اولین چک الکترونیکی صادر شد
امروز ۲۱ آبان ماه اولین چک الکترونیکی صادر شد این پروژه که توسط سه بانک پارسیان، تجارت و صادرات شکل اجرایی به خود گرفت به زودی از سوی سایر بانک‌های کشور نیز اجرا خواهد شد.
هم‌اکنون بانک پارسیان از طریق اینترنت بانک و بانک‌های تجارت و صادرت از طریق موبایل بانک خود شرایط صدور دسته چک دیجیتال و همچنین چک الکترونیکی را فراهم کرده‌اند.
بانک‌های آینده، ملت و کشاورزی نیز برای صدور دسته چک دیجیتالی و صدور چک الکترونیکی در مرحله تست قرار دارند.
چک الکترونیکی برای اولین بار در ۳ بانک صادر شد.
با راه‌اندازی سامانه چکاد ( چک امن دیجیتال) امکان طی شدن تمامی مراحل صدور دسته چک تا نقد کردن آن به صورت دیجیتال فراهم شده است. قوانین و مراحل چک الکترونیکی هیچ تفاوتی با چک کاغذی ندارد بلکه فقط فیزیک چک حذف میشود و امکان صدور چک برای افرادی که در یک مکان مشخص نیز وجود ندارد فراهم شده است چرا که چک دیگر به صورت الکترونیکی صادر میشود.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، مهران محرمیان در جلسه رونمایی از چک الکترونیکی که با حضور رئیس کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و صمت برگزار شده بود اعلام کرد: چک الکترونیکی به‌گونه‌ای تعریف شده است که هم امکان استفاده از آن در فضای دیجیتال وجود دارد هم در فضای فیزیکی. او در توضیح این مطلب گفت: دارنده چک الکترونیکی علاوه بر اینکه می‌تواند از طریق ابزارهای دیجیتالی و فضای مجازی اقدام به نقد کردن چک کند، می‌تواند به شعبه بانک نیز مراجعه کند و چک دریافتی خود را نقد کند.
او روند توسعه و اجرایی شدن چک الکترونیکی را روندی پیچیده عنوان کرد و افزود: این پروژه، جزو طرح‌های پیچیده به شمار می‌آید چرا که ملاحظات فنی و حقوقی خاص خود را داشت و از طرفی موضوع امضای الکترونیکی را نیز در دل خود جای داده بود. او تاکید کرد که مشکل امضای الکترونیکی رفع شده است و فراهم شدن زیرساخت لازم برای صدور امضای الکترونیکی از سوی بانک مرکزی آخرین مراحل خود را طی می‌کند.
اشاره محرمیان به صدور مجوز فعالیت برای مرکز میانی بانک مرکزی است، مقرر شده است که در جلسه آتی شورای سیاستگذاری صدور گواهی دیجیتال بررسی مجوز و صدور مرکز میانی برای بانک مرکزی مطرح و تصویب شود. هم‌اکنون هماهنگی‌های لازم برای اجرایی شدن این فرایند با مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و وزارت صمت صورت گرفته است.
محرمیان اعلام کرد که با آغاز فرایند اجرایی شدن قانون جدید چک میزان چک‌های برگشتی و میزان زندانی شدن افراد به دلیل چک برگشتی به صورت چشم‌گیری کاهش یافته است. طبق گفته او در سال ۹۶ روزانه ۱۰ نفر به دلیل چک برگشتی به زندان می‌رفتند اما هم‌اکنون این رقم به هر دو روز یک نفر کاهش یافته است.
او میزان ارائه خدمات غیرحضوری بانکها را در پیش از کرونا ۹۵ درصد عنوان کرد و گفت به نظر می‌رسد در شرایط فعلی تقریبا بانکها ۹۸ درصد خدمات خود را به صورت غیرحضوری ارائه می‌دهند. البته با اجرایی شدن چک الکترونیکی در بانکها بررسی میزان ارائه خدمات به صورت غیر حضوری باید مجددا صورت گیرد.
