نظر وزیر ارتباطات درباره آینده رمزارزها در ایران: با کمی تاخیر فراگیر میشود و باید خلاق و ریسک‌پذیر باشیم
روزنامه همشهری به تازگی با هدف بررسی موضوع رمزارزها، بحثی چندجانبه را با عنوان «رمزارزها در ایران به کجا می‌رسند؟» در کلاب‌هاوس برگزار کرد. این موضوع که با استقبال تعداد جالب توجهی از علاقه‌مندان و کارشناسان این حوزه روبه‌رو شد تا بامداد یکشنبه و حدود ۴ ساعت ادامه یافت.
ارز دیجیتال
نزدیک به ۲۳۰۰ نفر از مخاطبان این برنامه را در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس دنبال کردند. از جمله کارشناسانی که در این گفت‌وگو حضور داشتند، می‌توان به عباس آشتیانی (رئیس کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور)، رضا قربانی (رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان صنفی رایانه‌ای تهران)، نیما امیرشکاری (کارشناس بانکداری الکترونیک)، علیرضا کلاهی (عضو هیأت مدیره اتاق بازرگانی ایران)، علی میزانی، سهیل نیکزاد، سعید خوشبخت و مهدی عبادی به‌عنوان کارشناسان و فعالان این حوزه اشاره کرد؛ همچنین بسیاری دیگر از جمله تریدرها، ماینرها و معامله‌گران در این گفت‌وگو به بیان دغدغه‌های خود در این حوزه پرداختند.
دقایقی بعد از شروع برنامه هم محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، به این جمع اضافه شد تا بحث به‌گونه‌ای ادامه یابد که منتقدان به عملکرد دولت در حوزه رمزارزها، به‌طور مستقیم مشکلات و موانع موجود را با وزیری که به نوعی متولی اقتصاد دیجیتال کشور است، در میان بگذارند. تلاش همکاران تحریریه همشهری برای دعوت از مسئولان و کارشناسان بانک مرکزی برای حضور در این گفت‌وگو ناکام ماند. اما همشهری آمادگی دارد این موضوع را از نگاه بانک مرکزی هم بررسی کند.
آذری‌جهرمی: رمزارزها سرانجام در ایران هم فراگیر می‌شوند
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این گفت‌وگوی چندجانبه گفت: تکنولوژی بلاکچین، بانک‌های مرکزی را از بین نمی‌برد، بلکه جایگزین تراست میشود.
به‌عبارت دیگر، بلاکچین مرجع تراست را جابه‌جا می‌کند و در این میان بانک مرکزی جایگاه خود را حفظ خواهد کرد. آذری‌جهرمی به اغراق‌های صورت گرفته در مورد تأثیر رمزارزها بر تحریم اشاره کرد و ادامه داد: گاهی در مورد این فرایند بزرگ‌نمایی میشود، به‌طوری که بارها شنیده‌ایم که با استفاده از رمزارزها می‌توان تحریم‌ها را دور زد. درحالی‌که کشور ما در لیست سیاه تحریم‌ها قرار دارد. البته شاید بتوان برخی معاملات خرد را از این طریق انجام داد، اما نمی‌توان در حوزه‌های کلان و خرید و فروش‌های گسترده از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها بهره‌برد.
با این حال، وزیر ارتباطات در این گفت‌وگو معتقد بود که رمزارزها با کمی تأخیر (lag) در کشور ما فراگیر میشود و ما باید در این زمینه خلاق و ریسک‌پذیر عمل کنیم. آذری جهرمی با اشاره به سیاستگذاری‌های فعلی در زمینه ارزهای دیجیتال و تأکید بر اینکه سیاستگذاری‌های محافظه‌کارانه به‌معنای ناآگاهی سیاستگذاران از حوزه رمزارزها نیست، گفت: اگرچه سیاستگذاران پولی کشور محافظه‌کارانه و دست به عصا در این زمینه حرکت می‌کنند، اما باید این محافظه‌کاری را به رسمیت شناخت و برای آن راه‌حل ارائه داد. با این حال، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، زیرزمینی شدن این صنعت را انکار نکرد و بر این باور بود که بسیاری از مردم در خانه‌ها، کارخانه‌ها و مزارع کشاورزی مشغول به استخراج رمزارز هستند.
آذری‌جهرمی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: این اتفاق(فراگیری رمزارزها) خواهد افتاد. بنابراین مردم نه باید به آن به‌عنوان مدینه فاضله نگاه کنند و نه از وارد شدن به این حوزه بهراسند.
ضرورت آموزش
عباس آشتیانی، رئیس کمیسیون رمزارز سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، هم در این بحث داغ گفت: حاکمیت باید موضوع آموزش به مردم را توسعه دهد، چراکه ما شاهد رشد قارچ‌گونه سوءاستفاده‌گرها هستیم.
آشتیانی با اشاره به این که آمریکا سال‌هاست با چاپ پول بدون پشتوانه در حال تحمیل تورم خود به همه دنیاست، ادامه داد: رمزارزها، برای ثروت‌آفرینی و ارزش‌آفرینی بسیار مفید هستند و ما نباید با محروم شدن از مزایای آن، اقدام به‌خودتحریمی کنیم.
کارگروه‌های بررسی رمزارزها
نیما امیرشکاری، کارشناس بانکداری الکترونیک، هم در پاسخ به این سؤال که آیا برخورد حاکمیت درخصوص رمزارزها مطابق با روندهای جهانی است، گفت: این موضوع در بانک مرکزی مطرح شده و در حال بررسی است. بانک مرکزی کارگروه‌های بسیاری در این حوزه دارد و آنها درحال فعالیت در این زمینه هستند.
