رقابت و اتحاد تکنولوژی ابری و 5G به روایت اکونومیست
در سه سال گذشته، با شروع فعالیت دو اپراتور غول پیکر AT&T و Verizon ۵G در ارایه نسل پنجم فناوری و بالا گرفتن رقابت بر سر ارائه خدمات تلفن‌های هوشمند در ۵G، جیب شرکت‌های آمریکایی، سنگین و پرپول شده است. ابتدا سامسونگ اولین دستگاه مجهز به این فناوری را در آوریل ۲۰۱۹ راه اندازی کرد و در ادامه اپل در اواخر سال ۲۰۲۰ نسل پنجم اینترنت را در دستور کار خود قرار داد. با این حال، فرصت‌ها برای اتصال به شبکه‌های 5G در آمریکا محدود بوده است. اکونومیست در یادداشتی به رقابت برای نسل پنجم اینترنت در شرکت‌های بزرگ پرداخته و بر این باور است که در نهایت صنعت مخابرات راه خود را از میان توافق میان فناوری‌های روز، پیدا خواهد کرد.
تنها یکی از سه اپراتور بزرگ آمریکا، T-mobile، اتصال گسترده ۵G را ارائه کرده و اپراتورهای AT&T و Verizon، دو رقیب بزرگ‌تر آن، مجبور شدند عرضه این فناوری در مقیاس بزرگ را به تعویق بیاندازند. در میان تلاش‌های اخیر آن‌ها، نگرانی‌هایی از اداره هوانوردی فدرال مبنی بر اینکه طیف رادیویی ۵G آن‌ها با سیستم‌های اویونیک در برخی از هواپیماهای قدیمی‌تداخل دارد، ابراز شد. این دو کمپانی گرچه استفاده از شبکه ۵G خود را برای دو هفته به حاالت تعلیق درآوردند اما مدعی هستند که این فناوری ایمن است. به هر حال، انتظار می‌رود در آینده نزدیک کمپانی Dish Networks، شرکتی که بیشتر به دلیل خدمات تلویزیون ماهواره‌ای خود شناخته شده، عنوان چهارمین اپراتور بزرگ آمریکایی در این صنعت را به دست آورد. وعده این شرکت تزریق رقابت به یک صنعت متمرکز و مستحکم بود که در نهایت منجر به ادغام T-mobile با شرکتی کوچکتر به نام Sprintدر سال ۲۰۲۰ شد. مهمتر از آن، Networks Dish قرار است که اولین شبکه‌ای در آمریکا باشد که تقریباً به طور کامل در یک رایانش ابری قرار دارد. به گفته یک شرکت تحقیقاتی Dell’Oro Group، اگر اجرای این طرح موفقیت‌آمیز باشد و سایر اپراتورها از آن پیروی کنند، می‌تواند نه تنها صنعت بی‌سیم آمریکا، بلکه بازار جهانی مخابرات سیار را با درآمد سالانه حدود ۱ تریلیون دلار دوباره پیکربندی کند.
Dish Networks نقطه اوج فرآیندی است که در اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، زمانی که تنظیم کننده‌های ضد انحصار به AT&T، بزرگترین اپراتور شبکه جهان و IBMبزرگترین شرکت کامپیوتری، اجازه ورود به بازارهای یکدیگر را دادند. گرچه کارشناسان یک نبرد حماسی بین این دو غول را پیش‌بینی کردند اما در آخر، نه جنگی رخ داد و نه اتحادی. امروز اما همه چیز متفاوت شده است. رایانش ابری مانند AWS و Azure مایکروسافت به سرعت در حال رشد هستند که در نهایت انان را قادر به تامین انرژی یک شبکه تلفن همراه میکند.
فناوری 5G تلفن همراه، در ابتدا نه به عنوان مجموعه‌ای از سوئیچ‌ها و سخت‌افزارها بلکه به عنوان مجموعه‌ای از خدمات که می‌توانند به نرم‌افزار یا «مجازی‌سازی» تبدیل شوند، در نظر گرفته شد. از سوی دیگر صنعت مخابرات با پذیرش استانداردهای «فناوری باز دسترسی رادیویی (O-RAN)» که امکان مجازی‌سازی عملکردهایی که پیشتر توسط سخت‌افزارها انجام می‌شد، کم فروغ شد. در نتیجه این تحولات، شبکه‌ها می‌توانند به پلتفرم‌هایی برای افزودنی‌های نرم‌افزاری تبدیل شوند، درست همانطور که موبایل‌ها به گوشی‌های هوشمندی بد شدند که می‌توانند برنامه‌ها را اجرا کنند.
