میلیاردرهای صنعت فناوری، سال ۲۰۲۲ را چگونه پشت سر گذاشتند؟
میلیاردرهای صنعت فناوری در سال ۲۰۲۲ به دلیل سقوط ارزش سهام و توقف روند رشد شرکت‌ها، میلیاردها دلار از ثروت خود را از دست دادند. روی‌هم‌رفته ۴۳۳ میلیارد دلار از ثروت میلیاردرها در این سال سخت که به پایانش نزدیک می‌شویم نابود شد.
بازار تکنولوژی در سال گذشته وضعیت اسفناکی داشت و در نتیجه جیب مدیران و بنیان‌گذارانی که دارایی‌شان رابطه مستقیم با ارزش شرکت دارد کوچک‌تر شد. مارک زاکربرگ که زمانی نامش در لیست ۱۰ فرد ثروتمند برتر دیده می‌شد، امسال حدود ۸۱ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داد و به جایگاه ۲۵ سقوط کرد.
اما با تمام این مشکلات، ثروت میلیاردرهای صنعت فناوری همچنان سرسام‌آور است. برای مثال ثروت زاکربرگ هنوز هم حدود ۴۵ میلیارد دلار است، بیشتر از تولید ناخالص داخلی ایسلند. به‌علاوه بسیاری از میلیاردرها هنوز هم ثروت بیشتری نسبت به سال ۲۰۱۹ دارند و رشد بازار در دوران همه‌گیری باعث افزایش چشمگیر ثروت آنها شد و در نهایت امسال شاهد سقوط‌شان بودیم.
سهام تکنولوژی در سال ۲۰۲۲ با فرو نشستن موج عظیم تقاضا در دوران پاندمی به شدت سقوط کرد. غول‌های تکنولوژی که در یک دهه گذشته تنها رشد و توسعه را تجربه کردند، ناگهان روند استخدام را متوقف و بسیاری را اخراج کردند.
اما سال سخت ۲۰۲۲ هم استثنا داشت. ثروت ژانگ یمینگ، کارآفرین چینی و بنیان‌گذار بایت‌دنس شرکت مادر تیک‌تاک، امسال بیش از ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافت و به ۵۵ میلیارد دلار رسید. چند غول تکنولوژی آمریکایی هم کمتر از دیگران متضرر شدند: لری الیسون، هم‌بنیان‌گذار اوراکل، با وجود کاهش ۱۶ میلیارد دلاری ثروتش در سال ۲۰۲۲ همچنان هفتمین فرد ثروتمند جهان است؛ مایکل دل از شرکت دل هم هفت میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داد اما همچنان جلوتر از زاکربرگ جایگاه خود را در لیست ۲۵ فرد ثروتمند جهان حفظ کرده است.
ریزش بازار تنها محدود به بخش تکنولوژی نیست و موضوعاتی همچون جنگ، افزایش تورم و نرخ بهره و کاهش قدرت خرید مشتریان باعث سقوط تمامی بازارها شد. میلیاردرهای دیگر صنایع نیز زیان چشمگیری را متحمل شدند.
اما بزرگان تکنولوژی و در واقع میلیاردرهای صنعت فناوری، سقوط آزادی را در سال جاری تجربه کردند، در ادامه ثروتی را که چند رهبر مهم تکنولوژی امسال از دست دادند بررسی می‌کنیم.
ایلان ماسک
ایلان ماسک در یک سال گذشته ۱۳۲ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داد. ثروتمندترین فرد جهان در سال ۲۰۲۱، امسال رکورد بیشترین ریزش ثروت را به ثبت رساند و جایگاه ثروتمندترین را هم از دست داد.
مدیرعامل تسلا، اسپیس‌اکس و به تازگی توییتر، بیشتر سال جاری را در جایگاه اول لیست ثروتمندترین افراد جهان به سر می‌برد. اما از آنجا که بخش اعظم ثروت ماسک مربوط به سهام تسلاست، ریزش ۷۰ درصدی سهام تسلا در سال جاری بخش زیادی از ثروت او را ناپدید کرد.
از جمله دلایل ریزش سهام، کاهش تقاضای خودروهای الکتریکی در چین است که یکی از بازارهای مهم تسلا محسوب میشود. هزینه‌های زنجیره عرضه نیز این شرکت را در ساخت خودروها با مشکل مواجه کرد.
افزون بر این، بسیاری از سرمایه‌گذاران نگران تمرکز بیش از حد ماسک روی توییتر هستند. او برای تامین مالی قرارداد ۴۴ میلیارد دلاری توییتر بخش قابل توجهی از سهام تسلا خود را فروخت و مدیریت او بر توییتر نیز تحولاتی ایجاد کرده که بسیاری از سرمایه‌گذاران تسلا از آن ناراضی هستند و می‌خواهند ماسک بار دیگر بر شرکت خودروسازی خود تمرکز کند.
جف بزوس
سقوط ارزش سهام تکنولوژی از اوج بی‌سابقه و سقوط نزدیک به ۵۰ درصدی سهام آمازون که یکی از بدترین سال‌های این شرکت را رقم زد، باعث شد جف بزوس امسال ۸۴.۱ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست بدهد.
