‌های این حوزه است.
امیر هامونی در پنل «معرفی چالش‌ها و فرصت‌های wealthtech در ایران و جهان» که در مراسم افتتاحیه نوین‌کمپ۱ برگزار شده بود، در پاسخ به سوالی که چرا بحث مدیریت سرمایه در ایران مورد توجه قرار نگرفته است، گفت: «مدیریت ثروت مفهوم گسترده‌تری نسبت به آن چیزی که جا افتاده، دارد. تمام ملک و بورس و فلزات گرانبهای مردم را در برمی‌گیرد. در سه لایه می‌توان مدیریت ثروت را تعریف کرد. اول بحث تکنولوژی است.»
او در ادامه افزود: «در حوزه تکنولوژی عقب‌ماندگی نداریم. در این حوزه اگر دیتا در اختیار استارت‌آپ‌ها قرار بگیرد، هم متخصصین در کشور وجود دارند و هم سامانه‌هایی که به راحتی می‌توانند برای مدیریت ثروت خانوار ایرانی مشاوره دهند. لایه دیتا پیش نیاز تکنولوژی است.»
به گفته هامونی در مورد اینکه چطور می‌توان داده‌هایی که در سازمان‌ها و مکان‌های مختلف تولید میشود را در اختیار تکنولوژی قرار داد، چالش وجود دارد و زیرساخت تمامی این موضوعات قوانین و مقررات و مباحث مربوط به مالکیت داده است، در ایران هنوز مشخص نیست که مالک داده چه کسی است. در صورتی که در کشورهای دیگر مالک داده‌ها مشخص است و آن شخصی است که داده را تولیدکرده است.
او همچنین بیان کرد: «به نظرم علاوه بر چالش مقررات، چالش فرهنگی نیز داریم و باید روی این موضوع کار شود. در این حوزه وزارت ارتباطات لایحه قانون صیانت از داده اشخاص را آماده کرده تا به مجلس ارسال شود.» آنطور که هامونی می‌گوید اگر قانون صیانت از داده اشخاص تصویب شود، سازمان ثبت اسناد یا سازمان‌های دیگر می‌توانند داده‌ها را در اختیار تکنولوژی‌های مختلف قرار دهند.
بانک‌ها داده در اختیار استارت‌آپ‌ها قرار دهند
محمد صادقی، معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین نیز در این پنل درمورد نقش بانک‌ها در مدیریت ثروت گفت: «در ایران برای مدیریت ثروت یک پشتوانه سنتی نداریم و به صورت جدی مدیریت ثروت وجود نداشته است تا نمونه سنتی را روی تکنولوژی سوار کنیم.»
او ادامه داد: «امکان دارد اتفاقی که برای بورس رخ داد، در این بازار هم اتفاق بیفتد. یعنی مردم گاه بدون دانش به بازار بورس رفتند و خیلی هیجان ایجاد شد. امکان دارد این مورد هم برای مدیریت سرمایه رخ دهد. چون ما تعریف درستی از مدیریت سرمایه نداریم. در دنیا مدیریت سرمایه این است که فردی که پولدار است بتواند ثروتمند شود و کسی که ثروت دارد، بتواند ثروت خود را حفظ کند یا افزایش دهد. در این مورد افراد متخصص حضور دارند که راهنمایی می‌کنند؛ اما در ایران چنین شرکت‌هایی وجود ندارند.»
او در ادامه بیان کرد: «بازار سرمایه توانست سرمایه مردم را تاحدودی به سمت بورس سوق دهد؛ اما در بانکداری چنین اتفاقی رخ نداده است. بانک‌ها در این زمینه دو نقش اساسی دارند. در زمینه مدیریت ثروت بحث هوش مصنوعی و داده مطرح است. تکنولوژی وجود دارد. در مورد داده بانک‌ها می‌توانند به استارت‌آپ‌های این حوزه کمک کنند تا رفتارسنجی افراد شکل بگیرد. بانک‌ها همچنین می‌توانند API مناسب را در اختیار تیم‌ها قراردهد.»