همه این فاکتورها در Dish Networks به طور کامل نمایش داده میشود. اکنون به جای ایستگاه‌های پایه بلند و حجیم مورد استفاده در شبکه‌های تلفن همراه معمولی که در جعبه‌های باریک متصل به پست‌های آنتن قرار می‌گیرند، این امکان وجود دارد که ارتباطات به طور مستقیم از طریق ابر AWS برقرار شود. مارک روآن، مدیر ارشد Dish Networks می‌گوید تنها چیزی که این شرکت از سازندگان معتبر تجهیزات مخابراتی می‌خرد، نرم‌افزار است. در نتیجه، راه‌اندازی و اجرای شبکه Dish ارزان‌تر خواهد بود. همچنین این شرکت قادر خواهد بود که به شکل خودکار، آزمایشگاه‌های مجازی را در اختیار سرویس‌های جدید قرار دهد. این فناوری به این شرکت اجازه می‌دهد تا به سرعت شبکه‌های با هدف خاص را راه اندازی و هدایت کند، به عنوان مثال، تجهیزات را در چاه‌های معدن وصل کند، یا پهپادها را قادر می‌سازد با یکدیگر و کنترل کننده‌هایشان صحبت کنند. این کمپانی پیشرو همچنین می‌خواهد از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی استفاده از طیف رادیویی استفاده کند.
باید تاکید کرد که این کسب و کار، تازه واردان را نیز به خود جذب کرده است. پیش از این راکوتن، یک غول آنلاین ژاپنی، سیستمی مشابه Dish Networks در دست داشت. راکوتن به جای برون‌سپاری عملیات ابری خود به فناوری‌های بزرگ دیگر، از فناوریخودش استفاده کرد و یک شرکت تابع به نام راکوتن سمفونی راه‌اندازی کرده است تا این سیستم را به اپراتورهای دیگر ارائه دهد. طارق امین، سرپرست راکوتن، توضیح می‌دهد: «ما نمی‌خواهیم یک ابر مخابراتی باشیم، اما به اپراتورها اجازه می‌دهیم که خود خالق باشند».
شبکه‌های تلفن همراه موجود، یک شبه جایگزین نمی‌شوند. حتی فعالیت شبکه راکوتن با تاخیر مواجه شد و Dish Networks که ابتدا قرار بود در اواخر سال گذشته راه اندازی شود همچنان برخی از موانع فنی را پشت سر نگذاشته است.
استفن ترال از مشاوران لایت کیوتینگ، می‌گوید که سؤال این است که آیا تکنولوژی ابری می‌تواند شبکه‌های مخابراتی را به طور کامل از بین ببرد. کنترل ایستگاه اصلی 5G بسیار پیچیده است و شامل بررسی صدها پارامتر است.
از طرفی موانع سیاسی و مالی نیز بر سر این راه وجود دارد. دولت‌های اروپایی نگرانند که در صورتی که این شبکه‌ها در ابرهای آمریکایی اجرا شوند، مخالفان آمریکا به شبکه‌های کشورشان دسترسی بیشتری خواهند داشت. اپراتورها، در اروپا و جاهای دیگر، نگران از دست دادن تجارت خود به غول‌های فناوری مانند آمازون، گوگل یا مایکروسافت هستند که در حال حاضر بیشتر ارزش تولید شده توسط فناوری تلفن همراه ۴G را در غبظه دارند. مایکل ترابیا، مدیر ارشد فناوری اورنج، یک اپراتور تلفن همراه فرانسوی، می‌گوید: «اگر همه این دست فعالیت‌ها از نظر مالی برای شرکت‌های مخابراتی جالب نباشد، آن‌ها چیز دیگری را امتحان خواهند کرد».
کسب‌وکارهای ابری در حال حاضر در فناوری پیشرو هستند و سعی می‌کنند تا حد امکان از شبکه‌های بی‌سیم استفاده کنند. اپراتورهایی که با مشتریان ارتباط دارند، می‌دانند چگونه شبکه‌ها را مدیریت کنند و طیف رادیویی مورد نیاز را در اختیار بگیرند. در نهایت، ارائه‌دهندگان ابری و اپراتورهای شبکه به احتمال زیاد به توافقی دست خواهند یافت. در دنیای جدید و جالب مخابرات سیار، هیچکدام نمی‌توانند به تنهایی این صنعت را رونق ببخشند و بار آن را بر دوش کشند.