شرکت DiDi چین از بورس نیویورک خارج میشود
دیدی گلوبال (DiDi Global) قصد دارد از بازار سهامی آمریکا خارج شود و به نظر می‌رسد مقصد بعدی این شرکت حمل‌ونقل چینی در هنگ‌کنگ است. این عقب‌گرد عظیم در حالی رخ می‌دهد که تنها چند ماه از عرضه سهام این تاکسی اینترنتی چینی در بورس نیویورک گذشته است. دیدی پیشتر هم برنامه ارائه سهام در هنگ‌کنگ را داشت که البته به دلیل پیش‌نیازهای این بازار سهامی از این کار منصرف شد.
این برنامه که به گفته دیدی به تایید هیات‌مدیره رسید در حالی کلید می‌خورد که مقامات پکن سعی دارند یک بازرسی امنیت سایبری در این شرکت انجام دهند. خروج این شرکت به نقطه‌عطفی در تلاقی اقتصاد آمریکا و چین تبدیل شده است. ماجرایی که تا همین‌جای کار چندین قربانی داشته و چند شرکت چینی از بورس‌های آمریکا اخراج شده‌اند. قیمت هر سهم شرکت دی‌دی‌که در ژوئن با قیمت ۱۴ دلار در ازای هر سهم عرضه عمومی شد تنها در روز جمعه ۱۱.۵ درصد سقوط کرد و به ۶.۹۰ دلار رسید.
سهام دیدی در ۳۰ ژوئن، پس از جذب حدود ۴.۴ میلیارد دلار سرمایه، در یک عرضه اولیه (IPO) روی تابلوی بورس نیویورک رفت. اما چندی نگذشت که مقامات چینی از این اقدام متحیر شدند و اعلام کردند امنیت داده این شرکت را بررسی می‌کنند.
مقامات چینی همچنین اضافه کردن کاربر جدید به بخش چینی این شرکت را ممنوع کردند و دستور حذف برخی از اپلیکیشن‌های آن دادند.
در جولای روزنامه وال‌استریت گزارش داد که دیدی برای راضی کردن مقامات چین قصد خصوصی شدن دارد. این روزنامه در اکتبر گزارش کرد که نهاد نظارت بر اینترنت چین عرضه سهام در بورس هنگ‌کنگ را به دیدی پیشنهاد کرده است.
بیانیه روز پنجشنبه دیدی نحوه حذف سهام این شرکت از بورس نیویورک را مشخص نمی‌کند. یکی از گزینه‌ها این است که ابتدا عرضه سهام در جای دیگری حتمی شود و گزینه دوم هم قرارداد خصوصی‌سازی و خرید سهام‌هایی است که سرمایه‌گذاران عمومی در اختیار دارند؛ البته با توجه به ارزش بازار دیدی این شرکت برای خصوصی‌سازی به میلیارد‌ها دلار بودجه نیاز دارد.
دیدی می‌گوید درخواست حذف سهام از بورس نیویورک را در صورتی به انجام می‌رساند که تبدیل این سهام‌ها و معامله آزاد آنها را در یک بازار بورس بین‌المللی دیگر تضمین کند. این شرکت اعلام کرده در رابطه با این تصمیم یک جلسه برای رأی‌گیری از سهامداران برگزار می‌کند. دیدی هنوز دلیل خود را برای خروج از بورس نیویورک آشکار نکرده است.
دیدی با ارزش بازاری بالغ بر ۶۸ میلیارد دلار عرضه عمومی شد و مدت کوتاهی ارزش این شرکت حتی از این مقدار هم فراتر رفت تا اینکه پکن حملات قانونی خود را در اوایل جولای آغاز کرد. با این حال داده‌های شرکت تحقیقاتی فکت‌ست (FactSet) نشان می‌دهد که به دنبال فشار روزافزون دولت چین، ارزش بازار این شرکت تا پنجشنبه به حدود ۳۸ میلیارد دلار تقلیل یافته است.
از اواخر ۲۰۱۹ تاکنون ده‌ها شرکت چینی که سهام خود را در آمریکا عرضه کرده بودند از این کشور به هنگ‌کنگ مهاجرت کرده‌اند. این میان نام‌های بزرگی مثل گروه علی‌بابا و نت‌ایز (NetEase)، شرکت خدمات اینترنتی و ارتباطات چین نیز دیده میشود که از آمریکا بار بسته و به سمت هنگ‌کنگ رفته‌اند.
