آیا مایکروسافت به دنبال انحصارگرایی در صنعت بازی است؟
مایکروسافت اخیرا از تصمیم خود برای خرید شرکت بازی‌سازی «اکتیویژن بلیزارد» خبر داد و اعلام کرد به زودی خالق بازی‌های محبوب «کال آو دیوتی» و «کندی کراش ساگا» را با قراردادی به ارزش ۶۸.۷ میلیارد دلار، به زیرمجموعه خود اضافه خواهد کرد.
طبق گفته مایکروسافت، با این خرید جدید، این شرکت پس از کمپانی‌های تنسنت و سونی، به سومین شرکت بزرگ بازی‌سازی در جهان از لحاظ درآمد تبدیل خواهد شد. این شرکت در حال حاضر نیز به عنوان یکی از غول‌های حوزه گیمینگ شناخته میشود، می‌تواند با این خرید، بیش از پیش بر دامنه سلطه خود در این حوزه بیفزاید.
البته با فرض اینکه این قرارداد با موافقیت نهادهای قانونگذار همراه شود و سخت‌گیری‌هایی که پیرامون انحصارطلبی شرکت‌های فناوری وجود دارد، مانع از پیوستن اکتیویژن بلیزارد به مایکروسافت نشود.
مایکروسافت پس از آنکه در یک پرونده ضدانحصار در دهه ۱۹۹۰ متهم شد، در اغلب مواقع در سال‌های اخیر توانست خود را شکایت‌ها و انتقادهایی که پیرامون انحصارگرایی شرکت‌های فناوری مطرح است، تبرئه کند و برخلاف شرکت‌هایی چون اپل، متا (فیسبوک سابق) و آمازون، کمتر درگیر این مسائل شود.
اما این شرکت در چند سال گذشته، به طور مکرر در حال تقویت و گسترش فعالیت خود در دنیای بازی‌ها بوده است. در سال ۲۰۲۱، مایکروسافت شرکت ZeniMax Media را خریداری کرد و مالکیت شرکت بازی‌سازی بتسدا سافت‌ورکس را نیز در اختیار گرفت.
این شرکت همچنین برند ایکس باکس را به یک سرویس بازی تبدیل کرد که هم کنسول‌های بازی و هم رایانه‌های شخصی را دربرمی‌گیرد. مایکروسافت اخیرا اعلام کرد که سرویس اشتراک Xbox Game Pass که در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد، بالغ بر ۲۵ میلیون مشترک دارد.
حال با تصاحب اکتیویژن بلیزارد، یک تولیدکننده بزرگ بازی نیز به اکوسیستم بازی مایکروسافت اضافه خواهد شد و در نتیجه، تعداد مشترکان سرویس‌های این شرکت نیز رشد محسوسی را تجربه خواهند کرد.
این مساله و قدرت گرفتن مایکروسافت می‌بایست مورد توجه وزارت دادگستری ایالات متحده و کمیسیون تجارت فدرال این کشور که قرار است مجوز این اقدام را صادر کنند، قرار گیرد. اگرچه هیچ یک از این دو نهاد واکنشی را در قبال این خرید جدید مایکروسافت نشان نداده‌اند اما موظفند نظارت‌های بیشتر و دقیق‌تری را نسبت به ادغام شرکت‌های فناوری اعمال کنند.
اگرچه فرآیند بررسی آغاز شده اما مایکروسافت انتظار دارد با توجه مقاومت‌هایی که علیه این ادغام شکل خواهد گرفت، این پروسه تا پایان سال مالی ۲۰۲۳ به طول بینجامد. خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت در قالب یک ادغام عمودی توجیه‌پذیر است؛ جایی که دو شرکت خدمات تکمیل‌کننده‌ای را ارائه می‌دهند و شبیه به آن است که یک شرکت مخابراتی بزرگ یک شرکت تولید محصولات رسانه‌ای را خریداری کند.
در مورد این خرید مایکروسافت نیز باید گفت که یک استودیوی بازی‌سازی بزرگ می‌خواهد به یک فروشگاه بزرگ بازی و شرکت تولیدکننده کنسول بپیوندد. (از آنجایی که مایکروسافت پیشتر نیز چند استودیوی بازی‌سازی را در اختیار داشته، این ادغام می‌خواهند در سطح افقی نیز به حساب آید که در جریان آن، دو شرکت رقیب با هم ترکیب می‌شوند).
با این حال، انحصار صنعت بازی‌های ویدیویی ممکن است به اندازه انحصار شرکتی همچون آمازون در حوزه خرده‌فروشی و یا فروشگاه‌های اپلیکیشن تلفن‌های همراه خطرناک و نگران‌کننده به نظر نرسد. اما قدرت به رو به رشد مایکروسافت در عرصه بازی می‌تواند انگیزه این شرکت را برای همکاری عادلانه با توسعه‌دهندگان شخص ثالث که برای دسترسی به گیمرهای خود به محصولاتی همچون ایکس باکس و Game Pass متکی هستند، کاهش دهد.
همچنین قدرت گرفتن مایکروسافت می‌تواند سلطه Game Pass در این عرصه را بیشتر و این شرکت را به افزایش هزینه‌های اشتراک ترغیب کند. مت استولر، از اعضای «پروژه آزادی‌های اقتصادی آمریکا» معتقد است همه چیز به مدل اشتراک Game Pass برمی‌گردد. در واقع، هر کسی که شبکه توزیع گسترده‌ای نداشته باشد، در تولید بازی و توزیع آن با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
به زعم استولر، می‌توان با استناد به پرونده‌ای، ادغان اکتیویژن بلیزارد با مایکروسافت را یک اقدام ضدرقابتی تلقی کرد. او به استناد مورد ایالات متحده علیه پارامونت پیکچرز اشاره کرد که در سال ۱۹۴۸، حکم دادگاه عالی علیه هشت شرکت بزرگ صادر شد که در آن انحصار استودیوها بر زنجیره ارزش توزیع فیلم را غیرقانونی اعلام کرد چرا که طبق نظر دادگاه، این امر باعث می‌شد استودیوها قدرت زیادی به دست آورند و رقیبی برایشان در بازار وجود نداشته باشد.
علی‌رغم همه این موارد، نمی‌توان با قاطعیت گفت که قانونگذاران سد راه ادغام اکتیویژن بلیزارد در مایکروسافت خواهند شد و یا با نگاهی بسیار سخت‌گیرانه درباره این ادغام نظر خواهند داد. از طرفی دیگر، اخیرا یکی از نمایندگان جمهوری‌خواه حامی‌اصلاحات ضدانحصار در توییتی اعلام کرد که تضمیمن‌هایی را از مایکروسافت دریافت کرده‌اند تا این شرکت تضمین کند این ادغام، خللی را در رقابت در بازار و انحصارگرایی ایجاد نخواهد کرد و رقابت را تحت‌الشعاع قرار نخواهد داد.