یک فرکانس و چند مدعی؛ وزارت ارتباطات در پی تنها مزیت میلیاردی پروانه‌های IPTV
بعد از سال‌ها کشمکش میان وزارت ارتباطات و سازمان صداوسیما بر سر باند فرکانسی ۷۰۰MHZ و ارائه خدمات تلویزیون اینترنتی، این دو مجموعه به توافق نهایی نرسیدند و هرکدام راه خودشان را رفتند اما ظاهراً قرار است مذاکرات دوجانبه از سر گرفته شود.
روزهای پایانی سال ۹۳ آگهی فراخوان انتخاب شرکت‌هایی به‌عنوان نمایندگان سازمان صداوسیما جهت ارائه خدمات صوتی و تصویری فراگیر مبتنی بر(IPTV-OTT-IP) منتشر شد.
رئیس وقت مرکز توسعه رسانه‌های نوین این سازمان هم در گفت‌وگویی با تسنیم درباره هدف از اجرای چنین پروژه‌ای اظهار کرد: باهدف توسعه شیوه‌های دسترسی آحاد جامعه به محتوای صوتی و تصویری مطلوب، استفاده از فناوری‌های نوین در ارائه خدمات صوتی و تصویری فراگیر به مخاطبین، ارتقای جذابیت و تنوع خدمات با استفاده از فناوری‌های فضای مجازی، سازمان صداوسیما امکان نمایندگی در توسعه و ارائه خدمات صوتی و تصویری فراگیر مبتنی بر IP را برای داوطلبان واجد شرایط و در قالب قرارداد همکاری بلندمدت فراهم می‌کند.
وی در مورد نحوه ارائه این سرویس در کشور نیز گفت: داوطلبان شرکت در این فراخوان، مجاز به ارائه پیشنهاد خود مبتنی بر شبکه تلفن ثابت، شبکه تلفن همراه، بدون سیم یا شبکه‌های ترکیبی هستند و این فراخوان می‌تواند چند برنده داشته باشد.
او افزود: در این فراخوان بین سه تا پنج شرکت به‌عنوان طرف‌های قرارداد با سازمان انتخاب خواهند شد. شرکت‌های مذکور بر اساس طرح‌های پیشنهادی خود به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.
ارائه خدمات تلویزیون اینترنتی و یک گام بالاتر از آن آی‌پی‌مدیا (Ip-Media) رنجی از خدمات تلویزیونی، رادیویی، برنامه‌های درخواستی، صدا و موسیقی درخواستی، بازی و ارائه سرویس‌های خدمات عمومی را در برمی‌گیرد و از پروتکلIP برای ارائه مدیا استفاده می‌کند.
صداوسیما با توجه به در اختیار داشتن باند فرکانسی پایین۷۰۰(MHz) جهت پوشش سراسری شبکه‌های آنالوگ تلویزیون و خالی بودن ظرفیت عظیمی از این باندها به جهت دیجیتالی شدن شبکه‌ها، معتقد است که توان بالقوه‌ای در ارائه مجوز IPTV دارد.
این در حالی است که وزارت ارتباطات به‌عنوان نهاد ناظر بر تخصیص باندهای فرکانسی می‌گوید صداوسیما مانند سایر ارگان‌ها باند فرکانسی برحسب وظایف حاکمیتی و در جهت بهره‌برداری از پخش فراگیر دارد و امکان استفاده از این باند را در بخش‌های دیگر ندارد.
هم‌زمان با توسعه نسل‌های جدید ارتباطات سیار ازجمله ۳G و ۴G نیاز به توسعه شبکه اپراتورهای موبایل روی باندهای فرکانسی پایین (باندهای با برد بالا) بیش‌ازپیش بود و از این حیث وزارت ارتباطات همسو با قوانین اتحادیه جهانی مخابرات به سمت بازپس‌گیری باندهای خالی صداوسیما برای استفاده از ظرفیت آن‌ها در بخش موبایل رفت.
زمانی باند ۷۰۰ وظیفه انتقال شبکه‌های آنالوگ را در کشور داشت و بعد از دیجیتالی شدن شبکه‌ها، عملاً بلااستفاده و خالی مانده است.
بعدازاینکه کشمکش‌های وزارت ارتباطات و صداوسیما به نتیجه‌ای نرسید، فرآیند بررسی درخواست‌های همکاری با پروژه IPTV صداوسیما تکمیل و با درخواست کنسرسیوم‌های آسمان، باران تله‌کام، تراشه سبز، ایرانسل و آی‌سیما موافقت شد.