امیرشکاری با اشاره به این که حاکمیت به‌دنبال آن است که مزایای این حوزه را جذب و مضرات ارزهای دیجیتال را دفع کند، ادامه داد: مردم انتظار دارند که بانک مرکزی از معاملات پولی آنها مراقبت کند، اما بانک مرکزی اکنون ابزاری برای مراقبت از پول‌های مردم در این حوزه ندارد.
سیاستگذاری و ساماندهی
همچنین علیرضا کلاهی‌صمدی، به‌عنوان فعال اقتصادی و عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی ایران بر این باور بود، از آنجا که ما برق مازاد داریم، این انرژی می‌تواند به ماینینگ اختصاص یابد، اما با تعرفه‌های بالا، این حوزه به سمت زیرزمینی شدن سوق یافته است.
کلاهی با اشاره به اینکه این حوزه، سازماندهی مناسبی نشده است، ادامه داد: باید استخراج ارزهای دیجیتال به جای درست و زمان درست هدایت شود. بنابراین موضوع پیک مصرف برق و استفاده از برق شهری از موضوعات بااهمیت به شمار می‌رود که باید به آن توجه شود.
کلاهی با تأکید بر این که برخورداری از یک سیاست منطقی در این عرصه ضرورت دارد، معتقد است که علت فرار سرمایه، ارزهای دیجیتال نیستند و اگر سیاست درستی در پیش می‌گرفتیم، اکنون حجم ماینینگ بسیار بالایی داشتیم.
دنیا چه می‌کند؟
علی میزانی‌اسکویی، مدیرعامل شرکت فیکاس سوئیس، هم در کلاب همشهری گفت: کشورهای مختلف با حوزه رمزارزها برخوردهای متفاوتی دارند.
میزانی‌اسکویی با اشاره به مشاهدات خود از تجربیات کشورهای دیگر ادامه داد: دنیا به این نتیجه رسیده که رمزارزها، آینده اقتصاد جهان هستند. به‌گفته او، قوانین دقیقی در این زمینه در سوئیس وجود دارد که البته قوانین جدیدی هم نیست.
این فعال حوزه رمزارز معتقد است که دولت سوئیس با این قضیه به‌طور عقلانی و با دید باز عمل می‌کند و فضای مناسبی برای کارآفرین‌ها ایجاد کرده است.
میزانی با اشاره به این که دولت سوئیس در مقایسه با بسیاری از دولت‌ها محافظه‌کارتر است، ادامه داد: شاید بگویید سوئیس، کشور متفاوتی است، اما اگر تهدیدی برای مردم در این کشور وجود داشت، حتما دولت سوئیس چنین فضایی برای این کار ایجاد نمی‌کرد. اگر صحبت از حمایت از مردم، خروج ارز و محافظه‌کاری باشد، دولت سوئیس باید خیلی محتاط‌تر از سایر کشورها عمل کند.
به‌گفته او، این بازار می‌تواند فرصت مغتنمی برای کشور فراهم کند و بی‌توجهی، تحت عنوان محافظه‌کاری، می‌تواند خسارات بسیاری برای کشور به همراه داشته باشد.
میزانی با تأکید بر این که رمزارزها برای کشور ارزآوری دارد، معتقد است که ما باید کار را برای جوانان کشور تسهیل کنیم، نه اینکه خود را کنار بکشیم یا مسئولیت را متوجه دیگران کنیم.
جاماندن بانک مرکزی
رضا قربانی، رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، هم گفت: رمزارز ابزار پولدار شدن یا دور زدن تحریم‌ها و خروج ارز از کشور نیست.
قربانی با تأکید بر اینکه ساختار بانکی کشور مشکل دارد، ادامه داد: ما یک رگولاتوری(بانک مرکزی) داریم که از مردم جا مانده و حاضر نیست از عملکردش دفاع کند.
قربانی با اشاره به این که دولت باید قبول کند بازاری تشکیل شده که با روش‌های قدیمی نمی‌توان بر آن نظارت کرد، گفت: این موضوع ۳ راس دارد؛ مردم، کسب‌وکارها و رگولاتورها که دراین میان بانک‌مرکزی نمی‌خواهد به این حوزه ورود کند.
حوزه‌ای برای سرمایه‌گذاری‌های خرد
سهیل نیکزاد هم که علاقه‌مند است به‌عنوان بیت‌کوینر معرفی شود، در کلاب همشهری حاضر شد و گفت: بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند جایی برای سرمایه‌گذاری‌های خرد مردم باشد. موضوع بازار رمزارزها خیلی فراگیرتر از موضوعات اقتصادی است که نهادهای دولتی می‌خواهند برای ما تعیین کنند. در این خصوص بهتر است پروژه بیت‌کوین را با پروژه ریال مقایسه کنید تا موضوع بیشتر روشن شود.
نبود شفافیت
با این حال، این مباحثه و گفت‌وگو با نقطه نظرات دیگری هم همراه بود. به‌عنوان مثال، سعید خوشبخت، از کارشناسان حوزه رمزارز با اشاره به اینکه این بازار دست کسانی است که اجازه شفافیت در آن را نمی‌دهند، گفت: مردم پس از تجربه بازارهای مختلف مثل مؤسسات اعتباری، بورس و… حالا به بازار ارزهای دیجیتال رسیده‌اند.
او با تأکید بر این که، رفتاری که اکنون از بسیاری از مردم شاهد هستیم، همان «سندروم پوست موز» است، ادامه داد: این اصطلاح ارجاع به لطیفه‌ای دارد که یک نفر پوست موزی را روی زمین دید و گفت، ای وای، دوباره باید زمین بخورم.
خوشبخت با این حال تأکید کرد که اگر مردم قصد ورود به سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارند، حتما با آگاهی و دانش کافی اقدام کنند.