آیا بستن پروتکل‌های فیلترشکنها عامل کندی اینترنت است
کیفیت پایین و اختلال در شبکه اینترنت کشور آن هم تنها در برخی نقاط همچنان ادامه دارد. حالا در اتفاقی جدید برخی شنیده‌های زومیت نشان می‌دهد که بستن پروتکل‌های مربوط به استفاده از فیلترشکنها عامل کندی اینترنت در برخی از نقاط و ساعات در کشور شده است.
کیفیت پایین و اختلال در شبکه اینترنت کشور در برخی نقاط کشور همچنان ادامه دارد. درحالی‌که کاربران این روزها از کیفیت اینترنت خود راضی نیستند، سامانه سنجش کیفیت اینترنت «نت‌سنج پلاس» رگولاتوری و سامانه وضعیت شبکه اینترنت شرکت زیرساخت همه چیز را عادی و بدون مشکل نمایش می‌دهد. در مقابل آن‌سوتر سامانه رادار ابرآروان که وضعیت ارتباطات اینترنت ایران را براساس اطلاعات زیرساخت در لحظه رصد می‌کند، حداقل در یک هفته گذشته نشان داده که حال اینترنت کشور خوش نیست. دلیل این تعارض‌ها چیست و مشکل کجاست؟
در آخرین گفت‌وگو حسین فلاح جوشقانی، رئیس رگولاتوری به زومیت اعلام کرد که کاهش کیفیت اینترنت در برخی نقاط به‌زودی حل خواهد شد. به گفته فلاح مشکل کاهش کیفیت اینترنت از اول مهر و با شروع دوره تحصیلی جدید دچار ایجاد شده است؛ چرا‌که اکثر کلاس‌های آموزش از راه دور و به‌کمک فضای مجازی انجام میشود. فلاح توضیح داده بود: «دلیل این اتفاق به‌غیر از افزایش حجم مصرف، این بود که شرکت‌ها به تجهیزات برای توسعه نیاز داشتند؛ اما به‌دلیل مسائل مربوط به تحریم، امکان تکمیل به‌موقع این تجهیزات برایشان سخت شده است.»
در مقابل این ادعا اما برخی اپراتورهای اینترنتی در گفت‌وگو با زومیت اعلام کردند که کمبود پهنای باند باعث ایجاد اختلال‌‌های اینترنتی در چند هفته اخیر شده است.
آیا طرح صیانت در حال اجراست؟
اما آنچه عجیب به نظر می‌رسد این است که مشکل این روزهای اینترنت کشور شبیه به هیچ‌کدام از مشکل‌های اخیر اختلال در اینترنت کشور نیست؛ چرا که فقط در برخی نقاط و در برخی ساعت‌های شبانه‌روز دیده میشود و همیشگی نیست. یکی از کارشناسان شبکه زیرساخت در گفت‌وگو با زومیت اعلام می‌کند که اتفاقی که در حال رخ دادن است مانند کم و زیاد کردن پهنای باند برای بعضی از پروتوکول های خاص است و این اتفاق وقتی رخ می‌دهد که نهاد یا سازمان‌های بالا دستی، بخواهند پروتکل‌های مربوط به شبکه را تک تک مدیریت کنند. شنیده‌های زومیت نیز حاکی از این است که احتمالا در راستای اجرای طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی به‌شدت پروتکل‌های مربوط به شبکه به جز پروتکل ۸۰ و ۴۳۳ مانیتور و بازرسی میشود و سعی میشود که آنتی فیلتر‌ها و فیلترشکنها مسدود شوند.
طبق گفت‌های یک کارشناس شبکه اینکه تشخص داده شود که فیلترشکنها و VPNها از چه پروتکلی استفاده می‌کنند و چگونه کار می‌کنند، کار بسیار پیچید‌ه‌ای است و نیازمند دستگاه‌های بسیار قوی است که پهنای باند خروجی و ورودی کشور در اختیارش قرار بگیرد: «کلیت اینترنت کشور اخیرا و احتمالا در راستای طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی آنالیز جدی میشود تا ترافیک متعارف و غیر متعارف که در واقع منظور از نامتعارف ترافیکی هایی است که از فیلترشکن ها عبور می‌کند مشخص شود.» او ادامه می‌دهد: «دستگاه هایی هم که این مدل ترافیک‌ها را از هم تشخیص می‌دهد چون توان پردازش این میزان ترافیک را ندارند، با وجود کافی بودن پهنای باند، باعث کندی اینترنت می‌شوند.» به گفته او استفاده از این دستگاه‌ها یا هر مدل Inspection و Detection به‌شدت به شبکه کندی تحمیل می‌کنند و این اتفاق هم به خاطر این است که هیچ دستگاهی به تنهایی امکان آنالیز حجم پهنای باند یک کشور را ندارد و دیتا‌ها به اجبار در صف قرار می‌گیرند تا کامل بررسی شوند.