به گفته صادقی در کشورهای دیگر بانک‌ها در مدیریت ثروت پیشرو بودند؛ اما در ایران چنین اتفاقی نیفتاده است چون در ایران بیشتر خدمت محور هستیم و بانک‌‌های خارجی محصول محور هستند. دربانک‌های ایران خدمتی را در قالب سپرده تعریف می‌کنند و آن را محصول می‌نامند در صورتی که در دنیا محصولات به فراخور مشتری در قالب پکیچ محصولات مختلف را پیشنهاد می‌دهند.
به گفته صادقی باید استارت‌آپ‌ها ابزاری را بربستر تکنولوژی تولید کنند که هم سمت فناوری باشد و هم تمام مسائلی چون ملک و بورس و دارایی‌های مختلف را مدیریت کند و مشتری هم به راحتی تصمیم‌گیری کند.
در ادامه هم علیرضا ذوالفقاری،مدیرعامل کلید درمورد اینکه آیا با تکنولوژی‌های جدید می‌توان از ملک خود ثروت خلق کنیم، افزود: «وقتی از مدیریت سرمایه صبحت می‌کنیم از سرمایه گذاری خرد هم صحبت می‌کنیم. سرمایه‌گذاری یک حرفه و تخصص است و همه کس در مورد این موضوعات دانش ندارند.»
آنطور که ذوالفقاریان مطرح می‌کند، رویکرد انسان‌ها نسبت به ریسک متفاوت است و وقتی افراد وارد ارزمرزها یا تکنولوژی‌های جدید می‌شوند، اگر سرمایه‌دار کوچک باشند و دانش مالی زیادی نداشته باشند، هوش مصنوعی و دیتا می‌تواند به آنها کمک کند و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
استارت‌آپ‌ها با نهادها کار کنند
نیما نامداری، مدیرعامل بلوط هم همچنین در ادامه این پنل در مورد سرمایه خرد و کلان و اهمیت آنها گفت: «اگر از منظر تیم‌ها و استارت‌آپ‌ها نگاه کنیم، آنها در مورد مدیریت پرتفوی ثروت به خانواده‌ها کمک می‌کنند. بخشی از سرمایه خانوارها ملک و بخشی دیگر طلا و غیره است. آیا خانواده‌ها که می‌خواهند سرمایه‌اشان مدیریت شود، به پشت ماجرا و نهاد قانونگذار توجه می‌کند؟ به نظر من این اتفاق باید در استارت‌آپ‌ها نیز رخ دهد. روی محصولی کار می‌کنند و قرار است روی سرمایه مردم مدیریت کنند. نمی‌دانم چرا این تیم‌ها خود را با رگولاتوری تنظیم می‌کنند. در صورتی که آنها باید حرکت مشتریان خود را مدنظر قرار دهند و براساس آن خدمت عرضه کنند.» او ادامه داد: «تقسیم‌بندی نهادهای قانون‌گذاری حوزه دولتی‌ها، روزنامه‌‌ها و رگولاتوری است. در عالم کسب‌وکار تیم‌ها باید با یکدیگر همکاری کنند.»
او همچنین تاکید کرد که یکسری حوزهها در سال‌های اخیر شکل گرفتند مانند بازار سرمایه و این بازارهای شکل گرفته، برای پذیرفتن حوزه‌های جدید چون مدیریت ثروت آماده‌تر هستند. نامداری همچنین افزود: «خیلی از حوزهها چنین اتفاقی نیفتاده و هنوز به شکل صنعت دیده نمی‌شوند. مانند ملک. وقتی به مردم در مورد ملک می‌گوییم هنوز در ذهن دفاتر معاملات املاک را دارند. ما که در این صنعت فعالیت می‌کنیم باید کمک کنیم تا این کلیشه‌ها و پیش قضاوت‌ها از بین برود. حوزه‌هایی که در نگاه اول مورد توجه قرار نمی‌گیرند را تشویق کنیم تا به چشم بیایند.»
به اعتقاد نامداری در این زمینه دولتی‌ها می‌توانند بیشتر ایفای نقش کنند. او همچنین رگولاتوری بازار سرمایه را بالغ‌ترین رگولاتوری می‌داند چون سازگاری آن با اتفاقات بیرونی بهتر است.