رویکرد ستیزه‌جویانه قانون‌گذاران آمریکایی هم وضعیت را برای شرکت‌های چینی بدتر کرد. طبق اعلام قانون‌گذاران آمریکایی، در صورتی که مستندات نظارتی لازم برای نظارت رگولاتوری این کشور به مدت سه سال متوالی از سوی شرکت‌های چینی ارائه نشود، طبق قانون از بازارهای سهامی آمریکا اخراج می‌شوند.
از سوی دیگر پکن هم مدعی است که دسترسی واشینگتن به این مستندات خطراتی در بحث امنیت ملی ایجاد می‌کند و پیشنهاد داده تمهیداتی مثل حذف اطلاعات حساس پیش از ارائه این مستندات اندیشیده شود. مقامات آمریکا اما این پیشنهاد چین را رده کرده و می‌گویند طرفین چینی امنیت ملی را به دستاویزی برای مخفی کردن اطلاعات تبدیل کرده‌اند.
سهام شرکت دیدی در همین بحبوحه و در میانه جدال پکن و واشینگتن بر سر این مستندات عرضه شد. این جدال با قانون مسئولیت‌پذیری شرکت‌های خارجی که سال گذشته با امضای دونالد ترامپ تصویب شد رسمیت یافت. مسئولان چینی از دیدی می‌‌خواستند تا زمانی که مشکل مقامات چینی با همتایان آمریکا حل نشده عرضه سهام خود را در آمریکا به تعویق بیندازد.
سهام شرکت‌های تکنولوژی چین که شهرت خاصی بین سرمایه‌گذاران چینی داشت با افزایش فشار رگولاتوری سقوط کرده است.
مستندات نظارتی شرکت‌های اینترنتی و مملو از اطلاعات چینی که بخش مهمی از شرکت‌های چینی عرضه‌شده در آمریکا را تشکیل می‌دهند شامل داده‌های خامی مثل متن جلسات، اطلاعات کاربران و ایمیل‌های ردوبدل شده بین شرکت و آژانس‌های دولتی است و همین باعث حساسیت بالای این مساله برای پکن و آمریکا شده است.
طبق قوانین چین، شرکت‌های حمل‌ونقلی مثل دیدی در دسته «ارائه‌دهندگان زیرساخت اساسی» می‌گنجند که اطلاعات جغرافیایی و داده‌های ترافیکی را در اختیار دارند و داده‌هایشان در زمره اطلاعات حساس به شمار می‌رود.
مقامات چینی بررسی در مورد دیدی را به پایان رسانده و تا اینجای کار شواهد چندانی مبنی بر اینکه عرضه سهام این شرکت در بورس آمریکا و دسترسی کامل رگولاتوری‌های آمریکایی به مستندات نظارتی این شرکت تهدیدی برای امنیت ملی است پیدا نکرده‌اند.
پکن هنوز صحبتی در مورد مجازات این شرکت نکرده است. اداره امنیت سایبری چین که یکی از رگولاتوری‌های اصلی این تحقیقات است و کمیسیون رگولاتوری سهامی چین هنوز به درخواست روزنامه وال‌استریت مبنی بر اظهارنظر پاسخی نداده‌اند.
از ابتدای ماجرای شرکت دیدی تا امروز، پکن در صدد تصویب مقرراتی است که عرضه سهام شرکت‌های چینی و به ویژه آنهایی را که حجم زیادی داده در اختیار دارند در آمریکا و دیگر بازارهای خارجی دشوار کند.
در عین حال واشینگتن هم استاندارد‌های سخت‌گیرانه‌تری برای پذیرش سهام شرکت‌های چینی در بازارهای آمریکا تعیین کرده و به دنبال شفافیت بیشتر است.
دیدی پیشتر در همین سال نیز برنامه‌هایی برای عرضه سهام در هنگ‌کنگ داشت که البته با فراهم نشدن پیش‌نیازهایی که این بورس سهامی برای شرکت‌ها تعیین می‌کرد برنامه‌های دیدی نافرجام ماند.
این بازار سهامی از متقاضیان عرضه سهام می‌خواهد تا مقررات و قوانین محلی را در تمام بازارهایی که در آن فعال هستند اجرا کنند. قالب و چارچوب کار شرکت‌های تاکسی آنلاین در شهر‌ها و مناطق مختلف چین متفاوت است و به همین دلیل دیدی برای برآورده کردن این پیش‌نیاز هنگ‌کنگ دچار مشکل میشود.