سقف کارت اعتباری به ۲۰۰ میلیون تومان افزایش یافت
سقف اعتبار کارت اعتباری، طبق دستورالعمل جدید بانک مرکزی از ۵۰ به ۲۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد.
طبق مصوبه بانک مرکزی مجموع اعتبار قابل تخصیص از سوی بانکها و موسسات اعتباری به هر مشتری ۲۰۰ میلیون تومان است. در اصل مشتریان بانکی و دارندگان کارت اعتباری در مجموع از تمامی بانکها می‌توانند ۲۰۰ میلیون تومان کارت اعتباری دریافت کنند و نمی‌توانند با مراجعه به هر بانکی یک کارت اعتباری ۲۰۰ میلیون تومانی بگیرند.
از همین رو بانکها موظف شده‌اند قبل از صدور کارت اعتباری برای هر کدام از مشتریان خود، از طریق سامانه «مکنا» یا مرکز کنترل و نظارت اعتبارات، کنترل و نظارت‌های لازم را انجام دهند تا سقف اعتبار تخصیص پیدا کرده به مشتریان کنترل شود. بانکها باید قبل از صدور یا تمدید کارت اعتباری، وضعیت بدهی غیرجاری و چک برگشتی مشتری را از بانک مرکزی استعلام کنند و براساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی، نسبت به صدور یا تمدید کارت اعتباری اقدام کنند.
طبق آمار بانک مرکزی تا پایان خرداد ماه امسال معادل ۶ میلیون و ۸ هزار و ۲۸۱ کارت اعتباری از سوی شبکه بانکی کشور صادر شده است که این مقدار نسبت به کل تعداد کارت‌های صادر شده در شبکه بانکی کشور بسیار ناچیز است. بر همین اساس بالغ بر ۲۶۲ میلیون ۱۰۸ هزار و ۹۵۲ عدد کارت بانکی از نوع برداشت در شبکه بانکی کشور صادر شده است.
به نظر می‌رسد بانکها چندان از تخصیص کارت اعتباری به مشتریان خود استقبال نمی‌کنند، کمبود منابع یکی از مشکلات بانکها دراعطای تسهیلات از جمله اعطای کارت اعتباری است.
چگونگی تخصیص اعتبار
در دستورالعمل بانک مرکزی پیش‌بینی شده است که کارت اعتباری ویژگی گردان داشته باشد به گونه‌ای که تا تاریخ انقضای کارت همواره به میزان مابه‌التفاوت مبلغ سقف اعتبار و اصل تسهیلات تسویه نشده توسط مشتری، دارای اعتبار باشد. هر چند مانده اعتبار کارت اعتباری صرفا برای اعطای تسهیلات در قالب مرابحه قابل استفاده است و تراکنش‌های دیگر مالی از قبیل برداشت پول نقد یا کارت به کارت از طریق آن امکان ندارد. برای واریز وجه به این کارت ممنوعیتی در نظر گرفته نشده است از همین رو اولویت مصرف موجودی کارت اعتباری برای خرید اموال یا خدمات با وجوه واریزی است.
مجموع بدهی مشتری بابت خریدهای انجام شده طی دوره در قالب یک فقره تسهیلات به صورت نسیه دفعی یا اقساطی به مشتری اعطا میشود. بر این اساس مشتری می‌تواند به صورت دفعی از تسهیلات خود استفاده کند و اقدام به خرید کالا و استفاده از تسهیلات به صورت کامل کند.
چگونگی بازپرداخت تسهیلات اعتباری
همچنین بانک مرکزی مصوب کرده که سررسید تسهیلات نسیه دفعی به تشخیص موسسه اعتباری به دو صورت تا پایان دوره تنفس یا حداکثر ۱۲ ماه پس از پایان دوره تنفس تعیین شود. در اصل مشتری می‌تواند انتخاب کند کل بدهی را به صورت یکباره یک ماه پس از انجام خرید و استفاده از تسهیلات پرداخت کند یا به صورت یکباره ۱۲ ماه پس از استفاده از تسهیلات آن را پرداخت کند.
امکان پرداخت اقساطی تسهیلات فراهم شده نیز در این دستورالعمل پیش‌بینی شده است، بر این اساس مهلت بازپرداخت تسهیلات نسیه اقساطی به تشخیص موسسه اعتباری حداقل ۱۲ ماه و حداکثر ۶۰ ماه پس از پایان دوره تنفس تعیین میشود.
سود تسهیلات نسیه دفعی و اقساطی براساس نرخ سود عقود غیرمشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار در زمان استفاده از کارت اعتباری و بر مبنای دوره زمانی محاسبه میشود. در این دستورالعمل تاکید شده است که نرخ سود محاسبه شده نباید از نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار برای عقود غیرمشارکتی بیشتر شود. طبق آخرین دستورالعمل بانک مرکزی نرخ سود عقود غیرمشارکتی تعیین شده از سوی شورای پول و اعتبار ۱۸ درصد است. در این صورت سود پرداخت شده برای کارت اعتباری نیز نباید از ۱۸ درصد بیشتر شود.
همچنین اولویت تسویه تمام یا بخشی از بدهی مشتری بابت صورت‌حساب‌های مختلف در صورت عدم تعیین توسط مشتری با صورت حساب‌هایی است که به زودتر صادر شده است در اصل هر پرداختی که توسط مشتری از طریق کارت اعتباری زودتر صورت گرفته باشد صورتحساب آن نیز زودتر صادر میشود و از سمت بانک زودتر تسویه میشود.
همچنین در این دستورالعمل پیش‌بینی شده است که چنانچه مشتری زودتر از زمان اقدام به تسویه حساب کند تخفیف خوبی به وی اختصاص پیدا کند.
سرانجام مشتری‌های بدحساب
بانک و موسسه اعتباری باید صورتحساب را به صورت مرتب و در پایان هر ماه برای مشتری ارسال کند و اگر ظرف دو ماه از سررسید مطالبات وصول نشود بانک و موسسه اعتباری می‌توانند کارت اعتباری را مسدود کنند و امکان استفاده از مانده کارت را به حالت تعلیق درآورند و اگر حداکثر ظرف ۶ ماه پس از سررسید مطالبات موسسه اعتباری وصول نشود موسسه اعتباری ملزم به ابطال کارت اعتباری است.
در شرایطی این کارت دوباره پس از درخواست مشتری فعال میشود که علاوه بر اینکه مشتری کلیه دیون خود را پرداخت کرده باشد از تاریخ مسدودی ۲ ماه و از تاریخ ابطال کارت یکسال گذشته باشد.
همچنین موسسه اعتباری می‌تواند مبالغی را تحت عنوان کارمزد صدور کارت اعتباری و اعتبارسنجی مشتری و آبونمان سالانه کارت اعتباری از مشتری و کارمزد بهره‌برداری از کارت اعتباری از پذیرنده کارت مطالبه کند.