وزیر امور اقتصادی وداریی، سید احسان خاندوزی، در این مراسم اعلام کرد هر چه بتوان هزینه مبادله را در بخش‌های مختلف کاهش دهیم در نهایت به نفع تولید در کشور خواهد بود. صدور چک الکترونیکی نیز یکی از محصولات و سامانه‌هایی است که می‌تواند هزینه مبادله را کاهش دهد.
او تاکید کرد که صدور سفته و برات الکترونیکی و همچنین راه‌اندازی درگاه ملی مجوزها و صدور مجوزها از آن طریق نیز از جمله راهکارهایی بود که موجب شد تا هزینه مبادله کاهش یابد.
او اظهار امیدواری کرد که فرایند اجرایی و فراگیر شدن چک الکترونیکی هر چه زودتر طی شود و بانکها زودتر اقدام به فراگیرتر شدن آن انجام دهند.
رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، نصرالله پژمانفر، نیز در این مراسم با اشاره به طی شدن مراسم تصویب قانون جدید چک گفت: در ابتدا نه تنها مجلس بلکه بانک مرکزی نیز باور نداشت که امکان الکترونیکی کردن صدور چک وجود دارد. اما طی سال‌های اجرایی کردن این پروژه مجلس هم‌گام با بانک مرکزی در جهت اجرای آن گام برداشت. او تاکید کرد که بخش‌های مختلف کشور باید برای اجرای قوانین خوب در کشور نهایت تلاش خود را انجام دهند.
وزیر صنعت معدن و تجارت، سید رضا فاطمی امین، نیز در مراسم رونمایی از چک الکترونیکی به رفع اختلاف میان بانک مرکزی و وزارت صمت برای صدور امضای الکترونیکی اشاره کرد و گفت: اختلاف ۱۵ ساله به این دو بخش حاکمیتی برطرف شده است و نتیجه رفع این اختلاف اجرایی شدن چک الکترونیکی و صدور امضای الکترونیکی برای آن است.
علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی نیز در این مراسم تاکید کرد یکی از مهمترین اهداف بانک مرکزی، بازگرداندن اعتبار چک به خود چک است.
او با اشاره به اجرایی شدن قانون چک گفت: از زمان تصویب قانون جدید چک تقریبا تمامی بخش‌های این قانون به غیر صدور چک الکترونیکی اجرایی شده بود حال با اجرایی شدن این بخش از قانون نیز می‌توان گفت که این قانون به صورت کامل شکل اجرایی به خود گرفته است.
او افزود: امروز سه بانک چک دیجیتالی را در زیرمجموعه خود فعال کرده‌اند اما امیدوارم که سایر بانکها نیز با سرعت بالا اقدام به اجرایی کردن آن کنند. طبق گفته او هم‌اکنون در نقطه شروع چک دیجیتالی هستیم.
یکی ازپیش‌نیازهای صدور چک الکترونیکی امضای دیجیتالی است و متقاضیان صدور چک الکترونیکی باید امضای الکترونیکی خود را از یکی ازمراکز میانی معتبر دارای مجوز دریافت کنند و در صورت دریافت مجوز مرکز میانی بانک مرکزی می‌توانند از طریق مرکز میانی بانک مرکزی اقدام به صدور امضای الکترونیکی کنند.
سامانه هامون یکی از سامانه‌هایی است که قرار است به عنوان ابزار مدیریت امضاهای دیجیتالی مورد استفاده قرار گیرد. هم‌اکنون هامون به سامانه نماد بانک مرکزی متصل است و امکان استفاده از امضاهای صادر شده از طریق نماد در چک‌های الکترونیکی فراهم شده است.
طبق مصوبه دولت، بانک مرکزی باید امکان استفاده از تمامی امضاهای صادر شده از سوی مراکز میانی دارای مجوز را روی تمامی زیرساخت‌های خود فراهم کند.