دیتاسنتر مایکروسافت پس از دو سال از زیر آب بیرون کشیده شد
دو سال پیش، شرکت مایکروسافت در یک آزمایش عجیب، یک پایگاه داده را در نزدیکی ساحل اورکنی در شمال اسکاتلند به دریا انداخت. این پایگاه در واقع محفظه‌ای استوانه‌ای بود پر از سرور.
اکنون این پایگاه داده را از کف اقیانوس بیرون کشیده‌اند و محققان مایکروسافت در حال بررسی عملکرد آن هستند تا در باره بهره‌وری انرژی بیشتر بدانند.
خرابی اندک بدون دخالت انسان
اولین نتیجه این که خرابی سرور در این پایگاه زیر آب کمتر از حالت عادی بوده است. این محفظه در ماه مه سال ۲۰۱۸ در حدود نیم مایلی ساحل به آب انداخته شد و پس از بیرون کشیدنش از کف دریا، فقط هشت سرور از ۸۵۵ سرورش خراب شده بودند.
این را می‌توان با یک پایگاه داده عادی مقایسه کرد. بن کاتلر، مدیر این پروژه مایکروسافت که ناتیک نام دارد، می‌گوید: "خراب شدن این سرورهای زیر آب یک هشتم چیزی است که روی زمین می‌بینیم".
گروه تحقیقاتی مایکروسافت حدس می‌زند این کارایی بالا شاید مربوط به این باشد که انسانی در این پایگاه نبوده و به جای اکسیژن، این محفظه با گاز نیتروژن پر شده بود.
آقای کاتلر می گوید: "ما فکر می‌کنیم نیتروژن باعث کاهش فرسودگی میشود و خنک است و کسی هم نبوده که چیزی را به هم بریزد."
مایکروسافت برای این آزمایش، اورکنی را به این دلیل انتخاب کرد که مرکز تحقیقات انرژی‌های تجدید پذیر است، در منطقه‌ای با آب و هوای معتدل و حتی سرد. آنها فکر می‌کردند اگر کامپیوترها را زیر آب ببرند، هزینه خنک کردنشان کمتر میشود.
این استوانه سفید رنگ پس از یک روز عملیات از آب های سرد بیرون کشیده شد در حالی که رویش را جلبک و شقایق دریایی و کشتی‌چسب پوشانده بود اما بخوبی کار می‌کرد. اکنون پژوهشگران برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر مشغول بررسی سرورهای آن هستند.
در حال حاضر داده‌ها هر چه بیشتر و بیشتر در ابرهای اطلاعات ذخیره می‌شوند و نگرانی روزافزونی درباره نیاز شدید این پایگاه‌های داده به انرژی وجود دارد.
سبز و قابل اعتماد
پروژه ناتیک تا حدی برای بررسی این بود که آیا مجموعه‌ای پایگاه داده کوچک در زیر آب برای استفاده کوتاه مدت می‌تواند چشم‌انداز تجاری داشته باشد یا نه. این پروژه در عین حال تلاشی هم بود برای درک بهتر بهره‌وری انرژی در رایانش ابرهای اطلاعات.
تمام برق اورکنی از باد و آفتاب تامین می‌شد با این حال برای تامین انرژی به هیچ مشکلی برنخورد. اسپنسر فاورز، یکی از اعضای گروه فنی پروژه ناتیک می‌گوید: "با در نظر گرفتن اینکه این نوع تامین انرژی را بیشتر پایگاه‌های داده غیر قابل اعتماد می‌دانند، ما عملکرد خوبی داشته‌ایم. ما امیدواریم بتوانیم به یافته‌هایمان نگاه کنیم و بگوییم شاید به زیرساخت‌هایی که اساس‌شان تامین انرژی و قابلیت اطمینان است نیاز زیادی نداشته باشیم".
قرار دادن پایگاه‌های داده در زیر آب ممکن است عجیب به نظر برسد ولی دیوید راس که سال‌ها مشاور پایگاه‌های داده بوده می‌گوید این پروژه قابلیت زیادی دارد و می‌تواند برای مراکزی که در خطر بلایای طبیعی یا حمله تروریستی هستند، جذاب باشد: "می‌توانید چیزی را با موفقیت به جایی امن‌تر منتقل کنید بدون هزینه سنگین زیرساخت‌های ساختمانی".
شرکت مایکروسافت درباره اینکه پایگاه داده زیر آب می‌تواند محصولی تجاری شود با احتیاط صحبت می‌کند ولی اطمینان دارد که ارزش این کار را ثابت کرده است. بن کاتلر می‌گوید: "ما فکر می‌کنیم از مرحله یک آزمایش علمی گذشته‌ایم. الان سوال این است که می‌خواهیم چه چیزی بسازیم، کوچک یا بزرگ."
آزمایش اورکنی به پایان رسیده است. امید این است که نتیجه آن سازگاری هرچه بیشتر پایگاه‌های داده با محیط زیست باشد، چه روی زمین چه زیر آب.