ضعف کشور در اعمال سیاست‌های سلبی و ایجابی استخراج رمزارز
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با بررسی تأثیر استخراج رمزارز بر پایداری شبکه برق ایران، اعمال سیاست‌های سلبی و ایجابی کشور در حوزه استخراج رمزارز را ضعیف ارزیابی کرد.
دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با بررسی تأثیر استخراج رمز ارز بر پایداری شبکه برق کشور، اعلام کرد: آنچه از استخراج رمز ارزهای انرژی بر در ایران مطرح شده و موضوع سیاستگذاری قرارگرفته مربوط به استخراج بیت کوین و بزرگ‌ترین خطری که مدنظر سیاست‌گذار بوده، آسیب به پایداری شبکه برق کشور بوده است. در این راستا مصرف غیرمجاز با برخورد قضائی روبرو شده است.
در این گزارش تصریح شده: تاکنون بیشتر کشفیات در حوزه رمز ارز، بیت کوین بوده است. از ابتدای شروع طرح برخورد با استخراج کنندگان بدون مجوز از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۰۰، مجموع کشف و شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز استخراج رمز ارز به ۲۲۱ هزار و ۱۶۳ دستگاه رسیده است که توان مصرفی آنها معادل ۶۲۱ مگاوات بوده است.
البته این دستگاه‌های غیرمجاز استخراج رمز ارز در زمان‌های مختلف کشف شده است و همه آنها به طور هم زمان در شبکه برق فعال نبوده اند.
در این گزارش، صریح‌ترین اقدام کشور در سیاستگذاری استخراج رمز ارزها مربوط به وضع ممنوعیت استخراج رمز ارز در کشور در تابستان سال ۱۴۰۰ اعلام شده است.
در بخش دیگر این گزارش آمده: اما این سیاست عملاً شکست خورده محسوب میشود، زیرا تراهَش مطلق ماهانه ایران در شبکه بیت کوین از ۹۴.۶ میلیون تراهَش در تاریخ دهم اردیبهشت ۱۴۰۰ تنها به ۷۵.۳ میلیون تراهَش در دهم مرداد ۱۴۰۰ (با گذشت یک ماه و ده روز از دستور قطع برق مزارع استخراج رمز ارز) رسید. یعنی بیش از نیمی از استخراج کنندگان رمز ارز بدون توجه به دستور دولت و قطعی برق مشغول استخراج رمز ارز بوده اند.
توان مصرف برق این استخراج کنندگان در بدبینانه ترین حالت کمتر از ۸۰۰ مگاوات ساعت بوده است. در حالی که کسری تراز شبکه برق کشور بیش از ۱۰ هزار مگاوات ساعت بوده است. در بدبینانه ترین حالت کمتر از ۱۰ درصد از کسری برق کشور را می‌توان به استخراج رمز ارز نسبت داد.
در این گزارش ذکر شده: اما خطر جدی تر که نیازمند اتخاذ راه حل است، ضعف کشور در اعمال سیاست‌های سلبی و ایجابی در حوزه استخراج رمز ارز است. به نظر می‌رسد خطر اصلی ناشی از گسترش استخراج رمز ارزهایی مانند اتریوم در منازل شخصی است.
استخراج رمز ارز بیت کوین در مزارع بزرگ و با تجهیزاتی که مصرف محسوس و با قابلیت ردیابی و کشف بالاتر دارند انجام میشود اما مجموع مصرف برق در منازل شخصی برای استخراج اتریوم احتمالاً کمتر از ۱۲ مگاوات است.
استخراج رمز ارزهایی شبیه اتریوم به مصرف برق کمتر و البته به تجهیزات گران قیمت تر و با ارزبری بالاتری نیاز دارد و از همه مهم‌تر ردیابی آن سخت‌تر است و می‌تواند موجب افزایش غیر قابل کنترل مصرف برق خانگی شود.
در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بیان شده که رفع تهدیدها هم زمان با استفاده از فرصت‌های فناورانه پیش رو نیازمند اتخاذ چارچوب مقرراتی شفاف برای نظارت بر هرگونه تولید و استخراج دارایی دفتر کل توزیع شده در کشور است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، اعمال ممنوعیت کامل استخراج رمز ارز در کشورمان با توان فنی و مقرراتی فعلی کشور غیرممکن است. همچنین اقدام دیرهنگام در سامان دهی استخراج رمز ارزها می‌تواند مقررات گذاری و سیاست گذاری این حوزه را با موانع عمده ای مواجه کند.
در این گزارش آمده: تاکنون استخراج رمز ارزهای انرژی بر در کشورمان مطرح بوده است اما همه انواع استخراج رمز ارزها انرژی را به هدر نمی‌دهند. انواع جدیدی از استخراج رمز ارزها در حال توسعه هستند که یک فعالیت اقتصادی معمولی مثلاً ارائه فضای ذخیره سازی محتوا یا ارائه توان رایانشی برای فعالیت‌های مفید مانند واقعیت افزوده و اداره محیط‌های مجازی یا متاورس را به میدان رقابت استخراج وارد می‌کنند.