بزوس بنیان‌گذار و مدیرعامل سابق آمازون است که با وجود کناره‌گیری از جایگاه خود همچنان بزرگ‌ترین سهامدار این شرکت محسوب میشود.
در سال ۲۰۲۲ فرونشست موج عظیم خریدی که در دوران همه‌گیری شاهد بودیم و مشکلاتی همچون تورم بالا و کاهش سرعت رشد، آمازون را به چالش کشید. بزرگ‌ترین شرکت تجارت الکترونیکی جهان نیز نتوانست در برابر تعدیل نیرو مقاومت کند و حدود ۱۰ هزار نفر را از بخش شرکتی خود اخراج کرد.
بزوس بنیان‌گذار شرکت فضانوری بلو اوریجین (Blue Origin) هم محسوب میشود و مالکیت روزنامه واشنگتن‌پست را نیز در اختیار دارد.
مارک زاکربرگ
ثروت زاکربرگ در سالی که گذشت نزدیک به ۸۱ میلیارد دلار سقوط کرد. بنیان‌گذار فیس‌بوک از جایگاه ششمین فرد ثروتمند جهان در پایان سال گذشته به جایگاه ۲۵ در رده‌بندی بلومبرگ سقوط کرد.
فیس‌بوکی که سال گذشته خبر تغییر نامش به متا را منتشر کرد، سال بسیار سختی را پشت سر گذاشت. زاکربرگ که همچنان رهبری شرکت خود را بر عهده دارد، متاورس را به مرکز توجه این شرکت تبدیل کرده و جهان دیجیتالی متصل را هدف نهایی می‌داند.
افزایش رقابت متا با شرکت‌هایی همچون تیک‌تاک و کاهش تبلیغاتی دیجیتالی باعث شد میزان درآمد این شرکت در دو سه‌ماهه اول کاهش یابد. متا هشدار داده که به دلیل حرکت به سمت متاورس، سال آینده انتظار زیان بیشتری دارد. این شرکت تعدیل نیروی ۱۱ هزار نفری را در دستور کار قرار داده و به دنبال کاهش هزینه‌هاست.
لری پیج و سرگی برین
سرگی برین و لری پیج مجموعاً ۸۸ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست دادند. این دو که به عنوان بنیان‌گذاران گوگل و اعضای فعلی هیات مدیره آلفابت شناخته می‌شوند، سال ۲۰۱۹ از سمت مدیریتی خود کناره‌گیری کردند اما هنوز سهم مهمی از کسب‌وکار گوگل دارند و سهام ویژه‌ای با حق رأی را در سبد دارایی خود حفظ کرده‌اند. پیج پیشتر مدیرعامل آلفابت فعالیت و برین نیز نماینده این شرکت بود.
در سال جاری غولی همچون آلفابت هم از خشم بازار در امان نبود. آلفابت سرعت استخدام را کاهش داد و استادیا (Stadia)، خدمت استریم ابری خود برای بازی‌های ویدئویی، را متوقف کرد.
بیل گیتس
او که به عنوان کارآفرین، خیر و هم‌بنیان‌گذار مایکروسافت شناخته میشود در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۹ میلیارد دلار از دارایی خود را از دست داد. ریزش ۲۰ درصدی دارایی گیتس با ریزش مشابه شاخص S&P 500 در سال ۲۰۲۲ همخوانی دارد که یعنی زیان این میلیاردر را می‌توان سنجه‌ای برای وضعیت کلی بازار و اقتصاد قلمداد کرد. او حتی عملکرد بهتری نسبت به شاخص نزدک داشت.
گیتس با سرمایه‌گذاری‌های مختلف در چندین شرکت سهامدار است و بخشی از ثروت او هم در حوزه ملک و خرید زمین‌های کشاورزی است. اما همچنان بزرگ‌ترین بخش دارایی او مربوط به مایکروسافت است که یک سال گذشته حدود ۳۰ درصد ریزش داشت. در حالی که بازده مالی خدمات ابری مایکروسافت در آخرین سه‌ماهه سال ۲۴ درصد افزایش یافت، فروش سیستم‌عامل این شرکت ۱۵ درصد کمتر شد. مایکروسافت می‌گوید کاهش سرعت رشد بخش ابری را برای سال آینده پیش‌بینی می‌کند و همین موضوع باعث نگاه منفی وال‌استریت شد.
استیو بالمر
مدیرعامل سابق مایکروسافت و مالک تیم بسکتبال لس‌آنجلس کلیپرز در سال ۲۰۲۲ بیش از ۲۰ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داد.
بیشتر ثروت بالمر مربوط به سهام او در شرکت مایکروسافت است. او از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ به عنوان مدیرعامل این شرکت فعالیت داشت. با اینکه مایکروسافت عملکرد خوبی نسبت به دیگر غول‌های تکنولوژی وابسته به تبلیغات و مشتریان خرد داشت، اما سازنده ویندوز بیش از یک‌چهارم از ارزش خود را از دست داد.
مایکروسافت علاوه بر پیش‌بینی کاهش سرعت رشد بخش ابری، به سرمایه‌گذاران در مورد کاهش فروش PC در سال آینده و عقب‌نشینی خریداران تبلیغات دیجیتالی و در نتیجه کاهش درآمد لینکدین هشدار داده است.