ظرفیت ابررایانه سیمرغ تا اواخر سال 1400 به 10 پتا فلاپس افزایش خواهد یافت
علیرضا یاری، رییس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به بررسی ابعاد پروژه ابررایانه سیمرغ در شبکه خبر پرداخت.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، یاری رییس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه در مصاحبه با شبکه خبر درخصوص این سوال که ابررایانه سیمرغ چیست و چه کاری انجام می دهد گفت: اصولا ابررایانه برای پردازش دادهها و فرمولهای پیچیده ای است که ما در صنایع حاکمیت و یا علم به آنها نیاز داریم. ابررایانه تکنولوژیی است که همیشه بین کشورها باعث ایجاد رقابت شده است و برای همین سایت هایی در دنیا وجود دارند که به ابررایانه های برتر دنیا رتبه می دهند. اگر ابررایانه موجود را با اولین ابررایانه ها در دهه ۱۹۶۰ که ماموریت های بالایی از جمله ارسال فضانورد به فضا داشتند، مقایسه کنیم ابزارهای کنونی مثل موبایل یا کامپیوترهای معمولی از گذشته قدرت بالاتری دارند.
یاری درخصوص اینکه ابررایانه سیمرغ قرار است با چه قدرتی این پردازش ها را انجام دهد گفت: ابررایانه سیمرغ برای افتتاح با نیم پتافلاپس کار خود را شروع کرده و قرار است ظرفیت آن در یک ماه آینده به یک پتافلاپس افزایش و ان شاالله تا اواخر سال ۱۴۰۰ ظرفیت آن به ۱۰ پتا فلاپس افزایش خواهد یافت.
وی درخصوص اهمیت این ابررایانه ها گفت: اگر کاربردهای ابررایانه را به صورت کلان دسته بندی کنیم می توان به اهمیت آن در علم مثل شبیه‌سازی‌ها، توسعه علمی در رشته‌های مختلف مثل مکانیک، بیوشیمی و موارد مشابه اشاره کرد و دوم در خصوص حاکمیت و حفظ امنیت کشور و مواردی همچون زلزله، هواشناسی یا بحث‌های مربوط به اکتشاف معادن و … اشاره کرد که با استفاده از ابزارهای پردازشی، پردازش آنها انجام می شود.
یاری درخصوص مشخصات فیزیکی ابررایانه سیمرغ و جایگاهی که در بین ابررایانه های بزرگ دنیا دارد، افزود: ابررایانه ها به دلیل اینکه نیاز به توان پردازش بالا دارند و این توان پردازشی بالا تولید گرما کرده و نیاز به برق بالایی دارد، مکان فیزیکی مناسبی نیاز دارند. لذا ابررایانه سیمرغ هم با توجه به استاندارهایی که برای مراکز داده وجود دارد در مکانی حدود ۲۵۰ مترمربع با ظرفیت ۴۲ رک در دانشگاه امیرکبیر قرار گرفته که این ظرفیت تا انتهای سال تا ده پتافلاپس قابل‌افزایش می باشد.
یاری در مورد عملکرد سیمرغ گفت: علاوه بر مسائل مربوط به دانش فنی و قرار گرفتن در بین کشورهایی که این دانش را دارند، از بعد نرم‌افزاری و ارائه سرویس ما می‌توانیم خدمات این ابررایانه را در سه دسته که یکی مربوط به دانشگاهی‌ها و آکادمی می باشد، دوم به دولت و سرویس‌هایی که به حاکمیت برمی‌گردد مثل هواشناسی و سوم کسب و کارها و توسعه خدماتی مثل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و مواردی که عقیده داریم در انقلاب صنعتی چهارم ما را از بعد دیجیتالی شدن متحول می‌کند، تقسیم بندی نمائیم.
رییس پژوهشکدهIT در پاسخ به این سوال که چشم‌اندازی که برای ده پتافلاپس در نظر گرفته شده است آیا این ساختار را تغییر می دهد یا خیر افزود: مهم‌ترین بخشی که در حال حاضر طراحی و پیاده‌سازی شده است، بخش شبکه زیرساخت اتصال این ابررایانه می باشد و همین‌طور نرم‌افزاری که آنها را مدیریت می نماید، بنابراین اگر فرض کنید یک رک را پر کنیم و حدود صد ترافلاپس اضافه کنیم با اضافه کردن آن به مجموعه قبلی می‌توانیم ظرفیت‌ها را به ۶۰۰ برسانیم و نیازی به تغییر ساختار نیست، ولی برای محدودیت ظرفیت فیزیکی نمی توانیم کاری انجام دهیم مگر اینکه ظرفیت فیزیکی را توسعه دهیم.
یاری به سابقه طراحی ابررایانه ها در ایران اشاره کرد و گفت: در سال ۱۳۹۰ دانشگاه امیرکبیر یک مرکز ابررایانه راه‌اندازی و حدود ۴۰ ترافلاپس بر روی CPU و ۴۰ ترافلاپس بر روی GPU طراحی کرد و توانست در مجموعه ۵۰۰ ابررایانه برتر دنیا قرار گیرد، ولی متأسفانه توسعه بازار ابررایانه در کشور در آن برهه از زمان، آنچنان که باید صورت نگرفت و از بعد اقتصادی توسعه نیافت و یا حمایت‌های دولت را دریافت نکرد ولی برای نیاز علمی مورد استفاده قرار می گرفت، کما اینکه به موازات آن مراکز دیگری هم‌شکل گرفت بطوریکه ما در حال حاضر ۱۱ مرکز ابررایانه در دانشگاه‌ها و حتی بخش خصوصی داریم.
یاری با اشاره به سخنان وزیر ارتباطات در مراسم افتتاح ابررایانه سیمرغ مبنی بر ساخت ابرراینه ای قوی تر با ظرفیت ۱۰۰ پتافلاپس به نام "مریم" گفت: طراحی های اولیه و تأمین بودجه این ابررایانه در سال ۱۴۰۰ انجام خواهد شد.
یاری در پایان سخنان خود در خصوص چشم انداز ابررایانه ۱۰۰ پتافلاپس و تأثیر آن در آینده اینترنت اشیاء و رمزارزها گفت: قطعاً با رشد فناوری اطلاعات در کشور، نیاز به زیرساختهایی مثل ابررایانه افزایش پیدا خواهد کرد و لذا وجود این ابررایانهها به عملیاتی نمودن موارد مذکور در کشور کمک شایانی خواهد نمود.