آیا اینترنت نیم‌بها واقعا وجود دارد
اعتراضات مکرر کاربران پلتفرم‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی درمورد محاسبه تعرفه ترافیک داخلی به قیمت اینترنت بین‌الملل، همچنان با تکذیب اپراتورها و سکوت وزارت ارتباطات روبرو میشود؛ اما این بار سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و به صورت تلویحی آن را تایید کرده است.
در حالی که بسیاری از کاربران اینترنت در ماه‌های اخیر گلایه داشته‌اند که اینترنت آنها به هنگام استفاده از پلتفرم‌های داخلی، نیمه‌بها محاسبه نمی‌شود؛ اما اپراتورها، روشن بودن فیلترشکن به هنگام استفاده از پلتفرم‌های داخلی را علت محاسبه مصرف به قیمت اینترنت بین‌الملل اعلام می‌کنند. در همین حال وزارت ارتباطات نیز تاکنون درباره این موضوع، اظهار نظر مشخصی نکرده است. اما اکنون ساترا اعلام کرده است این موضوع را حداقل در مورد سایت‌های پخش فیلم، بررسی می‌کند.
براساس مصوبه شماره ۲۵۱ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات «سقف تعرفه داده داخلی منابع ترافیک واجد شرائط به میزان پنجاه درصد (۵۰%) سقف مصوب تعرفه داده بین‌الملل تعیین میشود. این تفاوت باید در حجم‌های خریداری شده از سوی کاربر نهایی و همچنین بسته‌های تعریف شده از سوی دارندگان پروانه از سازمان، به‌صراحت و به‌صورت تفکیک شده رعایت شود.»
در همین حال اپراتورهای تلفن همراه اعلام کرده‌اند از ۲۹ دی ۹۶ و براساس مصوبه ۲۵۶ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تعرفه دیتا برای استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی را یک‌سوم تعرفه ترافیک بین‌الملل محاسبه می‌کنند.
با این همه، آن دسته از کاربرانی که پلتفرم‌های داخلی پخش فیلم یا پیام‌رسان‌های بومی استفاده می‌کنند بارها از تمام شدن حجم اینترنت خود براساس تعرفه‌های اینترنت بین‌المللی گلایه کرده‌اند. به‌خصوص شکایت‌های متعددی در هنگام استفاده از روبیکا عنوان میشود و کاربران می‌گویند نه تنها تعرفه استفاده از این پیام‌رسان، یک سوم نیست که حتی نیم‌بها نیز محاسبه نمی‌شود.
حالا و پس از افزایش این اعتراض‌ها و در شرایطی که اپراتورها به کمک پلتفرم‌های داخلی، کنسرت‌های متعددی را به صورت آنلاین برگزار می‌کنند، سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر اعلام کرده است موضوع محاسبه ترافیک نیم‌بها را بررسی می‌کند.
در سال اخیر، برخی از پلتفرم‌های پخش زنده با همکاری اپراتورها، کنسرت‌های موسیقی متعددی را به صورت آنلاین برگزار کردند؛ اما در حالی که در تبلیغات این کنسرت‌ها اعلام میشود تماشای آنها رایگان است؛ اما مشترکان عنوان می‌کنند که با تماشای این کنسرت‌ها از حجم اینترنت آنها کاسته شده است. به نظر می‌رسد تبلیغات انجام شده در این زمینه، شفاف نیست و عبارت «رایگان» تنها شامل خرید بلیت یا استفاده از اینترنت اپراتورهای خاصی میشود.
ساترا در بیانیه خود آورده است: «طبق گزارش‌های رسیده به معاونت تنظیم بازار و توسعه کسب‌وکار، برخی اپراتورها که طبق دستورالعمل‌های ابلاغی ملزم به محاسبه ترافیک رسانه‌های صوت و تصویر داخلی با تعرفه نیم‌بها بودند، با تبلیغات اغواکننده مبنی بر مشاهده رایگان سریال، تعرفه ترافیک اینترنت آنها را به نرخ بین‌الملل محاسبه می‌کردند. بر این اساس این معاونت پیگیری موضوع را برای احقاق حقوق کاربران در دستور کار قرار می‌دهد.»
براساس مصوبه ۲۵۱ رگولاتوری، «ترافیک داده داخلی به‌صورت مجزا از ترافیک بین‌الملل با تعرفه معادل حداکثر یک دهم تعرفه اینترنت» به اپراتورهای ثابت و همراه ارائه میشود. با استناد به این بند، برخی از سیاسیون خواستار یک‌دهم شدن تعرفه پهنای باند داخلی برای مشترکان شدند؛ اما برخی ناظران و از جمله آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همان زمان عنوان کردند که ارزان شدن بیش از اندازه پهنای باند داخلی، نه تنها کمکی به تولید محتوای بومی نمی‌کند، بلکه اپراتورها را به سمت فروش سرویس گران‌تر سوق می‌دهد. به نظر می‌رسد اکنون همان اتفاق در حال رخ دادن است و اپراتورها در حالی که پهنای باند داخلی را با قیمتی به مراتب کمتر دریافت می‌کنند، آن را به قیمت اینترنت بین‌الملل به فروش می‌رسانند.
ساترا در اطلاعیه خود از سازمان تنظیم مقررات ارتباطات نیز خواسته است در صورت اثبات تخلف اپراتورها، اقدامات لازم را انجام دهد. نکته مهم در اطلاعیه ساترا تاکید بر «اپراتورهای تلفن همراه» است که گویی اپراتورهای ثابت در این زمینه تخلفی نداشته‌اند.