دبیر شورای عالی فضای مجازی: با ورود به عصر سایبرفیزیک، روانشناسی سایبری در دنیا برای سلامت جامعه الزامی است
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور با اشاره بر ظهور حوزه روانشناسی سایبری(cyberpsychology) و نقش تحقیقات در این حوزه به دلیل فراگیری اعتیادهای فضای مجازی در بازی ها و قمار، بر اهمیت ارتقای سواد فضای مجازی حوزه روانشناسی و مردم و ساماندهی حوزه مشاوره و روانشناسی در این فضا برای حفظ سلامت روانی جامعه تاکید کرد.
به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی، سید ابوالحسن فیروزآبادی – دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در اولین همایش ملی آسیب شناسی روانی و مداخلات روانی –اجتماعی دوران کرونا با بیان این مطلب افزود: توسعه فضای مجازی با تحولات تکنولوژی در دنیا درجریان بود اما حادثه کرونا باعث افزایش رشد فناوری های پایه در فضای مجازی شد و ما وارد عصری شدیم که ازآن به سایبر فیزیک تعبیر می شودکه در آن انسان ها علاوه بر زیست در اکوسیستم فیزیک در اکوسیستم فضای مجازی نیز زیست می کنند.
وی با اشاره به حضور 5 میلیارد نفر در جهان در فضای مجازی و حضور نزدیک به 4 و 6 دهم میلیارد نفراز این تعداد درشبکه های اجتماعی، گفت: یکی از خاصیت های فضای مجازی بحث توجه است که در واقع یک «بازنمایی ازخود» توسط انسان ها در این فضا صورت گرفته و انسان ها در حال ساخت خود جدید در فضای مجازی هستند.
فیروزآبادی تاکیدکرد: این بازنمایی ازخود اقتصاد بسیار بزرگی را راهبری می کند که این اقتصاد پیشران تقویت مساله توجه در این فضا است.
وی تصریح کرد: ازجمله خاصیت های دیگر این فضا اطلاعات پایه بودن مبتنی بر ارتباطات است و چون هر گونه ارتباط می تواند مداخله ای در حوزه روانی انسان داشته باشد، حائز اهمیت است. این درحالی است که این ارتباط اطلاعاتی دارد که منشاء تفهم درحوزه شناخت از خود است. بر همین اساس شاهد تغییر مبادی تفهمی و مبادی ارتباطی انسانها هستیم که این درحوزه روان انسان ها موثر است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به دیجیتالی شدن انسان در عصر جدید افزود: دیجیتالی شدن انسان درعصر جدید به معنی تغییر عمیق ساختارها، فرآیندها، روابط و مفاهیم است و بعضا به تحول دیجیتالی، تحول تمدنی و تحول برهم زننده تعبیرمی شود که با توجه به این که هر ناپیوستگی بر روح و روان انسان اثر عمیق می گذارد و نوعی اضطراب ایجاد می کند باید این مهم برای حفظ سلامت جامعه مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: آنچه که مسلم است تحولات مفاهیمی در این فضا ایجاد شده و شاهد هستیم که بسیاری از مفاهیم به دلیل تغییر اکوسیستم انسان باید بازتعریف و بازفهم شود که این مهم برخلاف خود تحولات که بسیار سریع و مستقل از زمان است، در بستر زمان صورت می گیرد که این تاخر جامعه را دچار مشکلات کرده و بیماری های روانی مختلف ایجاد می کند که متداول ترین آن انزوای درجمع است که در کنار مزایای این فضا، اثراتی همچون فردیت گرایی انسانی را شاهد هستیم.
فیروزآبادی با اشاره به ایجاد مفاهیم برخط بودن همچون دوران پیشا صنعتی اظهار داشت: کرونا باعث تغییر زیست کاری انسان همچون دوران پیشا صنعتی شد و خانه و محل کار با دورکاری و برخط بودن ادغام شدند و این درحالی صورت گرفت که خانه ها آمادگی این تغییر را نداشتند و این نیز می تواند در روان انسان ها تاثیرگذار باشد.
وی افزود: با توجه به تحولات فضای مجازی و تاثیر آن بر انسان روانشناسی سایبری در دنیا مطرح شده که مرکز ملی فضای مجازی نیز در این حوزه فعال است.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با تاکید بر تاثیر کرونا و مشروعیت بخشیدن به کودکان در فضای مجازی، گفت: این پدیده در دنیا اتفاق افتاده و کودکان در این دوره پاندمی وارد فضای مجازی شدند و حتی مرکز ملی فضای مجازی با حمایت از پروژه شاد شرایط حضور کودکان و دانش آموزان را در فضای مجازی تسهیل کرد تا جایی که این برنامه 26 میلیون بار نصب شده در بعضی از روزها 12 میلیون کاربرفعال داشته و نزدیک به 20 درصد از ترافیک کشور به کودکان اختصاص یافت که این اتفاق در بلند مدت اثرات روانی و اخلاقی را بر جامعه می گذارد.
وی بابیان این که این تغییرات همچون حضور کودکان در فضای مجازی، حضور خانواده ها درکنار آنها در این فضا، دورکاری، برگزاری برنامه ها به صورت برخط و … ماندگار است، اعلام کرد: فناوری هایی که زیست بوم جدید سایبرفیزیک را تقویت می کنند در حال توسعه هستند و مباحثی مثل هوش مصنوعی، شبکه های اجتماعی و بانک های اطلاعاتی که بر مبادی تفاهم انسان تاثیر دارند در حال ظهور و فراگیری است بنابراین باید برای آنها تدابیری پیش بینی کنیم و باتحقیقات دراین حوزه برای آینده توصیه نامه داشته باشیم.
فیروزآبادی با اشاره به اینکه این نگرانی جهان گیر است و دنیا به دنبال راه حل های روانشناسی در این حوزه است، گفت: با فراگیری کرونا با پدیده توسعه اخبار جعلی درکشور درمرکز ملی فضای مجازی روبرو بودیم که بسیار نگران کننده بود و در آن دوران نزدیک به 106 هزار تکذیبیه در فضای مجازی و رسانه های اجتماعی منتشر شده که منشا آن اخبار پیام رسان تلگرام بود و 15 هزار تکذبییه فقط به دلیل اخبار جعلی با منشا اینستاگرام تولید شد که همه اینها منجر به مرگ ده ها نفر در برخی مواقع نیز شده است بنابراین باید به پدیده های برآمده از فضای مجازی توجه داشت چرا که ترکیبی از مبادی تفاهمی، شناختی و انگیزه های توجه هستند.
وی با اشاره به این که نزدیک به 300 میلیارد خبر کرونایی در فضای مجازی توسط مردم مشاهده شده است، افزود: این میزان بازدید نشان از ایجاد اثرات روانی بسیار در کشور دارد که باید مدیریت شود. این درحالی است که در حال حاضر هزاران کانال و صفحه مشاوره و روانشناسی در کانال های خارجی فعال هستند که بسیاری از آنها توسط افرادی مدیریت می شود که فاقد صلاحیت مشاوره هستند و باید این فضا نه توسط دولت بلکه توسط خود جامعه روانشناسی کشور ساماندهی شود.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی گفت: براساس رصد مرکز ملی فضای مجازی، مشاهده اخبار روانشناسی و مشاوره ای در کشور چهار برابر شده است که این نشاندهنده آن است که باید برای ساماندهی این فضا سریعا اقدام شود.