به‌این‌ترتیب بازیگران IPTV صداوسیما سال گذشته مشخص شدند اما بار دیگر محمود واعظی –وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- نسبت به این مجوزها موضع گرفت و گفت: ازنظر ما و دولت آنچه مربوط به محتوای صداوسیما میشود، پخش فراگیر است.
وی افزود: صداوسیما می‌تواند مالک برنامه‌های تولیدشده خودش باشد اما اینکه اگر شرکتی بخواهد پخش محتوای ویدئویی به درخواست کاربر را داشته باشد، باید از وزارت ارشاد مجوز تلویزیون اینترنتی دریافت کند و نیازی به موافقت صداوسیما ندارد.
وزارتخانه‌های ارتباطات و ارشاد در برابر رفتار خودسرانه صداوسیما، با یکدیگر متحد شدند و صدور پروانه‌های رسانه تعاملی (سند) را پیش کشیدند که در آن سامانه تلویزیون اینترنتی و ویدئو درخواستی (VOD) هم دیده‌شده است.
در این‌طرف زمین، وزارت ارشاد با همکاری وزارت ارتباطات در بخش زیرساخت مخابراتی، متولی صدور پروانه‌های VOD شد.
تدوین شرایط آسان و چارچوب‌های باز در پروانه‌های VOD وزارت ارشاد باعث شد تا به‌سرعت پروانه عملکرد در حوزه این حوزه برای هفت شرکت صادر شود.
درحالی‌که صداوسیما سال‌هاست راه‌اندازی IPTV را پیگیری می‌کند و سال گذشته با رفتارهای نسبتاً قهرآلود در برابر وزارت ارتباطات، زمینه هرگونه همکاری را در آینده مسدود کرد اما دارندگان پروانه VOD به‌سرعت فعال شدند و به جذب مشترک پرداختند.
دارندگان پروانه VOD وزارت ارشاد در ارتباط بااینکه چرا برای فعالیت درزمینهٔ تلویزیون اینترنتی وارد مذاکره با صداوسیما نشدند، گرانی لایسنس را پیش کشیدند و دراین‌باره سهیل عالمی، یکی از بازیگران VOD گفت: صداوسیما برای پروانه‌های این حوزه ضمانت‌نامه ۷۰ میلیارد تومانی طلب می‌کرد درحالی‌که مجوز وزارت ارشاد را بدون هیچ‌گونه پرداختی گرفتیم.
وی عنوان کرد: تکلیف ما با مجوزهای وزارت ارشاد مشخص است و تنها ما قادر به ارائه خدمات VOD در کشور هستیم. صداوسیما تنها مجوز پخش فراگیر یا برودکست را دارد و نمی‌تواند VOD دهد.
مهدی نیامنش یکی دیگر از بازیگران VOD هم دراین‌باره گفت: در اصلِ مجوز IPTV صداوسیما مانده‌ام. چرا باید این رقم را تنها بابت تایم شیفتینگ به صداوسیما پرداخت کنیم؟!
وی گفت: گل پروانه IPTV، ارائه خدمات رسانه تعاملی است که آن‌هم پولی نمی‌خواهد لذا کسانیکه به دنبال پروانه صداوسیما هستند باید فکر اساسی کنند.
آن‌ها معتقدند که ارزش محتوای صداوسیما به این میزان نیست و کسانی مانند ایرانسل جهت دستیابی به باند فرکانسی ۷۰۰ مگاهرتز متقاضی این پروانه شده‌اند.
به عبارتی تنها مزیت مزایده صداوسیما بر سر IPTV را دستیابی به باند فرکانسی ۷۰۰MHz عنوان کردند؛ درحالی‌که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد که صدا و سیما نمی‌تواند این باند را در اختیار دیگران قرار دهد یا از آن کسب درآمد کند و اگر کسی خواهان دستیابی به این باند باشد باید از رگولاتوری مجوز بگیرد.
تمامی این داستان‌ها تا پیش از ریاست جدید سازمان صداوسیما مطرح بود و محمود واعظی وزیر ارتباطات هم اخیراً در حاشیه یکی از برنامه‌های وزارت ارتباطات نسبت به معرفی رئیس جدید این سازمان ابراز امیدواری کرد و درباره برنامه این وزارتخانه برای بازپس‌گیری باند فرکانسی ۷۰۰ گفت: تازه اوایل کار ایشان است و باید اجازه دهیم آقای علی عسگری کار را دستشان بگیرند تا بعداً دراین‌باره به مذاکره بپردازیم.
بااین‌حال پیش‌بینی میشود بار دیگر شاهد برگزاری جلسات مدون و دور یک میز وزارت ارتباطات و صداوسیما برای تخلیه باند ۷۰۰MHz و اختصاص آن به اپراتورهای موبایل باشیم.